Türk İş Hukukunda işyeri sendika temsilciliği
Turkish Labour Law work-place representative
- Tez No: 107172
- Danışmanlar: PROF. DR. KAMİL TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Law, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
ÖZET İşyeri sendika temsilcilerinin Türk İş Hukukunda ayrı bir yeri ve önemi vardır. Sendika temsilcisi; işyerinde kendisini atayan sendikayı temsil eden, işçi-işveren ve sendika arasında köprü vazifesi gören kimsedir. Tarihsel süreç içerisinde işçi temsilciliği kurumu, işçilerin işverene iletmek istedikleri talep ve şikayetlerini biraraya gelerek ve aralarından seçtikleri temsilciler vasıtasıyla ulaştırma isteklerinden kaynaklanmıştır. ilk defa 1936 yılında 3008 sayılı iş Kanunu ile kabul edilen işçi temsilciliği, bu dönemde önemli görevler ifa ettikten sonra 1963 yılında 274 sayılı Sendikalar Kanunu ile yerini işyeri sendika temsilciliğine bırakmıştır. Bu dönemde yasal düzenlemenin yetersizliği ve uygulamada başgösteren birtakım sorunlar ve öğretide yapılan yoğun eleştiriler üzerine 1983 yılında çıkarılan 2821 sayılı yeni Sendikalar Kanunu ile sendika temsilciliği kurumu yeniden düzenlenmiştir. İşyeri sendika temsilcilerini atama yetkisi, toplu iş sözleşmesi yapmak üzere kesinleşen işçi sendikasına aittir. Kanuna göre, işyerinde çalışan işçi sayısı 50'ye kadar ise 1, 51 ile 100 arasında ise en çok 2, 101 ile 500 arasında ise en çok 3,501 ile 1000 arasında ise en çok 4, 1001 ile 2000 arasında ise en çok 6, 2000'den fazla ise en çok 8 temsilci atanabilir. Sendika atadığı temsilcilerin kimliklerini 15 gün içinde işverene bildirir. Ayrıca, bunlardan birini baştemsilci olarak görevlendirebilir (Sendikalar Kanunu md.34). işyeri sendika temsilcileri, işyeri ile sınırlı kalmak kaydı ile işçilerin dileklerini dinlemek ve şikayetlerini çözümlemek, işçi ve işveren arasındaki işbirliği ve çalışma barışını devam ettirmek, işçilerin hak ve menfaatlerini gözetmek, İş Kanunları ve toplu iş sözleşmelerinde öngörülen çalışma koşullarının uygulanmasına yardımcı olmakla görevlidirler. Temsilciler bu görevlerini işyerindeki işlerini aksatmamak ve iş disiplinine aykırı olmamak koşuluyla yerine getirirler (md.35).işyeri sendika temsilcisi olabilmek için, kanunun 5. maddesinde belirlenen sendika kumcuları için aranan nitelikleri taşımak gerekir (md.34/2). Bunları kısaca şu şekilde özetleyebiliriz: Türk vatandaşı ve Türkçe okuryazar olmak, medeni hakları kullanma ehliyetine sahip ve kamu hizmetlerinden mahrum edilmemiş olmak, belli suçlardan dolayı hüküm giymemiş olmak. Sendikalar Kanunu, işyeri sendika temsilcilerine hizmet akitlerinin işveren tarafından feshine karşı iş güvencesi sağlamıştır. Buna göre, işveren işyeri sendika temsi İdlerinin hizmet akitlerini haklı bir neden olmadıkça ve nedenini açık ve kesin bir biçimde belirtmedikçe feshedemez. Fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren 1 ay içinde temsilcinin veya üyesi bulunduğu sendikanın iş mahkemesinde dava açma hakkı vardır. Dava iki ay içinde sonuçlandırılır. Mahkeme temsilcinin işine iadeye karar verirse, fesih geçersiz sayılarak iş gördürülmemiş olsa bile temsilcinin işten çıkarıldığı tarihten başlamak üzere temsilcilik süresinin devamınca ücreti ve bütün hakları işveren tarafından ödenir, işine iade kararı verilen işçi 6 işgünü içinde işe başlamak zorundadır. Bu süre zarfında işe başlamayan işçiye mahkemece öngörülen tazminat ödenmez. Mahkemenin kararı kesin olmakla birlikte, işçinin kanundan ve toplu iş sözleşmesinden doğan hakları saklıdır (md.30). Şu an yürürlükte bulunan 2821 sayılı Sendikalar Kanununun işyeri sendika temsilciliğine ilişkin hükümlerinde, uygulamada tereddüt yaratan bazı boşluklar ve aksaklıklar vardır; bunların süratle düzeltilmesi gerekir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Work-place Labour union representatives have a special status and significance in Turkish Labour Law. Labour union representative; represents the Labour union appointed him and functions as a bridge between Labourers and employer. During historical progress, institution of Labourer representativeness has evolved form the demand of Labourers to inform their requests and complaints to employers, collectively and through representatives they elected. Labourer representativeness that was first accepted in 1936 with Labour Code (number: 