Yapay zeka uygulamalarının resim sanatı ve sanat eğitiminde kullanımının sanat eğitimcileri ve sanat öğrencileri perspektifinden değerlendirilmesi
Evaluation of the use of artificial intelligence applications in painting art and art education from the perspective of art educators and art students
- Tez No: 968698
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EYÜPOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Güzel Sanatlar, Education and Training, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bu araştırma, görsel sanatlar eğitimcileri ile görsel sanatlar öğrencilerinin yapay zeka uygulamalarının sanatsal niteliğine ve sanat eğitiminde kullanılabilirliğine ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden“durum çalışması”deseni kullanılarak yürütülen çalışma, Bartın ilinde lisans, lise ve ortaokul düzeylerinde görev yapan toplam on dört sanat eğitmeni ile lisans ve lise düzeyinde öğrenim gören yirmi altı sanat öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, görüşme ve bilgi formları aracılığıyla toplanmış; elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, sanat eğitimcilerinin genel olarak yapay zeka uygulamalarına olumlu yaklaştıklarını ortaya koyarken, bazı eğitimcilerin bu alandaki bilgi eksiklikleri nedeniyle söz konusu uygulamalara mesafeli durdukları belirlenmiştir. Yapay zekanın sanatsal boyutunun“yapay”ve“duygusuz”olduğu yönündeki algı ile özgünlük konusundaki tartışmalar, katılımcılar tarafından sıkça dile getirilmiştir. Ayrıca, yapay zeka uygulamalarının gelecekte daha da yaygınlaşacağı öngörülmekte; buna karşın geleneksel üretim yöntemlerinin önemini koruyacağı yönünde ortak bir görüş oluşmuştur. Araştırmaya katılan sanat eğitimcilerinin, yapay zeka uygulamalarının sanat eğitimi süreçlerine entegre edilmesine genel olarak olumlu yaklaştıkları; özellikle lisans düzeyinde, öğrencilerin ilgisini çekerek ders içeriklerine güncellik kazandıracağı görüşünün öne çıktığı görülmüştür. Araştırma sonuçları, sanat eğitimi öğrencilerinin perspektifinden değerlendirildiğinde, katılımcıların büyük çoğunluğunun yapay zeka uygulamaları hakkında bilgi sahibi olduğu; ancak bilgi düzeyi yetersiz olan öğrencilerin de bulunduğu görülmüştür. Bilgi sahibi olan öğrencilerin önemli bir kısmının bu uygulamaları aktif olarak kullandığı, kullanım amaçlarının ise genellikle ders ve ödev çalışmaları ile deneme amaçlı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, sanat eğitimi öğrencilerinin yapay zeka uygulamalarını, sanatsal açıdan fikir ve tasarım geliştirme süreçlerini kolaylaştırarak üretim sürecini hızlandırma aracı olarak kullanabilecekleri görüşü ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, bazı öğrencilerin yapay zekanın yaratıcılığı köreltebileceği, bireyleri hazırcılığa alıştırabileceği ve uzun vadede sanatçıların üretim alanlarını tehdit edebileceği yönünde endişeleri de tespit edilmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, sanat ve sanat eğitiminde yapay zekanın entegrasyon sürecinin, teknolojik gelişmeler doğrultusunda dikkatli planlama ve yeterli altyapı sağlanarak, kontrollü ve sistematik bir şekilde gerçekleştirilmesi büyük önem taşıdığı düşünülmektedir. Böyle bir yaklaşımın hem akademik hem de pedagojik açıdan öğrenci gelişimini destekleyerek, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerinin gelişimine katkı sunacağı öngörülmektedir. Bu bağlamda, yapay zekanın sanat eğitimine dahil edilmesi, eğitim programlarının güncellenmesi ve öğretim süreçlerinin zenginleştirilmesi açısından da önemli fırsatlar yaratacağı değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to determine the views of visual arts educators and visual arts students on the artistic quality of artificial intelligence applications and their usability in art education. The study was carried out using the“case study”design, one of the qualitative research methods, and included a total of fourteen art educators working at undergraduate, high school, and middle school levels, and twenty-six art students studying at undergraduate and high school levels in Bartın, Turkey. The research data were collected through interviews and information forms and were analyzed using the descriptive analysis method. The findings of the study revealed that art educators generally have a positive attitude toward artificial intelligence applications; however, some educators were found to be hesitant due to a lack of knowledge in this area. The perception that the artistic aspect of artificial intelligence is“artificial”and“emotionless,”along with debates on originality, were frequently expressed by the participants. Additionally, it was anticipated that AI applications would become more widespread in the future; nevertheless, there was a shared belief that traditional production methods would continue to hold their importance. Art educators participating in the study generally supported the integration of AI applications into art education processes, with a prevailing view—especially at the undergraduate level—that these applications could attract students' interest and add contemporary relevance to course content. From the perspective of art education students, most participants were found to be knowledgeable about AI applications; however, some students had limited knowledge. A significant portion of informed students actively used these applications, primarily for coursework, assignments, and experimental purposes. Moreover, it was concluded that art education students could use AI applications as tools to facilitate idea and design development in artistic processes and to accelerate production. That said, some students expressed concerns that AI might diminish creativity, encourage dependency, and pose a threat to the creative fields of artists in the long run. In light of these results, it is considered crucial that the integration of AI into art and art education be conducted carefully and systematically, with proper planning and adequate infrastructure in line with technological advancements. Such an approach is expected to support student development both academically and pedagogically, contributing to the improvement of creative thinking and problem-solving skills. In this context, the inclusion of AI in art education is also seen as a valuable opportunity for updating educational programs and enriching teaching processes.
Benzer Tezler
- Yeni medya sanatı üretim ortamı olarak yapay zeka
Artificial intelligence as a production environment for new media art
EYLÜL ALICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUAMMER FEVZİ OĞLU BOZKURT
- Words as art materials: Generating paintings with sequential generative adversarial networks
Sanat materyali olarak kelimeler: Seri üretici çekişmeli ağlar ̇ile sanatsal resim üretimi
AZMİ CAN ÖZGEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAZIM KEMAL EKENEL
- Türkiye ve ABD'de üstün zekalı çocuklara sosyal bilgiler dersi veren öğretmenlerin görüş ve uygulamaları: Hope Projesi ve BİLSEM örneği
Teachers opinions and practices who teaches social studies lesson for gifted children in Turkey and usa example of Hope Project and BILSEM
HÜSEYİN MERTOL
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM ÜNAL
- Dijital resim sanatında yapay zekâ uygulamaları: Dall-e örneği
Artifical intelligence applications in digital painting art: Dall-e example
ABDURRAHMAN ÇAKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. RAHŞAN FATMA AKGÜL
- İnsan ve yapay zeka ortak üretimi olan resim ve fotoğraf eserlerinin sanatsal değerinin arzu nesnesi olma bağlamında karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of the artistic value of human and artificial intelligence artworks of painting and photography in the context of being an object of desire
ELİF BAYAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELGİZ YILMAZ ALTUNTAŞ