Bilgi verici psikolojik danışma ve didaktik bilgi verme programlarının down sendromlu bebeği olan anne-babaların umutsuzluk, gereksinim ve eş ilişkisi düzeylerine etkisi
The effect of informational psychological counselling programme and didactic informational programme on the levels of hopelessness, family needs and marital relationships of the parents of children with down syndrome
- Tez No: 99936
- Danışmanlar: PROF.DR. LATİFE BIYIKLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Bu araştırmada, bilgi verici psikolojik danışma programının ve didaktik bilgi verme programının Down Sendromlu bebeği olan anne-babaların umutsuzluk, aile gereksinimleri ve eş ilişkisi düzeyleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmaya, 0-3 yaşları arasında Down Sendromlu bebeği olan 30 anne-baba yani 60 kişi katılmıştır. Bilgi verici psikolojik danışma programına ve didaktik bilgi verme programına, gönüllü olarak katılmak isteyen anne- babalar, kontrol grubuna ise çeşitli nedenlerle sürekli olarak bu sürece katılamayacağını ifade eden anne-babalar alınmıştır. Her grupta 10 bebeğin anne-babası olmak üzere 20'şer kişi bulunmuştur. Araştırmanın uygulama süresi on hafta olarak planlanmış, bu sürenin başında ve sonunda gruplara (2 deney ve 1 kontrol grubu)“Beck Umutsuzluk ölçeği”,“Aile Gereksinimlerini Belirleme Aracı”,“Birtchnell Eş Değerlendirme Ölçeği”ve araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan“Aile Bilgi Formu”verilmiştir. Böylece bilgi verici psikolojik danışma programı ile didaktik bilgi verme programının anne-babaların umutsuzluk, gereksinim ve eş ilişkileri üzerindeki etkileri ölçülmeye çalışılmıştır. Araştırma boyunca bilgi verici psikolojik danışma grubuna katılan anne-babalara haftada bir gün iki saat süreyle, Down Sendromlu bireylerin özellikleri, anne-baba eğitimi, yararlanabilecekleri servisler, ilişki kurabilecekleri kişi/kurumlar hakkında detaylı bilgi verilmiş ve duygu, düşünce ve deneyimlerini paylaşabilmeleri sağlanmıştır. Buna karşılık, didaktik bilgi verme programına katılan anne-babalara haftada bir gün bir saat süreyle sadece Down Sendromlu bireylerin özellikleri, anne-baba eğitimi, yararlanabilecekleri servisler ve ilişki kurabilecekleri kişi/kurumlar hakkında detaylı bilgi verilmiştir, iki deney grubuna da her toplantının başında, o hafta konuşulacak olan konunun yazılı özeti dağıtılmıştır. Kontrol grubuna ise öntest ve sontest uygulaması dışında herhangi bir işlem yapılmamıştır. Araştırmada elde edilen verilere, 3x2'lik Split Plot desene uygun olarak iki faktörlü tekrarlanmış ölçümler için ANOVA uygulanmıştır. Gözenekler arası karşılaştırmalar ise Tukey HSD testi ile yapılmıştır. ANOVA uygulaması öncesinde, grupların homojen olup olmadıkları Cochran C testi ile test edilmiştir. Bu analizler sonucunda, gruplar her bir ölçme aracına göre ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, uygulanan bilgi verici psikolojik danışma programı ile didaktik bilgi verme programının, anne-babaların umutsuzluk ve gereksinim düzeylerini azaltmakta, eş ilişkilerini ise olumlu yönde geliştirmekte farklı oranlarda etkili olduğunu ortaya koymuştur. Kontrol grubunda ise sözkonusu parametrelerde anlamlı bir değişiklik olmadığı görülmüştür. Ayrıca bulgular toplam puanlar ve alt ölçekler açısından ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Beck Umutsuzluk Ölçeğinin toplam puanları ile ilgili denence desteklenmesine karşın,“gelecek ile ilgili duygular ve beklentiler”,“motivasyon kaybı”ve“umut”alt ölçekleri ile ilgili deneceler desteklenmemiştir. Aile Gereksinimlerini Belirleme Aracının toplam puanları ile ilgili denece ve“bilgi gereksinimi”,“duygusal destek gereksinimi”,“çocuğun durumunu başkalarına açıklama”alt ölçekleri ile ilgili denenceler desteklenmiş, ancak“genel servisler”,“maddi gereksinimler”,“aile gereksinimleri”alt ölçekleri ile ilgili denenceler desteklenmemiştir. Birtchnell Eş Değerlendirme Ölçeği ise yapısı nedeniyle toplam puanlar açısından incelenememiştir. Bununla birlikte“bağımlılık”,“kopukluk”,“kontrolcülük”ve“güvenilebilirlik”ile ilgili denencelerin desteklendiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This research examines the effects of informational psychological counselling programme and didactic informational programme on the levels of hopelessness, family needs and marital relationships of the parents of children with Down Syndrome. 