Akademisyenlerde öğrenilmiş çaresizliğin nitel olarak ölçülmesi: Devlet ve vakıf üniversitelerinin karşılaştırılması
Qualitative measurement of learned helpeless in academics: Comparison of state and foundation universities
- Tez No: 896231
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UFUK ORHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Sosyal hayatta önemli bir role sahip olduğu kadar çalışma hayatında da bir o kadar önemli olan öğrenilmiş çaresizlik, Martin Seligman tarafından ortaya atılmış, davranışların sonuca etkisinin olmadığı durumlarda, gelecek olayların davranışların etkisiyle değişmeyeceğine yönelik ortaya çıkan olumsuz beklenti durumu şeklinde tanımlanabilir. Bu araştırmada, devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan akademisyenler arasındaki öğrenilmiş çaresizlik durumu incelenmiştir. Araştırma, her iki üniversite türünden beşer akademisyen ile gerçekleştirilmiş ve nitel görüşme yöntemleri kullanılarak derinlemesine analiz yapılmıştır. Araştırmanın örnekleminin akademisyenler üzerine odaklanmasının ve nitel analiz yöntemleri kullanılmasının temel bağlamı daha önce yapılan çalışmalar incelendiğinde, öğrenilmiş çaresizlik ile alakalı yapılan çalışmaların arasında akademisyenleri örneklem alan çalışmaların azlığı ve çoğunlukla nicel araştırma yöntemlerinin kullanılması etkili olmuştur. Verilerin analizinde betimleme analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan akademisyenlerin öğrenilmiş çaresizlik düzeylerini incelemek için Quinless ve Nelson, Peterson vd. tarafından geliştirilen ve Murat Boysan'ın Türkçeye uyarlamış olduğu öğrenilmiş çaresizlik ölçeği(ÖÇÖ) kullanılmıştır. Kullanılan öğrenilmiş çaresizlik ölçeği derinlemesine sonuçlar elde etmek için açık uçlu hale getirilmiştir. Sorulan 20 soruya mükerrer cevaplar alındığı için sadece 12 soru ve cevabı bu çalışmada kullanılmıştır. Bu bağlamda çalışmada akademisyenlerin çaresizlik düzeylerini, çaresiz kaldığı durumları, çaresizliğin etkilerini ve bu etkiler sonucundaki davranışlarını ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmanın sonuçları, devlet üniversitelerinde görev yapan akademisyenlerin öğrenilmiş çaresizlik durumlarını dış etkenlere ve sosyal bağlara atfettiklerini, vakıf üniversitelerinde görev yapanların ise daha çok bireysel kontrol ve deneyimlere odaklandıklarını ortaya koymuştur. Devlet üniversitesi akademisyenleri, çaresizlik hissettiklerinde genellikle alternatif stratejiler geliştirmekte ve başarısızlıklarını dış etkenlere atfetmektedirler. Vakıf üniversitesi akademisyenleri ise sürekli deneme ve ısrar stratejilerini benimsemekte ve kontrol edebilecekleri alanlara odaklanmaktadırlar. Bu çalışma, öğrenilmiş çaresizlik kavramının üniversite türleri arasında farklılık gösterebileceğini ortaya koymaktadır. Devlet üniversitelerinde bürokratik ve sistemsel engeller, vakıf üniversitelerinde ise bireysel ve sosyal destek mekanizmaları öğrenilmiş çaresizlik üzerinde belirleyici olabilmektedir. Üniversite yönetimlerinin, akademisyenlerin motivasyonlarını artıracak ve çaresizlik duygusunu azaltacak stratejiler geliştirmeleri önerilmektedir. Bu stratejiler, akademisyenlerin mesleki tatminlerini artıracak ve üniversitelerin genel performansına olumlu katkıda bulunacaktır.
Özet (Çeviri)
Learned helplessness, which has an important role in social life as well as in working life, was put forward by Martin Seligman and can be defined as the negative expectation that future events will not change under the influence of behaviors in situations where behaviors have no effect on the outcome. In this study, the learned helplessness situation among academicians working in state and foundation universities was examined. The study was conducted with five academicians from both types of universities and an in-depth analysis was conducted using qualitative interview methods. The basic context of focusing the research sample on academicians and using qualitative analysis methods was that when previous studies were examined, the few studies that took academicians as a sample among the studies conducted on learned helplessness and the fact that quantitative research methods were mostly used were effective. Descriptive analysis was used in the analysis of the data. The learned helplessness scale (LSS) developed by Quinless and Nelson, Peterson et al. and adapted to Turkish by Murat Boysan was used to examine the learned helplessness levels of the academicians participating in the study. The learned helplessness scale used was made open-ended in order to obtain in-depth results. Since repeated answers were received for the 20 questions, only 12 questions and their answers were used in this study. In this context, the study aimed to reveal the helplessness levels of academics, the situations in which they were helpless, the effects of helplessness and their behaviors as a result of these effects. The results of the study revealed that academics working in state universities attribute their learned helplessness to external factors and social ties, while those working in foundation universities focus more on individual control and experiences. When state university academics feel helpless, they usually develop alternative strategies and attribute their failures to external factors. Foundation university academics, on the other hand, adopt continuous trial and insistence strategies and focus on areas they can control. This study reveals that the concept of learned helplessness may differ among university types. Bureaucratic and systemic obstacles in state universities, while individual and social support mechanisms in foundation universities can be decisive on learned helplessness. It is recommended that university administrations develop strategies that will increase the motivation of academics and reduce the feeling of helplessness. These strategies will both increase the professional satisfaction of academics and contribute positively to the overall performance of universities.
Benzer Tezler
- Akademisyenlerde öğrenilmiş anlamsızlığın tükenmişlik üzerine olan etkisinin araştırılması
Investigating the effect of learned meaninglessness on burnout in academicians
HÜSNÜ CEMAL EKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiEkonomi ve Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA DEMİRKIRAN
- Engellilerin turizm faaliyetine katılımında karşılaştıkları kısıtların, turizm motivasyonu ve seyahat niyeti üzerine etkisi: Antalya ili uygulaması
The effect of limitations the handicapped face when they participate at tourism activities regarding their tourism motivation and travelling intentions: An Antalya province application
MEHMET DURGUT
- Örgütsel stres örgütsel bağlılık ve öğrenilmiş güçlülük ilişkisi üzerine bir araştırma
An investigation of the relationships between organizational stress organizational commitment and learned resourcefulness
HANDE BİLGİLİ
- Apsychoanalytic exploration of battered women in selected novels: A study of Anna Guindlen's Black and Blue, Amy Tan's Kitchen God's Wife, and B.A Paris's Behind Closed Doors
Seçilmiş romanlarda hırpalanmış kadınların psikanalitik bir araştırması: Anna Guindlen'in Siyah ve Mavisi, Amy Tan'ın Mutfak Tanrısı'nın Karısı ve B.A Paris'in Kapalı Kapılar Ardında Bir İncelemesi
NADİA HEKMT FARİS AL-AZZAWI
Doktora
İngilizce
2023
İngiliz Dili ve EdebiyatıKarabük Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARİTH ISMAEL TURKI
- Kültürel dönüşüm ve reklamlar: Reklam kuluçkası üzerinden bir inceleme
Cultural transformation and advertisements: A analysis on advertising incubation
AYTAÇ BURAK DERELİ