Akdeniz havzasının su potansiyeli ve hidropolitiği
Water resources and hydropolitics in the Mediterranean region
- Tez No: 98624
- Danışmanlar: PROF. DR. ALPASLAN ARIKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
ÖZET Yirmibirinci yüzyıl başlarında yenilenebillir tatlı su kaynakları, gerek dünya nüfusu artışı ite bağlantılı olarak su talebindeki hızlı artış, gerekse kirlilik nedenleriyle birçok bölgede ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bu duruma ek olarak doğal su kaynaklarının bölgesel dağılımı ve kalite farklılıkları dünyanın belirli bölgelerinde bu kaynağı çok daha önemli ve stratejik bir madde haline getirmiştir. Bu bölgelerin başında Güney ve Doğu Akdeniz ile Ortadoğu bölgesi yer almaktadır. Akdeniz Bölgesi, coğrafyası ve tarihinin karmaşıklığıyla, halklarının kültürlerinin ve sosyal sistemlerinin farklılığıyla, sanayileşmiş kuzey ve kalkınma çabası içerisinde olan güney arasındaki aykırılıklarla ve aynı zamanda bölgede kurulmaya çalışılan işbirliği istekleriyle dünyadaki durumu bölgesel olarak temsil eden bir mikrokozmos özelliği taşı maktadır. Üç kıtanın buluştuğu bu bölge, farklı kültür ve uygarlıkların ticari ilişkilerin, doğal kaynakların önemli bir merkezi olması nedeniyle de geçmişten bu yana stratejik açıdan dikkatleri üzerinde toplamıştır. Özellikle 20 nci yüzyılın son çeyreğindeki siyasi ve ekonomik gelişmeler bölgenin önemini daha da arttırmıştır. Akdeniz havzası gerek ekonomik gelişmişlik düzeyi gerekse su potansiyeli ve su kaynaklarının kullanımı açısından kuzeyi ve güneyi arasında büyük farklılıkların bulunduğu bir bölge özelliği taşımaktadır. Havzanın özellikle güney ve doğu kıyılarında Akdeniz nalklarınıntıızla^rtan ihtiyaçları ile uyumlu bir ekonomik ve sosyal kalkınmayı sağlamak için uygulanacak politikalar arasında sürdürülebilir su yönetimi politikaları önemli bir yer tutacaktır. Bundan dolayı Akdeniz havzasında su kaynakları potansiyelinin ve izlenecek kalkınma politikalarının birbiriyle nasıl etkileşim içerisinde olacağı ve su kaynakları kullanımının sonuçlarının ne olacağı bölge için önem taşıyan sorular olarak ortaya çıkmaktadırIll Bölge için oluşturulan çeşitli senaryolar ve yapılan analizler bölgenin özellikle Güney ve Doğu kesiminde halen kendisini gösteren su sıkıntjsjnın gelecekte artarak devam edeceğini ve yirmibirinci yüzyılın ilk çeyreğine kadar havzadaki nüfusun yarısının su sıkıntısı baskısı altında yaşayacağını ortaya koymaktadır. Bu durumda bu sıkıntının çözümü için havza genelinde ve ülkeler arasında oluşturulacak işbirliği politikalarının bölgenin geleceği üzerinde önemli bir rol oynayabileceği ortaya çıkmaktadır. Akdeniz havzasındaki 17 ülkenin 10 tanesi su potansiyeli açısından çeşitli oranlarda memba ülkelerine bağımlı veya su kaynaklannı membadaki bir ülkeyle paylaşmak durumunda olan ülkeJerdir.Bu durumda havzada su sıkıntısı yaşayan bölgelerde su tahsisi veya paytaşımı, bir sorun veya işbirliği potansiyeli olarak ortaya çıkmaktadır.Bunun sonucu olarak havzadaki ülkelerin gerek kendi aralarında gerekse bölgesel olarak geliştirecekleri işbirliği politikalarında hidropolitik yaklaşımların da önemli bir yer tutacağı görülmektedir. Bu çalışmada dünyanın stratejik önemi yüksek olan bu bölgesindeki su potansiyeli ve su kullanımı ile birlikte bu konuda oluşturulan senaryolar incelenmiş ve havzanın gelecekte karşılaşacağı su sıkıntısının boyutları vurgulanmıştır.Sonuç olarak havzada uygulanmaya çalışılan birçok proje ve işbirliği programına rağmen havzanın kuzeyi ve güneyi arasındaki ekonomik gelişmişlik düzeyi ve su kaynaklarının kullanımı arasındaki farkın artarak geleceğe kalma olasılığının yüksek olduğu görülmüştür. Bu koşullar ve Güney ve Doğu Akdeniz bölgelerinde artan su sıkıntısı gözönüne alındığında Türkiye Akdeniz havzasında su potansiyeli en fazla olan ülkelerden biri olarak daha stratejik bir konum kazanmaktadır.Bu çalışmada bölgedeki olası gelişmeler ışığında Türkiye'nin Akdeniz politikası ye hidropolitikasına yönelik değerlendirmeler de yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
