Geri Dön

Paylaşılan vizyon oluşturma: Resimleme ve NGT teknikleri

Building shared vision: Picture and NGT techniques

  1. Tez No: 99805
  2. Yazar: ALTINAY KIŞLALI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İPEK GÜRKAYNAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 129

Özet

ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER Bu araştırmada, işgörenlerin kişisel vizyonlarından yola çıkılarak, örgütlerinin vizyonunu oluşturmaları ve sözkonusu vizyonu paylaşmaları incelenmiştir. İşgörenlerin örgütlerine ilişkin oluşturdukları vizyonu paylaşmalarının, resimleme tekniği ve nominal grup tekniği (NGT) kullanımı ile farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır. Araştırma, Ankara'da bulunan, Türkiye'nin en eski ve saygın özel okullarından birinin ilköğretim kısmından toplam 25 öğretmen ile yapılmıştır. Araştırmaya katılan 11 öğretmenin okullarına ilişkin vizyonları resimleme tekniği ile, diğer 14 öğretmeninki ise NGT ile oluşturulmuştur. Gruplar arası paylaşım farkı KBS Vizyon Ölçeği ile ölçülmüştür. Araştırma katılımcılarından ulaşılabilen 19 tanesi ile, uygulamaya ilişkin görüşlerini almak için yan yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Mann-Whitney U testi sonucuna göre resimleme tekniğinin, paylaşılan vizyon oluşturmada, NGT'den daha etkili olmadığı ortaya çıkmıştır. Bu sonucun, NGT'nin söze dayalı ve çok yapılandırılmış olmasının -resimleme tekniğinin avantaj lanndan olan- yaratıcılığı ve görselliği ortaya çıkarmada eksik kalacağı beklentisini oluşturan verilerin yetersizliğinden kaynaklandığı, dolayısıyla, gerçekte de iki tekniğin paylaşılan bir vizyon oluşturmadaki etkililiğinin eşdeğer olduğu düşünülebilir. Ancak, araştırma katılımcıları açısından, a) NGT becerilerinin resimleme tekniği becerilerine göre daha alışılmış beceriler gerektirme, b) paylaşılan vizyon oluşturma etkinliğinin kullanılan tekniklerden bağımsız olarak zaten etkileyici olma, c) resimleme tekniğine ilişkin tutumların olumsuz olma, ve d) 105paylaşılan vizyon oluşturma etkinliklerinin her ikisinde de bulunan hayal kurma alıştırmalarının, resimleme tekniğinin etkisini nötürleştirebilme olasılıkları düşündürücüdür. Araştırma sonucuna etki edebilecek sözkonusu olasılıkların gelecekte yapılacak araştırmalarla test edilmesi, konunun bilimsel olarak gelişmesine önemli bir katkı sağlayacaktır. Araştırmada kullanılan ölçeğin maddeleri ile iki grubun vizyon ürünleri niteliksel olarak karşılaştırıldıklarında aralarında bire bir örtüşmenin olmadığı gözlemlenmiştir. Sözkonusu örtüşmenin olmamasının nedenleri, ölçek maddelerinin oluşturulma süreci ile, NGT ve resimleme gruplarının vizyon ürünlerinin oluşturulma süreçleri arasındaki farktan kaynaklandığı düşünülmektedir. İleride, örgütsel bir vizyona ilişkin işgörenlerin adanmışlık tutumlarını ölçmek amacıyla geliştirilecek ölçek maddelerinin, bu araştırmada uygulanan paylaşılan vizyon oluşturma etkinliğiyle aynı/benzer bir süreç sonucunda oluşturulması gerekmektedir. Görüşme yapılan katılımcılar, düşüncelerini rahatça ifade edebilmeleri için gerekli olan, güven ortamının uygulama süresince varolduğunu duyumsamışlardır. Güven ortamının oluşmasında yetiştirme programında kullanılan kaynaştırma oyununun ve anonimliğin sağlanacağına ilişkin ifadelerin etkili olduğunu belirtmişlerdir. Uygulamanın kişisel (mesleki) vizyon oluşturma aşamasına ilişkin olarak katılımcılar olumlu duygular yaşamışlardır. Ayrıca bu aşamada yapılan etkinliklerle mesleki farkındalıklannın arttığı ve sözkonusu farkındalıklara ilişkin olarak eyleme geçmede güdülendikleri anlaşılmaktadır. Örgütsel vizyon oluşturma aşamasında bazı katılımcılar oluşturdukları kişisel vizyondan, örgütsel vizyona geçişte zorlanmışlar, bazıları ise örgütsel vizyonlarını 106oluştururlarken örgütlerinin bugününe. bağlı kalmışlardır. Görüş bildiren katılımcıların önemli bir kısmının, oluşturdukları örgütsel vizyon