Irak Türkmen Türkçesinde Arapça unsurlar
Arabic elements In Iraqi Turkmen Turkish
- Tez No: 968645
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVZAT ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Arapça, Irak Türkmen Türkçesi, Ses bilgisi, Anlam, Söz dizimi, Arabic, Iraqi Turkmen Turkish, Sound information, Semantics, Syntax
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 293
Özet
Bu çalışmada, Arapçadan Irak Türkmen Türkçesine geçen kelimeler incelenmiştir. Bu kelimelerdeki ses bilgisi, şekil bilgisi ve söz dizimine yönelik Arapça unsurların Irak Türkmen Türkçesinde nasıl kullanıldığı ve dilin yapısında nasıl yer aldığı araştırılmıştır. Irak Türkmen Türkçesindeki Arapça unsurlar, Irak Türkmen ağzı ile yazılan tezlerin taranmasıyla elde edilmiştir. Irak Türkmen Türkçesinde kullanılan toplam 1862 Arapça kelime tespit edilmiş, bu kelimeler fişlenmiştir. Daha sonra fişlenen bu kelimelerin Arapça karşılıkları çeşitli Arapça sözlüklerden taranmış ve değerlendirmeye alınmıştır. Tezin giriş bölümünde, çalışmanın esasları, Türkçenin yayılım alanı Türkçe Arapça ilişkileri, Irak Türkmenlerinin coğrafi, ekonomik ve kültürel yapısı ele alınmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde, Irak Türkmen Türkçesindeki Arapçaya ait ses bilgisi özellikleri ele alınmış ve ses özelliklerinin korunup korunmadığı incelenmiştir. İkinci bölümde ise Irak Türkmen Türkçesindeki Arapça şekil bilgisi özelliklerinin Irak Türkmen Türkçesindeki değişimi ve eklerin kullanımı tespit edilmiştir. Üçüncü bölüme gelince Irak Türkmen Türkçesindeki Arapça söz varlığı incelenmiş, kelimeler anlam değişimlerine ve anlamlarını korunma durumlarına göre sınıflandırılmıştır. Son olarak dördüncü bölümde ise Irak Türkmen Türkçesindeki Arapça söz kalıpları, isim tamlamaları ve Arapça cümleler tespit edilerek örneklerle birlikte sunulmuştur. Sonuç bölümünde, Irak Türkmen ağızlarında kullanılan Arapça unsurlar tespit edilmiş ve Irak Türkmen ağzıyla yazılan eserler ve sahadan yapılan derlemeler incelenerek bu metinlerde ülkenin yaygın resmi dili Arapçanın etkisi değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The words that have passed from Arabic to Iraqi Turkmen Turkish have been examined in this study. In this study, the words that passed from Arabic to Iraqi Turkmen Turkish were examined. Sound changes in these words, word groups, suffixes, speech patterns and sentences are discussed. The Arabic elements in Iraqi Turkmen Turkish were obtained by scanning the theses written in the Iraqi Turkmen dialect. A total of 1862 Arabic words were identified and these words were registered. Then, the Arabic equivalents of these words were scanned from various Arabic dictionaries and evaluated. In the first part of the study, Arabic phonetics in Iraqi Turkmen Turkish were discussed and whether sound events were preserved or changed were examined. In the second part, Arabic morphology in Iraqi Turkmen Turkish and the use of suffixes were determined. In the third part, the Arabic vocabulary in Iraqi Turkmen Turkish is examined and classified according to its meaning changes and preservations. Finally, in the fourth part, the Arabic sentences in Iraqi Turkmen Turkish were identified and presented with examples. In the conclusion section, the Arabic elements used in Iraqi Turkmen dialects were determined and the works written in Iraqi Turkmen dialect and the compilations made from the field were examined and the influence of Arabic, the common official language of the country, in these texts was evaluated.
Benzer Tezler
- Reşit Kazım Bayatlı'nın şiirlerinde Kerkük Türkmen Türkçesi Dil Özellikleri (ses ve şekil bilgisi)
Kirkuk Turkmen Turkish Linguistic features (sound and morphology) in Reşit Kazım Bayatlı's Poems
ENJI JANGEEZ SALAHULDIN SALAHULDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ERENOĞLU ATAİZİ
- Haverzemin kitabı (1a-50b arası inceleme metin)
Haverzemin book (Examining the texts between 1a-50b)
DUNYA MOHAMMED ALDAMIRJEE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OKTAY NAR
- Kardaşlık Dergisi'nde (1961-1977) yer alan hoyratlar: Dil incelemesi-metin- sözlük
Hoyrats in Qardashliq magazine (1961-1977): Language analysis- text-dictionary
AHMED OMEED AHMED DANDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE TÖREN
- Arzu ile Kanber Hikâyesi (Milli Kütüphane Nüshası 06 Mil Yz A 8618 ve Konya Nüshası 42 Kon 1882/2) (İnceleme-Metin-Çeviri-Dizin-Tıpkıbasım)
'The Tale of Arzu and Kanber' (National Library Copy 06 Mil Yz A 8618 and Konya Library Copy 42 Kon 1882/2) (Analysis- text-traslation-index-facsimile)
TÜRKAN KORKMAZ
Doktora
Türkçe
2017
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE AKİLE NASKALİ
- Irak Türkmen Türkçesinde soru
Question in Irak Turkmen Turkish
NOOR YALMAZ NOORALDEEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİGAR OTURAKÇI ORBAY