IV SUMMARY At the begining of the 21st Century,renewable water resources couldn't satisfy the demand wbeather because due to the rapid increase in water demand parallel to the increase in world population or due to the pollution.in addition regional distrubution of natural water resources and their quality differences made this resource further more important and a strategic matter in some regions of the worlcLSouthem and Eastern Mediterranean andlvliddle East take part in the head of these regions. The Mediterranean Region with it's geography and complex history, cultural and social differences of it's populations, contradictions between the industrialized north and developing south and at the same time co-operation demands tried to be constituted at the regionjias a microcosmic characteristic regionally representing the state of the world As this region located at the junction of three continents is the center of commercial ralations of different cultures and civilizations and also the center of natural resources, called strategic attentions to itself. Especially.the political and economical developments in the last quarter of the 20th century increased the importance of the region furthermore. Mediterranean has a region characteristics owning great differences between South and North considering wheather the socio-economical development level or water resources potential and utilization of this potential. Especially at the Southern and Eastern parts of the region, efficient use of water and sustainable water managament policy, to achieve an economical and social development conformable with the increasing demand of Mediterranean people, will pJay an important role. That's because in the Mediterranean basin what will be the water resources potential and the interaction between the development policies to be applied and the results of the water resources utilization arise as the imporatante questions in theregion.Various scenarious constituted tor the region put out that recent water shortage especially at the Southern and Eastern parts of the region wiH continue increasingly in future and till to the first quarter of 21st century half of the population In the basin will face water shortage and water scarcity.So it comes out that co-operation policies to be applied for the solution of water scarcity through the region as well as between the countries xsn play an important role in the regions future. 10 of the 17 countries in the Mediterranean Region are dependent upon the upstream countries considering their totai-water potential or have to share their water potential with the upstream countries.So water scarcity, water allocation or water share issues can come Tjut^s^a conflict or^nco-opeTation potential in the region.Therefore it is noticed that hydropolitics aproach among the co-operation policies to be developed wheatherTegiona1t)r or belweei ı the countries will have an considerable effect in the regions stability. In this thesis, water resources are investigated and scenarious consliluted relating to water potential and water utilization in this region are studied. Dimensions of the water scarcity in the region that will be iaced in foreseen future are also emphasized, Finally, it has been noticed that in spite of many projects and co-operation programmes tried to be applied tntheTegion rthe present difference in social and economical development level and the water utulization between the North and South will probably continue increasingly in future.When the stated conditions and increasing water scarcity in the Southern and Eastern Mediterranean regions are considered,Türkiye with its considerable water potential in the Mediterranean basin gains a more important stategic state.Here in this thesis,evaluatingtuture crfine water in the region and regional security, proposals relating to Türkiye's Mediterranean politics and hydropolitics are also given.
Benzer Tezler
- Yukarı Kızılırmak Havzasında iklim değişikliği ve arazi kullanımı/örtüsü değişimi etkilerinin SWAT ile modellenmesi
Modeling of the effects of climate change and land use/cover change in Upper Kızılırmak Basin with SWAT
SEFA FURKAN SELÇUK
Doktora
Türkçe
2023
Çevre MühendisliğiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELTEM SARIOĞLU CEBECİ
- Kahramanmaraş Havzası'nda coğrafi potansiyele göre öğretim-eğitim faaliyetlerinin gelişimi ve planlanması
The improvement and planning of the teaching and educational activities according to the geographical potantial in Kahramanmaraş
İSMAİL DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ SELÇUK BİRİCİK
- Gönen ve Ekşidere (Balıkesir) termal sularının hidrojeolojik incelenmesi
Hydrogeological investigation of Gönen and Ekşidere (Balıkesir) thermal waters
HULİSİ TOLGA YALÇIN
Doktora
Türkçe
1997
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN YÜZER
- Bölgesel coğrafya açısından bir araştırma Yusufeli ve yakın çevresinin coğrafi etüdü
Başlık çevirisi yok
MEHMET TIRAŞ
- Çoruh havzasında fiziki coğrafya özelliklerinin beşeri ve iktisadi coğrafyaya etkileri
Başlık çevirisi yok
SİNAN TABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN ÖZEY