hakkındaki görüşleri olumsuzdur. Sözkonusu olumsuzluğun -katılımcıların görüşlerine dayanarak-, a) üst düzey yönetimin vizyonun oluşturulmasına ilişkin yaptırımı ve - algılanan- somut bir desteğinin olmamasından ve b) oluşturulan vizyon ile - algılanan- örgüt kültürünün çelişmesinden dolayı, oluşturulan vizyonun gerçekleştirilmesine olan inançsızlıktan yada kendi eylemlerinin etkililiğine olan inançsızlıktan kaynaklandığı düşünülmektedir. Ancak spekülasyon niteliğindeki bu nedenlerin ileride araştırılması gerekmektedir. Uygulama süresince konuşulanların uygulamadan sonra düşünülmesini, a) araştırmacının yönlendirmeleri, b) üst düzey yönetim tarafindan oluşturulan vizyonla ilişkili olduğu düşünülen açıklamaların yapılması, ve c) örgüt geleceğinde iz bırakma arzusu gibi etmenler etkilemiş gözükmektedir. Uygulama sonrasında çok az sayıda katılımcı birbirleriyle uygulama konularını paylaşmıştır ve sözkonusu paylaşıma toplumsal ilişkiler ve katılımcıların ulaşılabilirlikleri etken olmuştur. Resim çizme deneyimi, resim çizme becerileri ile bağlantılı olarak, bazı katılımcılar arasında tedirginlik yaratmıştır. Katılımcıların resim çizme becerileriyle ilişkili olarak, etkinlik süresince gereksinme duydukları süreler farklılaşmaktadır. NGT grubu katılımcıları ile karşılaştırıldığında, resimleme grubu katılımcıları grup ürünlerini daha fazla oranda anımsamışlardır ve sözkonusu anımsamaya resimlerdeki görsel öğeler etken olmuştur. Görüş bildiren katılımcılardan sadece bir tanesi resimleme tekniğini tercih etmiştir. Diğer katılımcıların NGT'yi tercih etmelerinin nedenleri, maddelerin daha somut, net ve kesin olmalarıdır. 107Katılımcıların genel olarak uygulamaya ilişkin görüşleri olumludur. Sözkonusu olumluluğu, a) örgütlerine ilişkin duygu ve düşünceleri ifade ediyor, b) farklı branşlardan bireylerin biraraya gelerek, demokratik bir ortamda tartışıyor, c) ortak bir amaç için biraraya gelerek etkileşiyor, ve d) hayal kurup tartışarak farkındalık yaşıyor olabilmek etkilemiştir. Yalnızca bir katılımcı olumlu duygular belirtmesine karşın, uygulama sonucunda edindiği farkındalıkla örgütünden uzaklaştığını söylemiştir. Katılımcıların uygulamaya ilişkin getirdikleri öneriler, a) uygulama öncesinde zihinsel hazırlık yapılabilmesi için ayrıntılı ön bilgilerin verilmesi, b) örgütsel vizyon oluşturulurken daha çok yönlendirici soruların olması, c) etkinliklerdeki tartışma sürelerinin uzatılması, ve d) üst düzey yönetimin etkinlikleri destekleme derecesinin belirtilmesi yönündedir. Araştırma katılımcılarının bazıları ile yapılan görüşmelerde ortaya çıkan duygu ve düşüncelere dayanarak, bu araştırmada kullanılan resimleme tekniği ile paylaşılan vizyon oluşturma etkinliğinin: 1. Üst düzey yönetimin örgütsel vizyonun oluşturulmasına ilişkin yaptırımının ve oluşturulan vizyonun gerçekleştirilebilmesi için vereceği desteğin -etkinlikten önce- katılımcılara açıklanması ve etkinliklerin üst düzey yönetim ile birlikte sürdürülmesi, 2. Katılımcıların resimleme tekniğine ilişkin tutumlarını tedirginlik yaratmayacak bir düzeye getirmek amacıyla, resim becerileri geliştirmeye yönelik bir ön yetiştirme programının sağlanması, 1083. Katılımcıların düşüncelerini derinlemesine tartışmalarını kolaylaştıracak uzunlukta ve sıklıkta tartışma ortamlarının yaratılması ve sözkonusu ortamların örgütün güncel yaşamı ile bütünleştirilmesi, 4. Katılımcılara oluşturdukları kişisel (mesleki) vizyonlardan, örgütsel vizyonlara geçişlerinde, sözkonusu geçişi kolaylaştıracak ve iki vizyon arasında bağların kurulmasını sağlayacak daha fazla yönlendirici soruların sorulması, 5. Örgütsel vizyon oluşturma aşamasında katılımcıların örgütlerine ilişkin inanç, varsayım ve değerlerinin bir kolaylaştırıcı yardımı ile ortaya çıkarılması ve oluşturulan vizyon ile sözkonusu örgütsel kültür arasında bağların kurulması önerileri doğrultusunda geliştirilip, uygulanması önerilmektedir. 109

