İlkokul öğrencileri için geri dönüşüm farkındalık ölçeği: Ölçek geliştirme ve güvenirlik çalışması
A recycling awareness scale for primary school students: Scale development and reliability study
- Tez No: 968216
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HANİFE GAMZE HASTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bu araştırmanın amacı, ilkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin geri dönüşüm konusundaki farkındalık düzeylerini ölçmek amacıyla geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Günümüzde artan nüfus, sanayileşme, tüketim alışkanlıklarının değişimi ve yaşam biçimlerinin dönüşümü çevre sorunlarını derinleştirmektedir. Bu sorunların başında gelen katı atık sorunu, çevresel sürdürülebilirliği doğrudan tehdit etmektedir. Geri dönüşüm uygulamaları; doğal kaynakların korunması, enerji tasarrufunun sağlanması, ekonomik kazanımların artırılması ve atık miktarının azaltılması açısından önemli bir çözüm yolu olarak görülmektedir. Bu bağlamda bireylerin geri dönüşüm konusundaki farkındalık düzeylerinin erken yaşlardan itibaren ölçülmesi ve geliştirilmesi büyük önem arz etmektedir. Araştırma nicel yöntemlerden genel tarama modeli ile desenlenmiştir. Çalışmanın örneklemini, Türkiye'nin Orta Karadeniz Bölgesi'nde yer alan dört farklı ilkokulda öğrenim gören toplam 700 öğrenci oluşturmaktadır. Ön uygulama 40 öğrenciyle gerçekleştirilmiş, ardından ana uygulama 700 öğrenciyle tamamlanmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde öncelikle literatür taraması yapılmış, uzman görüşleri alınarak kapsam geçerliği sağlanmış, madde havuzu oluşturulmuş ve taslak ölçek formu geliştirilmiştir. Ön uygulama sonucunda 30 maddelik, 5'li Likert tipi“Geri Dönüşüm Farkındalık Ölçeği”hazırlanmıştır. Verilerin analizinde öncelikle Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) yapılmıştır. AFA sonucunda ölçekteki bazı maddelerin madde-toplam korelasyonlarının .30'un altında olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda 7 madde ölçekten çıkarılmıştır. Ayrıca, ortak varyans değeri .30'un altında olan 12 madde daha kapsam dışı bırakılmıştır. Tekrarlanan AFA sonucunda ise ölçeğin iki faktörlü bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. KMO değeri“.80”ve Bartlett Sphericity Testi sonucu anlamlı bulunmuştur (χ²=1149.22; p
Özet (Çeviri)
The primary aim of this study is to develop a valid and reliable measurement tool to assess the awareness levels of third and fourth-grade primary school students regarding recycling. In today's world, increasing population, industrialization, changes in consumption habits, and lifestyle transformations have significantly deepened environmental issues. Among these, the solid waste problem stands out as a direct threat to environmental sustainability. Recycling practices provide multifaceted benefits such as conservation of natural resources, energy savings, economic gains, and waste reduction. In this context, it is of great importance to measure and improve individuals' awareness of recycling from an early age. The study was designed using the general survey model, one of the quantitative research methods. The study sample comprised 700 primary school students enrolled in four different schools located in the Central Black Sea Region of Türkiye. Initially, a pilot study was carried out with 40 students, after which the main study was conducted with the participation of 700 students. During the scale development process, an extensive review of the relevant literature was undertaken. Expert evaluations were obtained to ensure content validity, an item pool was generated, and a draft version of the scale was constructed. Based on the findings of the pilot study, the“Recycling Awareness Scale,”consisting of 30 items and designed as a 5-point Likert-type instrument, was finalized. Exploratory Factor Analysis (EFA) was conducted to analyze the data. As a result of the EFA, 7 items with item-total correlations below .30 were removed from the scale. Additionally, 12 more items with communalities below .30 were excluded. The repeated EFA revealed a two-factor structure. The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) value was .80, and the Bartlett's Test of Sphericity was significant (χ²=1149.22; p
Benzer Tezler
- 2005, 2023 ve 2024 Maarif Modeli hayat bilgisi programlarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak karşılaştırmalı analizi
A comparative analysis of the 2005, 2023, and the 2024 Maarif Model life sciences curricula based on teacher opinions
MELİKE SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMET ŞAHİN
- İlkokul öğrencilerinin çevreye yönelik farkındalıkları, tutumları ve sorumlu davranışları
Primary school students' awareness, attitudes and responsible behaviours towards the environment
ASLIHAN YORULMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMDİ KARAKAŞ
- Ortaokul fen bilimleri dersi 7. sınıf 'Evsel atıklar ve geri dönüşüm' konusunun belgesel izletilerek öğrencilerde oluşturdukları çevresel tutum ve farkındalık etkilerinin değerlendirilmesi: Sıfır atık örneği
Evaluation of the effects of the environmental attitude and awareness created in students by watching a documentary on the topic of 'Household waste and recycling' in middle school science course 7th grade: Zero waste example
TUĞÇE FISTIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YAZICI
- Hayat bilgisi dersinde Yeşil STEM etkinliklerinin ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin geri dönüşüm farkındalıklarına etkisi: Doğada Hayat ünitesi örneği
The effect of Green STEM activities in life sciences course on the recycling awareness of primary school 3rd grade students: An example of Life in Nature unit
SEMA KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAFİFE BOZDEMİR YÜZBAŞIOĞLU
- İlkokul görsel sanatlar dersinde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin sıfır atık kavramına ilişkin görüşlerine etkisi
The effect of procet-based learning approach in prima school visual arts course on students views on the concept of zero waste
SERAP SUCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarAtatürk ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. AYÇA ALPER AKÇAY