Geri Dön

Hatay ilinde 112 acil sağlık personelinin afetlere hazırlık algısının değerlendirilmesi

Assessment of disaster preparedness perception of prehospital emergency healthcare personnel in Hatay province

  1. Tez No: 968269
  2. Yazar: ABDULLAH BALTACI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF ALİ ALTUNCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Acil Tıp, Emergency Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Paramedik, afet hazırlığı, afet eğitimi, Acil Sağlık Hizmetleri, 112 personeli, Paramedic, disaster preparedness, disaster training, emergency medical services, 112 personnel
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Afet Tıbbı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri ve Afet Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 68

Özet

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Hatay ilinde hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde görev yapan sağlık personelinin afetlere hazırlık algı düzeylerini belirlemek ve bu algının demografik ve mesleki değişkenlerle olan ilişkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Çalışma, Hatay İl Sağlık Müdürlüğü'ne bağlı 112 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonlarında görev yapan paramedik, acil tıp teknisyeni (ATT), hemşire ve doktorları kapsamaktadır. Evreni yaklaşık 700 kişiden oluşan bu çalışmada, örneklem büyüklüğü basit rastgele örnekleme yöntemiyle belirlenmiş ve 300 katılımcı hedeflenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, demografik bilgi formuna ek olarak, sağlık personelinin afetlere yönelik istek, önem, öz-yeterlilik, müdahale becerisi ve yarar algısını ölçen 28 maddelik 5'li Likert tipi HASPAHA ölçeği kullanılmıştır. Veriler, Haziran–Temmuz 2025 tarihleri arasında çevrim içi ve basılı formlar aracılığıyla toplanmıştır. Toplanan veriler, SPSS yazılımı ile analiz edilecek; tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra t-testi, ANOVA, korelasyon ve regresyon analizleri uygulanarak afetlere hazırlık algısı ile yaş, cinsiyet, meslek grubu, eğitim düzeyi, hizmet süresi, afet eğitimi alma ve afet deneyimi gibi değişkenler arasındaki ilişkiler değerlendirilecektir. Ayrıca ölçeğin güvenirliği için Cronbach's Alpha katsayısı ve geçerliği için faktör analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırmaya toplam 273 hastane öncesi acil sağlık hizmetleri personeli katılmıştır. Katılımcıların %45,1'i (n=123) 20-30 yaş aralığında, %41,0'ı (n=112) ise 31-39 yaş aralığındadır. Örneklemin çoğunluğunu %55,3 (n=151) ile kadın personel oluşturmaktadır. Meslek grupları incelendiğinde en büyük grubu %51,6 (n=141) ile paramedikler, ikinci en büyük grubu ise %40,7 (n=111) ile acil tıp teknisyenleri oluşturmaktadır. Katılımcıların eğitim düzeyi ağırlıklı olarak ön lisans (%44,3, n=121) ve lisanstır (%42,5, n=116). Personelin mesleki deneyim süreleri incelendiğinde, 6-10 yıl arası çalışanların (%28,6, n=78) en kalabalık grup olduğu, bunu 1-5 yıl (%27,8, n=76) ve 11-15 yıl (%27,8, n=76) arası çalışanların takip ettiği görülmektedir. Katılımcıların yarıdan fazlası (%54,6, n=149) son 5 yıl içinde afet eğitimi almadığını belirtirken, büyük bir çoğunluğu (%78,0, n=213) daha önce bir afet deneyimi yaşadığını ifade etmiştir. Buna karşın, personelin %70,0'ı (n=191) son 12 ay içinde herhangi bir tatbikata katılmamıştır. Sonuç: Araştırma sonucunda, personelin afetlere hazırlık algısının cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyi gibi demografik özelliklere göre farklılaşmadığı saptanmıştır. Buna karşın, mesleki deneyim süresi, daha önce afet eğitimi almış olma, tatbikatlara katılma ve fiili bir afet tecrübesine sahip olma gibi faktörlerin hazırlık algısını istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ve pozitif yönde etkilediği ortaya konmuştur. En güçlü etkilerin, afet eğitimi ve tatbikatlara katılım gibi doğrudan hazırlığa yönelik faaliyetlerden kaynaklandığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Objective: The aim of this study is to determine the disaster preparedness perception levels of prehospital emergency healthcare personnel working in Hatay Province and to examine the relationship between this perception and various demographic and professional variables. Materials and Methods: The study includes paramedics, emergency medical technicians (EMTs), nurses, and physicians working at 112 Emergency Medical Services Stations affiliated with the Hatay Provincial Health Directorate. From a population of approximately 700 personnel, the sample size was determined through simple random sampling, with a target of 300 participants. As a data collection tool, a demographic information form and the 28-item, five-point Likert-type HASPAHA Scale—measuring the perceived willingness, importance, self-efficacy, response competence, and benefit related to disasters—were utilized. Data were collected via online and printed questionnaires between June and July 2025.The data were analyzed using SPSS software. Descriptive statistics were applied along with t-tests, ANOVA, correlation, and regression analyses to evaluate the relationships between disaster preparedness perception and variables such as age, gender, professional group, education level, years of experience, prior disaster training, and previous disaster experience. Additionally, the scale's reliability was tested with Cronbach's alpha coefficient, and validity was assessed using factor analysis. Results: A total of 273 prehospital emergency healthcare personnel participated in the study. Of the participants, 45.1% (n=123) were aged 20–30, and 41.0% (n=112) were aged 31–39. The majority of the sample were female (55.3%, n=151). In terms of professional distribution, paramedics represented the largest group (51.6%, n=141), followed by EMTs (40.7%, n=111). The predominant education levels were associate degree (44.3%, n=121) and bachelor's degree (42.5%, n=116). Regarding professional experience, the largest group had 6–10 years of service (28.6%, n=78), followed by those with 1–5 years (27.8%, n=76) and 11–15 years (27.8%, n=76). More than half of the participants (54.6%, n=149) reported not receiving disaster training in the last five years, while a significant majority (78.0%, n=213) stated that they had previously experienced a disaster. However, 70.0% (n=191) indicated that they had not participated in any drills in the past 12 months. Conclusion: According to the findings of the study, staff perceptions of disaster preparedness did not vary significantly based on demographic characteristics such as gender, age, or level of education. However, factors such as length of professional experience, having previously received disaster training, participation in drills, and having direct experience with an actual disaster were found to have a statistically significant and positive effect on preparedness perception. The strongest influences were observed to stem from activities directly related to preparedness, particularly disaster training and participation in drills.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    924595

