Erdel krizi çerçevesinde 1660 Varad Kuşatması
The Siege of Varad 1660 within the frame of the Transylvanian crisis
- Tez No: 968043
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜLYA TAŞ ERDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Erdel Prensliği, Gábor Bethlen'in iktidarının ardından nüfuz alanını komşu devletler aleyhine alabildiğine genişletmiş ve Erdel, literatürdeki deyimiyle,“altın çağı”na girmiştir. I. Rákóczi'nin iktidarıyla birlikte Erdel'de kurulan merkezî hükümet ve kalıtsal hanedanlığın bayraktarı olan II. Rákóczi, nüfuz alanını bir adım daha genişletmek arzusuyla II. Kuzey Savaşı'na (1655-1660) İsveç tarafında dahil olmuştur. Osmanlı yönetimi prensin başarısız 1657 Seferi sonrasında, II. Rákóczi'nin Lehistan üzerine sefere çıkarken“padişahın rızasını almadığı”savını öne sürerek, Erdel ve müttefikleri Eflak ve Boğdan'a yıkıcı harekâtlar düzenleyecektir. Bu harekâtların sonucunda 1659'da Eflak ve Boğdan tekrar merkezî idareye bağlanmıştır. Sürecin sonunda Erdel'in en önemli kalelerinden biri olan Varad, 14 Temmuz 1660'ta Serdar Ali Paşa komutasındaki büyük bir Osmanlı ordusu tarafından kuşatılmış ve 45 günlük çetin bir mücadelenin ardından kale vire ile teslim alınmıştır. Erdel'e 1658'den itibaren yapılan sert Osmanlı-Tatar müdahaleleri Habsburg İmparatorluğu ve Krallık Macaristanı'ndaki Macar soyluları nezdinde de akis bulmuş ve“yaklaşan Osmanlı tehdidine karşın”ne yapılabileceği birçok kez görüşülmüştür. 1658-1660 Harekâtları ile Osmanlılar, serhad beyleri ve Kırım Hanlığı gibi Rákóczilerden rahatsız olan diğer grupların da mücadeleyi kararlıkla sürdürmesi sayesinde Doğu Avrupa'daki hâkimiyetlerine yönelik“Rákóczi tehlikesi”ni bertaraf edebilmişlerdir. Tezin ilk bölümü, Osmanlı-Erdel-Habsburg üçgeninde yaşanan siyasi ilişkilere odaklanmıştır. İkinci bölüm, Erdel'in Lehistan'da yaşanan karışıklıklara olan müdahalesi ve buna karşın Osmanlı yönetiminin sert tepkisini ele almaktadır. Bu tepki, 1658-1660“cezalandırma harekâtları”ile vücuda gelecektir. Üçüncü ve son bölüm, monografik olarak 1660 Varad Kuşatması'na hasredilmiştir.
Özet (Çeviri)
Since the coming to power of Gábor Bethlen, the Principality of Transylvania greatly expanded its area of influence at the expense of neighboring states and entered an era called in the literature 'the golden era'. Rákóczi II, the leading figure of the central government and the hereditary dynasty of Rákóczis, with a desire to expand his principality's influence even further, was involved in the Second Northern War (1655-1660) on the side of Sweden. By utilizing the pretext that the prince did not appeal for the sultan's approval before the ill-fated Campaign of Poland in 1657, the Ottoman government organized devastating military operations against Transylvania, as well as Walachia and Moldavia, which were the supporters of the prince. As a result of these operations, Walachia and Moldavia were forced to pay homage to the central Ottoman government again in 1659. At the end of the process, Varad, one of the most prominent fortresses of Transylvania, was besieged by an enormous Ottoman army led by the Commander-in-Chief Ali Pasha on 14th July 1660, and the Ottomans occupied the fortress with an accord after 45 days of fierce fighting. In the meantime, the merciless attacks of the Ottomans and Tartars reverberated both on the Vienna government and the Hungarian nobles in Royal Hungary. With the military operations of 1658-1660, the Ottomans were able to eliminate the 'Rákóczi danger' to their room of reign in Eastern Europe thanks to the decisive fighting of the serhad soldiers and the Crimean Tartars, who were among the groups that loathed the Rákóczi Dynasty because of its expansionist policies, and the Ottomans eventually strengthened their control in the area. The first chapter of the thesis focuses on the political incidents that occurred in the Transylvanian, Ottoman, and Habsburg triangle. The second chapter deals with the involvement of the Principality of Transylvania in the turmoil of the Poland-Lithuanian Commonwealth and the stiff reaction of the Ottomans. This reaction materialized as the 'punishment campaigns of 1658-1660'. The third chapter is devoted monographically to the Siege of Varad in 1660.
Benzer Tezler
- Para krizleri ve bu krizlerin tahmin edilebilirliği: Teori ve uygulama
Currency crises and its predictability: Theory and application
CÜNEYT DUMRUL
- Küreselleşme sürecinde refah devleti uygulamaları açısından İsveç Modeli'nin değerlendirilmesi
Evaluation of the Swedish Model in terms of welfare state implementations in the globalization process
SÜLEYMAN ERDAL
- Hibrit Savaş Doktrininin uygulama esasları çerçevesinde Suriye örneği
Examples of Syria in the framework of implementation procedures of Hybrid Warfare Doctrine
ERDEM EKMEKCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerBahçeşehir ÜniversitesiKüresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF KÖKTAŞ
- Asya krizi örneğinde kur ve IMF politikalarının etkinliği
The Rate of exchange in Asian crisis experiment and the efficiency of IMF policies
TUNCER SARICAOĞLU
- Tension and cooperation in transatlantic relations with regard to Iraq
Irak bağlamında transatlantik ilişkilerde gerilim ve iş birliği
ERDAL ONAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TÜRKEŞ