30 parents (60 people), who have children diagnosed as Down Syndrome, aged between 0-3, participated in this research. Those volunteer parents who accepted to take part in the study participated in informational psychological counselling programme and didactic informational programme, whereas those, who refused to participate in the process continuously due to different reasons, were included in the control group. In each group, there were parents of 10 children, making a total of 20 people. The duration of the research was planned as 10 weeks.“Beck Hopelessness Scale”,“Family Needs Survey”,“Birtchnell Marital Relationships Scale”, and“Family Data Form”(developed by the researcher) were the instruments used at the beginning and at the end of the process to the study groups included in the research (2 experimental group and 1 control group). The aim was to detect the effects of informational psychological counselling programme and didactic informing program to the hopelessness, family needs and marital relationship levels of the parents. During the research, once in every week for 2 hours, the parents who participated in informational psychological counselling program were informed in detail about the characteristics of the people with Down Syndrome, parent training, available services, contact people/organisations. Parents were motivated to share their feelings, thoughts and experience. However, the parents who participated in didactic informational programme were only informed about the characteristics of the people with Down Syndrome, parent training, available services, contact people/organisations, once in every week for 1 hour. At the beginning of each meeting, the written summaries of the topic were distributed in both of the experiment groups. Whereas, in control group only pre and post tests were applied without any information given. The data obtained from research were analysed by double factor ANOVA for repeated measures, appropriate to 3x2 Split Plot pattern. Whereas the comparison between the cells were done by Tukey HSD Test. Before the application of ANOVA, the groups were examined by Cochren C test with respect to their homogeneity in pre and post test results. As a result of these analysis, the groups were evaluated separately for each scale. The results obtained, show that the applied informational psychological counselling program and didactic informational programme, decrease the hopelessness and needs level of the parents and increase the marital relationships in positive manner, in different rates. Whereas the control group did not show any significant change in any of the parameters outlined. Besides the results evaluated with respect to total grades and subscales separately. Although the hypothesis related with the total grades of Beck Hopelessness Scale had been supported, the hypothesis related with the subscales of“feelings and expectations about the future”,“loss of motivation”and“hope”had not been supported. The hypothesis related with total grades of Family Needs Survey and the hypothesis related with the subscales of“need of information”,“need of emotional support”,“explanation of the child's case to the others”had been supported, however the hypothesis related with“general services”,“material requirements”,“family needs”subscales had not been supported. Birtchnell Marital Relationships Scale had not been examined with respect to total grades because of its structure. Moreover it was seen that the hypothesis related with“dependence”,“distance”,“inspect”and“trustworthy”had also been supported.
Benzer Tezler
- Otistik çocukların ailelerine yönelik grup rehberliğinin ailelerin kabul düzeylerine etkisi
The impact of group counselling on the acceptance level towards parents of autistic children
ALEV GİRLİ
Doktora
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRETTİN AKYILDIZ
- Bireylerin evlilik uyumu ve yaşam doyumunun ebeveynlik tutumları üzerindeki etkisi
Личносттордун үй-бүлөлүк гармониясы жана жашоодон канааттануу деңгээлдеринин бала тарбиялоо мамилелерине болгон таасиринин анализи
ARGEN CUMGALBEKOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN EFİLTİ
- Normal ve depresif kişilerde çeşitli faktörlere göre intihar olasılığı
The Probalility of suicide in relation to factors in normal and depressive persons
HANDAN TUĞCU
- Bilgi verici danışmanlığın kanser hastalarının ailelerinin sosyal destek becerileri üzerine etkisi
The effects of the informational counseling on the social support skills of cancer patients families
BERRİN EYLEN
Doktora
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR ÖNER