    Afet ve acil durumlarda müdahale personellerinin olay yeri triaj bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of site triage knowledge levels of disaster and emergency response personnel

    AMİNE ÖZGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    İlk ve Acil YardımGümüşhane Üniversitesi

    Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELİKE DEMİR DOĞAN

  2. Tez No

    947817

    Yüksek gerçeklikli simülasyon ile düşük gerçeklikli simülasyonunyaşlı bireylere bakım verenlerin aktif dış kanama kontrolü yönetiminde etkililiğinin karşılaştırılması

    Comparison of the effectiveness of high-fidelity simulation and low-fidelity simulation in active external bleeding control management by caregivers of elderly individuals

    SONGÜL DEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    GeriatriAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Yaşlı Sağlığı ve Bakımı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSA ŞAMİL AKYIL

    DOÇ. DR. ZAHİDE TUNÇBİLEK

  3. Tez No

    966192

    İlk ve acil yardım teknikerlerinin stres ve kaygı düzeyleri ile hasta güvenliği kültürünün algılarının değerlendirilmesi: Paramedik derneği örneği

    Evaluation of stress and anxiety levels and perceptions of patient safety culture of the first and emergency aid technicians: Paramedic association example

    MAHSUN SARUHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Sağlık Kurumları YönetimiDemiroğlu Bilim Üniversitesi

    Sağlık Kuruluşları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİRKAN TAPAN

  4. Tez No

    899746

    Acil sağlık hizmetleri çalışanlarının KBRN ve kişisel koruyucu donanım bilgi düzeyinin belirlenmesi; Kayseri 112 örneği

    Emergency healthcare workers' knowledge levels of CBRN and personal protective equipment: A case study of Kayseri 112

    BİLAL İNCEDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BiyolojiNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEFA ERTÜRK

  5. Tez No

    573087

    Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: Konya 112 Acil Sağlık Hizmetleri'nde bir uygulama

    Violence against emergency health services workers: an application in Konya 112 Emergency Health Services

    MERVE DURMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Sağlık Kurumları YönetimiNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞERİFE DİDEM KAYA

Geri Dön