Esnek üretim-esnek çalışma ve endüstri ilişkilerine etkileri
Flexible on industrial relations
- Tez No: 99946
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. RECEP VARÇIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, İşletme, Labour Economics and Industrial Relations, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 344
Özet
Kapitalist sistemde 1930'larda ortaya çıkan krizi aşabilmek için ekonomik ve toplumsal sistemde ortaya çıkan değişimler Fordizm olarak adlandırılmıştır. Ancak 1970'lerde Fordist sistemde yeni bir kriz başlamıştır ve bu kriz günümüzde çeşitli ülkelerde farklı düzeylerde halen devam etmektedir. Krize karşı izlenen yeni ekonomi politikaların temel özellikleri; küreselleşme, devletin piyasaya müdahaleden vazgeçmesi, bunun için kamu harcamaları kısılarak ve özelleştirme yoluyla kamu kesiminin daraltılması, esnek üretim olarak özetlenebilir. Bu çabşmada genel anlamda esneklik emek ve sermaye açısından farklı biçimlerde tanımlanmıştır. Aynı şekilde emek süreci ve endüstri ilişkileri açısından esnekliği sınıflandırırken ve tanımlarken de sosyal taraflar arasındaki ideolojik farklılık ve bunun yarattığı çıkar çatışması dikkate alınmıştır. Çabşmada daha sonra esnek üretim döneminde emek sürecinin kontrolü ve endüstri ilişkilerinde ortaya çıkan değişimler incelenmiştir. Esnek üretimde çevre işgücü için yine Fordizmdeki gibi doğrudan/direkt kontrol geçerliyken, çekirdek işgücü için iki kontrol biçimi ortaya çıkmaktadır : teknolojik kontrol ve ideolojik kontrol. Esnek üretimde emek piyasası önce çekirdek ve çevre işgücü olarak ikiye ayrılmakta, çevre işgücü de kendi içinde esnek çalışma biçimleriyle atomize edilmektedir. Emek süreci organizasyonunda ve emekgücünün niteliğinde ortaya çıkan değişimler de emek piyasasının parçalanmasını yoğunlaştırmıştır. Emek piyasasındaki bu gelişmeler sendikaları da olumsuz etkilemiş, esnek üretim döneminde sendikaların varbğı tartışılır duruma gelmiştir. Neo-liberal politikaların bir uzantısı olarak devletin endüstri ilişkilerinde izlediği politikaların odak noktası değişmiş, birçok ülkede devlet sosyal işlevinden uzaklaşmıştır. Ayrıca esnek üretimle birlikte kolektivizmin gerilemesine ve bireysel istihdam ilişkilerinin teşvik edilmesine yol açan gelişmeler yoğunlaşmıştır. Özellikle toplam kalite yönetimi ve insan kaynakları gibi katılımcı yönetim teknikleri, işçi sınıfının dayanışmasını zayıflatmıştır. Tüm bu gelişmeler sendikaları yeni arayışlara itmiş, sendikalar bir yandan örgütsel yapılarını güçlendirmek, üye tabanını geliştirmek ve üyelerine yeni hizmetler vermek zorunda kalırken, diğer yandan da üretimin küreselleşmesi karşısında sendikal hareketi de küreselleştirmenin yollarını aramak zorunda kalmıştır. 333
Özet (Çeviri)
Fordism was the buzzword for the economic and social changes, which was emerged after the crisis in the 1930s in the capitalist system. However, in the 1970s a new crisis emerged in the Fordist system and this crisis has been going on in different countries at different levels. The fundamental characteristics of new economic policies against the new crisis can be summed up as follows: globalization, non-state intervention in the market, shrinking of public sector through privatization and decreases in state expendituries, and flexible production. In this study, flexibility in general meaning is defined as different forms from the point of view of labor and capital. Ideological differences between social classes and interest conflict created by this phenomenon have been taken into consideration in defining flexibility for labor process and industrial relations. Afterwards, in this study, control over the labor process and industrial relations in the flexible production have been analyzed. While the direct control is effective for the periphery labor force in flexible production as in the case of Fordism, two new control systems have emerged for the core labor force in the flexible production, which could be defined as technological control and ideological control. In the flexible production, the labor market is classified into two parts - core and periphery, later periphery labor force is further atomized by forms of flexible working in itself. Qualification in the labor force and organization in the labor process further encouraged the segmentation of the labor market. Such developments in the labor market negatively affected labor unions and questioned the onthology of labor unions. As a result of neo-liberal policies, the state leaves its traditonal policies regarding the industrial relations and get far from its social functions. In addition, along with an increase in flexible production, the collective action has been decreased and the individual-based employment has been encoureged. Especially, participationary management techniques such as total quality management and human resources management have decreased the social solidarity of the working class. All such developments have forced labor unions to adopt new strategies such as strenghenining their organizational structure, increasing the number of union membership and globalization of labor movements. 334
Benzer Tezler
- Türkiye'de çok uluslu şirketlerde sendikal örgütlenme: Emek süreçlerindeki değişim ve bu değişime işçilerin yanıtı
Unionist organization in multi-national companies in Turkey: Change in labour process and workers' response to the change
AYLİN GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN ÖZUĞURLU
- Kamu personel rejimi ve taşeronlaşma: Bolu ili örneği
Public personnel administration and subcontracting: The sample of Bolu province
MUHAMMET HÜSEYİN KARAYUMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriOrdu ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞATAY EDGÜCAN ŞAHİN
- Türkiye'de esnek çalışma ve kadın işgücü üzerindeki etkileri
Flexible labouring in Turkey and its effects on female labour force
AÇELYA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BERNA GÜLER MÜFTÜOĞLU
- Çalışma sürelerinde esneklik ve kısmi süreli çalışma
The analysis of part-time work in service sector in Turkey
SEMİHA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiGazi ÜniversitesiUluslararası İktisat Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURCAN ÖZKAPLAN
- Globalleşme sürecinde Türkiye'de işçi sendikalarının sosyal faaliyetleri
On the process of globalization the social activities of labour unions in Turkey
HAMZA ERSİNADIM
Doktora
Türkçe
2000
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriGazi ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR ARICI