Mali piyasaların gelişimi ve türev ürünler
Development in the financial markets and derivatives
- Tez No: 120578
- Danışmanlar: PROF. DR. TEZER ÖÇAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
126 ÖZET Uluslararası ticari işlem hacminin artması, sabit kur sisteminden dalgalı kur sistemine geçilmesiyle birlikte uluslararası faaliyetlerde bulunan kuruluşların döviz kuru ve faiz oranı riskleri ile karşılaşmaları kaçınılmaz olmuştur. Döviz kurları ve faiz oranlarında meydana gelen beklenmedik dalgalanmaların kuruluşların lehine değişiklik göstermemesi durumunda, kuruluşların nakit akışlarında olumsuz etkiler meydana gelmektedir. Faiz oranı riski, ileri bir vadede faiz hadlerinin beklenen değerden sapma riski olarak tanımlanırken, döviz kuru riskini döviz alacakları ve ödemelerinin miktar ve zamanlama açısından birbirini karşılamadığı durumlarda ortaya çıkan, döviz kurlarında meydana gelen beklenmedik dalgalanmaların işletmelerin mali durumu üzerinde yarattığı olumsuz etki olarak açıklayabiliriz. Döviz kurları ve faiz oranlarında meydana gelen beklenmeyen değişikliklerin kuruluşlar üzerinde bu derece önemli bir etkiye sahip olması, bu risklerin yönetilmesi gerekliliğim ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle döviz kuru ve faiz oranı risklerinden korunmak için bazı korunma (hedging) teknikleri geliştirilmiştir. Bu yeni teknikler içerisinde forward, future, swap ve opsiyonlar en çok kullanılanlarıdır. Risk yönetim tekniklerinin ilk uygulamaları çok uzun zamanlardan beri mevcut olan uluslar arası forward piyasalarda gerçekleştirilmiştir. Forward Sözleşmeler, belirli bir varlığın (mal, döviz, faiz) gelecekte belirlenen bir tarihte sözleşme tarihinde belirlenen bir fiyattan teslimi anlaşmalarıdır. Futures Sözleşmeler de Forward Sözleşmeler gibi bir varlığın gelecekteki fiyatım sabitleştirerek riske karşı önlem alınmasını sağlamakta fakat fiyatların olumlu yönde gelişmesi durumunda oluşabilecek kazançlara sınır getirmektedir. Opsiyonlarda, opsiyonu alan taraf belirli tutardaki bir varlığı üzerine anlaşılan bir fiyattan alma hakkım elde ederken satan taraf ise bu varlığı satma yükümlülüğüne girmektedir. Forward ve future sözleşmelerden farklı olarak, opsiyonlarda fiyatların olumlu değişmeleri durumunda potansiyel kazanca imkan tanımaktadır.127 Çok yaygın bir kullanım alanına sahip olan swap işlemleri ile taraflar gelecekteki ödemelerini değiş tokuş etmektedirler. Swap işlemleri ile taraflar kendi kredi değerlilikleri yüksek olan piyasalarda borçlanarak, borçlarım ve borçlarının faizlerini değiştirmek suretiyle oluşan avantajlı durumdan yararlanmaktadırlar. Risklerin tamamen ortadan kaldırılması mümkün olmamaklar birlikte, bu tekniklerin kullanılması ile risklerin kontrol edilerek azaltılarak kontrol edilebileceği görülmüş ve söz konusu teknikler işletmelerin mali risk yönetiminin vazgeçilmez unsurları olmuşlardır. Türkiye'de de bu tekniklerin kullanımının yaygınlaşabilmesi için bir takım önlemlerin alınması ve kullanılmama nedenlerinin ortadan kaldırılması gerekmektedir. Bu ürünlerin tanıtılması ve potansiyel kullanıcılarının bu ürünler hakkında eğitilmesi, hukuki çerçeve eksikliğinin giderilmesi, uygulanacak olan muhasebe yönteminin belirlenmesi, vergi mevzuatının açıklığa kavuşturulması, ekonomik ve siyasi istikrarın sağlanması alınması gereken başlıca önlemlerdendir.
Özet (Çeviri)
128 SUMMARY With the expansion in the volume of the international commercial transactions and the liberalization of the foreign exchange regulations, many institutions engaged in international business have become more vulnerable to interest rate and foreign exchange exposures. If foreign exchange rate and interest rate trends continue to run in unfavorable directions, the rates can have an important impact on the institutions' cash flow. Interest rate risk can be defined as an unexpected change in the interest rate trends in the future. Currency exposure which has a negative' impact on the financial conditions of then institutions arises when foreign currency receivables and payables do not match each other in amount and timing. Due to the. importance of the impact of these unexpected changes on the institutions, new hedging techniques were developed to manage these risks. The most common techniques are forward, future, swap and options. The first applications of the hedging techniques on the forward markets has existed for many years. A forward agreement is a contract whereby two parties agree on a fixed amount of assets (commodity, currency or interest) to be paid on at a specific future time. It is used by institutions to alter their interest rate and foreign currency exposure risk. Future contracts, just like the forward contracts, give an opportunity to instutions to take precautions againist risk by fixing the future interest and foreign exchange rates. However these contracts bring limitations to the gains arrising out of favorable change of rates. An option is a contract which give a right to an option buyer and a obligation to an option seller to buy or sell a specific financial instruments at a specific price before or at a future specified date. The options eliminate the downside risk of an unfavorable price change when leaving open the upside potential for gain from a favorable price development.129 Although it is not possible to completly eliminate the financial risks, it is witnessed that by using these techniques mentioned above risks can be controlled and diminished. To increase the usage of these techniques in Turkey, it should be taken many preacutions. Education, improvment in legal procedures and determination of accounting and tax structures are many of these preacutions.
Benzer Tezler
- Türev araçların finansal derinleşmeye etkisi ve opsiyonlar üzerine bir araştırma
A reserch on financial derivatives effect on financial deepen and research on options
GÜLCE YALAZ
- 2008 global krizinde Türkiye'de döviz kredileri ve şirketlerin mali yapıları üzerindeki etkileri
Foreign currency loans in Turkey in global crisis 2008 and effects on financial structures of companies
ALPAY SİREK
- Vadeli işlemler piyasası ve VOB
Futures market and VOB
SÖNMEZ KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İşletmeKaradeniz Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA EMİR