Hüseyin Nihal Atsız'ın hayatı ve edebi eserleri üzerine bir inceleme
A Study ın the life and the literary works of Hüseyin Nihal Atsız
- Tez No: 120519
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞERİF AKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 417
Özet
ÖZET Hüseyin Nihal Atsız (1905-1975), sıra dışı hayat macerası; siyasî fikirleri ve polemikleri;ilmî ve edebî çalışmalarıyla XX. yy. Türkiye'si aydınları arasında kendine özgü yeri olan dikkat çekici simalardan birisidir. Atsız'ın hayatı ve eserleri yakından incelendiğinde, kuvvetle bağlı bulunduğu Türkçülük ideolojisinin, onun bütün hayatına ve eserlerine yön veren temel bir etken olduğu görülür. Kendi döneminin tanınmış fikir ve edebiyat adamlarıyla; çalıştığı kurumların yöneticileriyle, iktidar mensuplarıyla girdiği ilmî ve siyasî tartışmalarda onu harekete geçiren temel güç, inandığı Türkçülük dünya görüşüne hizmeti, kendisine ilke edinmiş olmasıdır. Bu tür bir hizmet anlayışıyla Atsız, yayın alanına yönelmiştir. Bu yolla, ülkenin idarî, sosyal, siyasal ve kültürel hayatında gördüğü eksiklikleri ısrarla belirtmeye çalışmış; bu alanlardaki aksaklıkları da oldukça keskin biçimde eleştirmiştir. Bu yüzden, sık sık idarî ve adlî makamlarla başı derde girmiş; sürgün ve mahkûmiyetlerle karşılaşmıştır. Atsız'ın Türkçülük dünya görüşü; birbirine sıkıca bağlı iki esas üzerine oturur: Irkçılık ve Turancılık. Ona göre Irkçılık; Türk Irkını sevmek, başka Irklardan üstün tutmak; her zaman ve her işte Türk Irkının çıkarlarını gözetmek; yabancı Irktan olanlara karşı daima tedbirli olmaktır. Turancılık anlayışı ise, öncelikle, dünyadaki bütün Türklerin her bakımdan tam bağımsızlıklarını kazanmalarını; daha sonrada siyasî bir bütünlük oluşturmalarını istemek ve bu hedeflere ulaşmak için çaba göstermek, şeklinde özetlenebilir. Bu anlayışın oluşturduğu bakış açısıyla Atsız, topluma yönelik bütün faaliyet alanlarının Türklüğe hizmet etmesi gerektiğini savunur. Böylece, diğer sanat dallarıyla birlikte edebiyat alanında da işlevsel ve pragmatik bir yaklaşım içine girdiği görülür. Onun roman, hikâye ve şiir türlerinde yazdığı edebîeserlerinin tamamında, bu yaklaşımın izlerine rastlamak mümkündür. Bunlar, türün gerektirdiği teknikler de göz önünde bulundurularak, millî terbiyeye hizmet amacıyla yaratılmış tezli eserlerdir. sahip olduğu dünya görüşünün ve aldığı tarih eğitiminin etkileri ile Türk tarihine yönelen Atsız, bu alanda edindiği zengin birikimi, bir edebiyat adamı olarak romanlarına aktarmayı denemiştir. Bu denemeler sonucunda, Bozkurtların ölümü, Bozkurtlar Diriliyor ve Deli Kurt gibi tarihî romanlar ortaya çıkmıştır.“Bozkurtlar”ikilemesinin konu, vak'a ve kimi şahısları Göktürk tarihinden alınmıştır. Deli Kurt romanında ise, Osmanlı Devleti'nin Fetret Dönemi ve sonrası, tarihî zaman olarak seçilmiştir. Üç romanın olay örgülerinin gelişmesinde, tematik yapılarının ortaya çıkmasında ve şahıs kadrolarının münasebetinde millî değerlere bağlılık ile yozlaşma arasındaki çatışmanın etkili olduğu görülür. Dalkavuklar Gecesi ve Z Vitamini adlı kısa hiciv romanlarında da aynı çatışma ve bu çatışmaya bağlı mesajlar ortaya çıkar. İlki, alegorik nitelikteki bu iki eserde Atsız, Türkçülük ideolojisine aykırı bulduğu tek parti dönemi iktidarının siyaset ve yönetim anlayışını hicveder. Ruh Adam romanın olay örgüsünde de diğer romanlarda gördüğümüz temel çatışma, kendisini hissettirir. Bu çatışma, hem roman başkişisinin iş dünyasında hem de romandaki sosyal ortamda kişiler arasında sergilenir.
