Çalışma hayatında öğrenilmiş çaresizlik olgusu
Learned helplessness phenomenon in work life
- Tez No: 112887
- Danışmanlar: PROF.DR. MUSTAFA YAŞAR TINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 285
Özet
Öğrenilmiş Çaresizlik, ilk olarak 1960'lı yılların sonlarında hayvanlar üzerinde yapılan deneyler ile ortaya çıkmış, 1970'lerde de insanlar üzerinde yapılan deneyler ile tüm organizmalara genellenebilir bir olgu haline gelmeye başlamıştır. Öğrenilmiş Çaresizlik, sürekli olarak kontrol edilemeyen durum ve olaylar karşısında kalan organizmanın, kontrolün mümkün olduğu sonraki durumlarda bile, içinde bulunduğu kontrol edilemez durumu değiştirebileceğine dair inancını yitirmiş olmasından dolayı, olaylar karşısında hareketsiz kalmasını ifade etmektedir. Sürekli gelişen ve çeşitli teoriler ile birleşerek giderek zenginleşen Öğrenilmiş Çaresizlik Teorisi, bireylerin başarısızlık durumlarını açıklayıcı görüşler öne sürmektedir. Teorinin sosyal olaylara getirmiş olduğu katkılar sayesinde, sadece bireysel değil örgütsel bazda incelenmesi gerekliliği görülmüştür. Böylece, ilk olarak 1980'lerin başında örgüt içinde dolayısıyla çalışma hayatı dahilinde oluşan öğrenilmiş çaresizlik incelenmeye başlanmıştır. Özellikle örgütsel anlamda fazla duyulmamış bir olgu olan Öğrenilmiş Çaresizlik ile ilgili olarak bu çalışmada, çalışma hayatında söz konusu olgunun neden, sonuç ve önlenebilirliği üzerinde durulmaktadır. Örgütsel ve bireysel bazda, öğrenilmiş çaresizliğe yol açabileceği düşünülen faktörler incelenmektedir. Öğrenilmiş çaresizlik içinde bulunan bireylerin yaşayacağı olumsuz durumlar, öğrenilmiş çaresizliğin olası sonuçları çerçevesinde incelenmekte ve çaresizlikten kurtulma yolları üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın sonunda, öğrenilmiş çaresizliğe yola açabileceği düşünülen bir takım faktör ve olası sonuçlar ile ilgili geliştirilmiş olan bir model önerisi, yapılan anket çalışması sonuçlarının analiz edilmesi ile tartışmaya sunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Learned Helplessness phenomenon was firstly observed in late 1960's on the experiments made on dogs and it has become a generalized phenomenon with the experiments made on human in 1970's. Learned helplessness is defined as the organism's passive state caused by repeated exposure to uncontrollable outcome (noncontingency between response and outcome) because of the expectation of future noncontingency although the outcomes become controllable. With continuous development and by integration with some other theories Learned Helplessness Theory has put forward explanations for the individuals' unsuccessfulness. With the contribution provided by this theory to social situations, this has been needed to be investigated not only on the individual basis but also in the organizational settings. For this reason, learned helplessness phenomenon has begun to be the interest of organizations and work life since the beginnings of 1980's. Especially on organizational basis Learned Helplessness has not widely known. With this study, this phenomenon was investigated with its reasons, consequences and preventions in work life. In terms of both individual and organizational basis, the factors that can be effective in the emergence of Learned Helplessness were stated. The negative situations of individuals who suffer from Learned Helplessness were tried to be discovered within the possible results of Learned Helplessness. Last of all, the ways of getting rid of Learned Helplessness was tried to be observed. At the end of the study, a model that is designed with causes and consequences is proposed and opened to discussion according to the analysis of survey results.
Benzer Tezler
- Z kuşağı kadınlarının siber zorbalık deneyimi ve gündelik hayata etkisinin toplumsal cinsiyet temelli incelenmesi
Investigation of the cyberbullying experience of generation Z women and its impact on everyday life on the basis of gender
ZEYNEP KÜÇÜKYAKICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM BİRİ
- Çalışma hayatında öğrenilmiş çaresizlik ve tükenmişliğin nedenleri ve sonuçları üzerine bir çalışma
A study on antecedents and consequences of learned helplessness and burnout in worklife
ÖZGE TAYFUR
- İş hayatında öğrenilmiş çaresizlik kavramının işe yabancılaşmaya etkisinin farklı kuşaklar açısından değerlendirilmesi: X Y Z kuşakları ile bir çalışma
Evaluation of the effect of learned helplessness in business life on work alienation in terms of different generations: A study with X Y Z generations
HABİBE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI MERT KARAGÖZ
- Bireylerde kariyer algısı ve örgütlerde yetenek yönetimi uygulamalarının çalışanların öğrenilmiş çaresizlik davranışı üzerindeki rolü
The role of career perception and organizational talent management practices on learned helplessness behavior of employees
NİMET TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL GÖK
- Akademisyenlerde öğrenilmiş çaresizliğin nitel olarak ölçülmesi: Devlet ve vakıf üniversitelerinin karşılaştırılması
Qualitative measurement of learned helpeless in academics: Comparison of state and foundation universities
MERT ÇOPUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeMersin Üniversitesiİşletme Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK ORHAN