3008) performed significant functions until 1963 and with Unions Code accepted this year it was replaced by work-place Labour union representativeness. Due to inadequacy of legal regulations and certain practical problems and academic criticisms in this period, institution of union representativeness was regulated again in 1983 with new Unions Code (number: 2821). Labour union that is finalized for signing collective Labour agreements has authority to appoint work-place union representatives. According to the code, the following number of representatives can be appointed; 1 if number of Labourers is 50 or less, at most 2 if it is between 51 and 100, at most 3 if it is between 101 and 500, at most 4 if it is between 501 and 1000, at most 6 if it is between 1001 and 2000 and at most 8 if it is more that 2000. Within 15 days, union notifies to employer the identities of appointed representatives. Also, one of these representatives can be charged as chief representative (Unions Code, article 34). Limited to work-place, work-place Labour union representatives are responsible to listen demands of Labourers and find solutions for their complaints, to help continuation of the cooperation and working peace between Labourers and employers, observe rights and benefits of Labourers and to help application of working conditions indicated in Labour Code andcollective work agreements. Representatives perform these duties without hampering their work in work-place and according to working discipline (article 35). In order to be appointed as work-place Labour union representative, candidates should have the qualities required for founders of Labour unions that are indicated in article 5 of the code (article 34/2). These can be summarized as follows: They should be citizen of Republic of Turkey and literate, qualified to use civil rights and not being deprived of public services, not been sentenced because of certain crimes. Unions Code, provides work guarantee to work-place Labour union representatives against annulment of their work agreements by employer. According to this, employer can not annul work agreement of work-place Labour union representative without a justified reason and when the reason is not notified clearly and definitely. Within 1 month after such notification, representative or the Labour union of which he is a member has right to file a suit in Labour court. Suit is concluded in two months. If court decides that the representative should be restored to his work, employer will pay the wages and all rights of the representative starting from the date he dismissed from work and until he remains as representative, even if he did not work during this period because of annulment. Labourer for whom restoration to work decree has been given should begin to work within 6 working days. If Labourer does not start to work within this period, indemnification decided by court is not paid. Even though decree of court is final, rights of Labourer according to the code and collective work agreement are valid (article 30). Some terms related to union representativeness of Unions Code (number: 2821) that is currently in force has some unclear points and drawbacks that cause problems in practice; these should be corrected urgently.
Benzer Tezler
- Türk İş Hukukunda işyeri sendika temsilciliği ve işçi kuruluşu yöneticiliği
Workplace on the Turkish Business Law committee representative and labor organization management
AYBERK BAĞCI
- Türk İş Hukukunda sendikal ayrımcılık, önlenmesi ve yaptırımı
Unionist discriminations in Turkish Labour Law, its prevention and related
HALE GÜLŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
HukukMarmara ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURŞEN CANİKLİOĞLU
- İş Hukukunda işverenin çalışanlara bilgi verme ve danışma yükümlülüğü
Employer?s information and consultation obligation to employees in Labor Law
YUSUF YİĞİT
- İş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi ile işyeri sendika temsilcisi arasındaki ilişki ve güvenceleri
The relationship between business health and safety representatives and workplace union representatives and their employment security
CANSU ŞENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HukukAnadolu ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. NÜVİT GEREK