Özet (Çeviri)

SUMMARY In this research, the effectiveness of picture technique in developing a shared vision was studied. Through a process where employees started by first developing their personal visions, the organizational vision was developed with two groups using two different techniques. The two techniques are called the picture and the nominal group technique (NGT). The effectiveness of picture technique in developing a shared vision was measured, by comparing the level of participant's committment in the two groups. The research was conducted with 25 teachers coming from the elementary and middle school section of an old and highly respected private school, situated in Ankara, Turkey. Among the participants teachers, 1 1 developed their organizational vision with the picture technique and 14 developed their organizational vision with the NGT. The difference of commitment between the two groups was measured using the KBS Vision Scale. Additionally, semi-structured interviews were conducted with 19 participants in order to gather information about participants' experiences during the training program. The results suggest that there is no difference between the picture technique and NGT. However, the following should be taken into consideration with further research. The possibilities that, a) NGT might require more commonly used skills than the picture technique, b) the shared vision building activity might have some effect on two groups, independent from the two techniques, c) the attitudes toward picture training might have been negative, due to the drawing anxiety of the 110participants, and d) the dreaming exercises used in both groups might have neutralized the effect of the picture technique. KBS Vision scale items were qualitatively compared with the two groups vision products, and an incongruency was found. It is thought that the source of this incongruency might come from the differences between the scale item development process, and the two groups' vision development processes. Further attempts at developing a vision scale to measure a commitment to a vision, should involve a similar process as in the two groups of this research. Information gathered with the help of the interviews reveal that, a) during the vision building program participants felt that an environment of trust existed, b) the personal vision development activity was perceived as effective by the majority of the participants, and helped in developing some awareness which increased a motivation for some participants in pursuing their career visions, c) the organizational vision development activity was perceived as negative by the majority of participants. Lack of sanction and support from top management, incongruency between the vision and the perceived organizational culture, and lack of belief in self in bringing the vision to reality can be considered among the reasons of this negative perception. These mitigating factors, mentioned above, are speculative and should be tested with further research. Statements of the participants revealed that, a) post participation thought is affected by top management acts, b) post participation dialogues among some participants are facilitated by social accessibility, c) some participants experienced anxiety concerning their drawing skills, d) time required by participants varied due to differing drawing skill levels, e) picture group participants -when compared with 111NGT group- have displayed better recall of their final vision products, f) only one participant preferred to choose picture technique given the choice, the reason others preferred to choose NGT was that items were more concrete, clear and definitive. With respect to the participants thoughts and feelings, the activity on building a shared vision with the picture technique should take into consideration the following suggestions: 1. Top management's sanction and support concerning the development of the organizational vision should be declared before the activity, and top management should participate. 2. In order to lower some participants anxiety about the picture technique, pre-drawing skill training should be introduced. 3. In order to facilitate participants greater depth of discussion, dialogue situations should be created and integrated with the life of the organization. 4. More guided questions are required in order for the participants to move from their personal (career) visions to organizational visions and establish the necessary ties between them. 5. At the organizational vision building stage, it is suggested that participants beliefs, assumptions, and values about their organization should be discovered with the help of a facilitator. Ties between the organizational vision and culture should be established. 112

Benzer Tezler

  1. X ve Y kuşağı öğretmenlerin ideal liderlik algıları: Fatih ilçesi ilköğretim okullarında bir uygulama

    The ideal leadership perception of X and Y generation teachers: An empirical research among the primary schools of atih district

    ALİ CEYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimHaliç Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYKUT ARSLAN

  2. Örgütsel değişimde liderin rolü; Karabük Üniversitesi örneği

    The role of the leader in organizational change; Karabük University example

    İLKER SUZAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    İşletmeKarabük Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ OZAN BÜYÜKYILMAZ

  3. Lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin ideal liderlik algılamaları ve buna yönelik bir uygulama

    Ideal leadership perception of undergraduate and graduate students: An application

    NESİM MİZRAHİTOKATLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NEŞE SAĞLAM

  4. Öğrenen örgütlerde liderlik: Halk Eğitimi Merkezi yöneticileri üzerine nitel bir araştırma

    Leadership in learning organizations: A qualitative research on administrators of Public Education Centers

    BAHAR YAZICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimEge Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN FERDA BEYTEKİN

  5. Okullarda kapsayıcı liderlik ve sosyal diyalog ilişkisinin inclenmesi

    Examination of the relationship between inclusive leadership and social dialogue in schools

    EZGİ AĞCİHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimKocaeli Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASİYE TOKER GÖKÇE