Özet (Çeviri)
in ABSTRACT Hüseyin Nihal Atsız (1905 - 1975) is one of the interesting figures, who has a unique role among the 20th century Turkish intellectuals with his extraordinary life adventure, political thoughts and polemics, as well as scientific and literary studies. When life and masterpieces of Atsız is closely investigated, one can see that his strictly bounded Turkist ideology is the fundamental factor directing all of his life and masterpieces. Fundamental power, activating him during scientific and political discussions, made with well - known political and literal personalities as well as governmental personalities of his term, is taking giving service to his believed Turkist alignment as a principle. Atsız had directed to publication sector with this kind of a service belief. By means of this way, he had tried to insistently mention the defects, he had seen within administrative, social, political and cultural life of the country; and criticized the defects within this area with a very sharp form. For this reason, he had faced frequent troubles with administrative and juridical authorities and experienced exiles and adjourns. Turkist alignment of Atsız is based on two strictly bounded principles: Racism and Pan-Turanism. According to him, racism is; to love Turkish race, and prefer against other races; work in favor of interest of Turkish race; and always being prudent against the persons from foreign races. His Pan-Turanism understanding can be summarized as willing firstly for all of the Turkish races in the world, to gain complete independence; and then to form a political integrity and endeavoring to reach these aims. Under the view of this understanding, Atsız advocates that all activity areas directed to society should serve for Turkish society. Thus, one can see.^»IV that he had shown a functional and pragmatic approach within literature, together with other arts. Within all of the literal masterpieces, written by him as novels, tales and poems, it is possible to face with the signs of this approach. These are the masterpieces with thesis, created for serving to national manners with considering the techniques required by the type. Atsız, who had directed to Turkish history with the impacts of his taken history education and his alignment, had tried to transmit his rich aggregation within this area to hiss novels as a literal personality. As a result of these essays, historical novels, like“Bozkurtlann ölümü”,“Bozkurtlar Diriliyor”and“Deli Kurt”are existed. Subject, scene and some personalities of“Bozkurtlar”novels are taken from Götürk history. In his novel, named“Deli Kurt”, Interregnum Period and later is selected as historical period. In the development of scenes of three novels, appearance of the thematic structures, and relations of personal staffs, one can see that argument between degeneration and devotion to national values is effective. Also in his two short satire novels, named“Dalkavuklar Gecesi”and“2 Vitamini”, same argument and messages connected to this argument are existed. In these two masterpieces, preceding one has an allegoric quality, Atsız satires the political and administrative approaches of single party period, which he had found as contrary to the Turkist ideology. In the scene of the“Ruh Adam”novel, fundamental argument, seen within other novels senses itself. This argument is shown within both internal world of the view of the novel and social environment within the novel.
Benzer Tezler
- Hüseyin Nihal Atsız ve folklor
Hüseyin Nihal Atsız And folklore
ABDULHAMİT TOPRAK
Doktora
Türkçe
2018
Halk Bilimi (Folklor)Ondokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR ŞİŞMAN
- Hüseyin Nihâl Atsız'ın roman ve şiirlerinde eskicil ögeler
The archaic words of Hüseyin Nihâl Atsiz's novel and poems
ŞEYMA YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimManisa Celal Bayar ÜniversitesiYeni Türk Dili Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE İLKER
- Hüseyin Nihal Atsız'ın Türk kültür tarihindeki yeri
The place In Turkısh culture of Hüseyin Nihal Atsız
ÇİĞDEM DAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
TarihAtatürk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMED HANEFİ PALABIYIK
- Hüseyin Nihal Atsız'ın Ruh Adam ve Makaleler II adlı eserlerinin sözlüğü ve söz varlığı
Hüseyin Nihal Atsız's Ruh Adam and Makaleler II named work's dictionary and vocabulary
ZEHRA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİN EMİNOĞLU
- Hüseyin Nihal Atsız'ın Bozkurtların Ölümü ve Bozkurtlar Diriliyor adlı eserlerinin sözlük ve söz varlığı
Vocabulary and dictionary of the two works of Hüseyin Nihal Atsız, which are called Bozkurtların Ölümü and Bozkurtlar Diriliyor
ESRA KAAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİN EMİNOĞLU