Kentsel ulaştırmada motorlu kara taşıtlarından kaynaklanan hava kirliliği ve ekonomik etkileri
Air pollution and its economic impacts of urban road transport
- Tez No: 126835
- Danışmanlar: PROF. DR. HALUK GERÇEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ulaştırma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
KENTSEL ULAŞTIRMADA MOTORLU KARA TAŞITLARINDAN KAYNAKLANAN HAVA KİRLİLİĞİ ve EKONOMİK ETKİLERİ ÖZET Çevresel kirlenmenin gün geçtikçe daha tehlikeli boyutlara gelmesiyle doğal kaynakların korunması ve kullanılması daha önemli bir hale gelmiştir. Ekonomik gelişmede çok önemli bir payı olan ulaştırma aynı doğrultuda kirlilikte de önemli bir paya sahiptir, ekonomik büyümeyi desteklerken çevreyi de olumsuz etkilemektedir. Bu çalışmada, kentsel ulaştırmanın çevresel etkileri ve bu etkilerin ekonomik maliyetleri değerlendirilmiştir. Kentsel ölçekte çevresel etkilerin modellemek için sürdürülebilir gelişme, kent ve çevre alt sistemlerinin tanımları yapılmıştır. Bu tanımlardan modelin sınırları çizilmiş, ve sürdürülebilir ulaştırmanın kavramsal modeli ortaya çıkarılmıştır. Daha sonra bu kavramsal modelden veri gereksinimi ve sürdürülebilir ulaştırma modelinin zamanla ve mekanla ilgili boyutları göz önüne alınarak işlevsel modele geçilmiştir. Kentsel kirlenmenin ulaştırmadan kaynaklanan önemli nedeni karayolu taşıtlarıdır. Bu sebeple bu taşıtların yaydığı çeşitli emisyonlar ve bu emisyonların zararları değerlendirilmiş, karşılaştırılmış ve bu emisyonlarla ilgili standartlar verilmiştir. Ulaştırmanın çok çeşitli çevresel etkilerini değerlendirebilmek ve bir önem sırası oluşturabilmek için ortak bir birim üzerinden, parasal olarak değerlendirmek gerekir. Bu değerlendirmenin yapılabilmesi için çeşitli zarar değerlendirme metodolojileri ve ulaştırma emisyonlarının zarar maliyetlerinde yakıt ve konum etkileri değerlendirilmiştir. Ekonomik değerlendirmelerle ilgili İngiltere, Los Angeles bölgesi ve ABD'ni dışsal maliyetleriyle ilgili örnekler verilmiştir. İstanbul Türkiye'de kentsel ulaştırma kirliliğini en ağır şekilde yaşayan kentlerden biridir. İstanbul için 2000 yılı esas alınarak 2010 yılı için Nazım Plan ve eğilimler doğrultusunda 13 ve 15,3 milyon nüfus tahminleri için sırasıyla Senaryo 1 ve Senaryo 2 olarak değerlendirmeler yapılmıştır. Sonuç olarak Nazım Plan uygulandığı takdirde hem Senaryo 1 hem de Senaryo 2 için emisyonlarda ve maliyetlerde bir azalma gözlenmektedir. Kentin arazi kullanım verilerinin mevcut eğilimlere göre değişmesi durumunda ise Senaryo 1 için büyük bir değişim gözlenmez iken Senaryo 2'de hem emisyonlarda hem de maliyetlerde bir artış gözlenmektedir. Bu değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkan şudur; ulaştırma talebi ve arazi kullanımı arasındaki ilişki iyi değerlendirilmelidir, taşıtların hareketliliği yerine insanların hareketliliği arttırılmalıdır ve ulaşımda standartlar yükseltilerek daha az kirleten taşıtlar tercih edilmelidir. ıx tc T.C YÜKSEKÖĞRETİM KURULU
Özet (Çeviri)
AIR POLLUTION AND ITS ECONOMIC IMPACTS OF URBAN ROAD TRANSPORT SUMMARY The degree of environmental pollution points out that the utilisation and protection of the natural resources has become highly important. Role of the transportation in the economical development is simultaneously increased the share of the transportation in the overall pollution, it affects environment negatively. In scope of the thesis environmental impacts of urban transportation and cost of those impacts are evaluated. The terms of sustainable development in scope of the cities, city and environment are explained. The limits of environmental impacts are determined and conceptual model of sustainable transportation is established. Transition from conceptual model to functional model is also presented. Road vehicles have an important share in urban pollution. The emissions from these vehicles and their damages are evaluated, and standards on the emissions are given. The economic costs of environmental impacts of transportation and some certain damage evaluation methodologies are examined. The examples from Los Angeles region and external costs in USA upon economical evaluations are given. Istanbul is a city that is highly affected by urban pollution that results from transportation. For Istanbul, choosing year 2000 as a base year, evaluations are done for the year 2010 by taking into account the master plan of Istanbul. In conclusion, if the master plan of the city can be put into practice, it is observed that emissions and costs decrease in both scenarios. In the case of changes of urban land use based on the current trends, it is not observed any remarkable change in Scenario 1, but in Scenario 2 increases in road vehicles emissions and costs are observed. It is concluded that the relationship between transportation demand and land use should be evaluated correctly, market take-up of lower consumption vehicles and new propulsion technologies to reduce emissions should be promoted, the use of improved collective and non-mötorised modes in conjunction with mobility management schemes should be supported and finally low polluting vehicles should be preferred.
Benzer Tezler
- İstanbul'daki ulaşım altyapılarının organizasyonel yönetimi ve finansmanı
Financial and organizational manegement of transportation infrastructures in Istanbul
HAYATİ USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
UlaşımBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYBİKE ÖNGEL
- Kent merkezlerinde ulaştırmada elektronik ücretlendirme sistemlerinin tarihsel, teknolojik gelişimi ve ulaşıma etkileri
The chronological and technological development of electronic charging systems used in transportation in the city centres and effects of them on transportation
EMRE UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
UlaşımBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. RAMAZAN YÜKSEL
- Bisiklet yolu planlaması İstanbul-Haliç örneği
Bicycle way planning, a case study on Istanbul-Halıc
AYŞE NARCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK GERÇEK
- Evaluation of interchange stations as public spaces: The case of Sogutlucesme Station
Aktarma merkezlerinin kentsel mekan bağlamında değerlendirilmesi: Çalışma alanı Söğütlüçeşme İstasyonu
SULTAN SELİN SAĞLAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT İNCE
- Bisikletin kent içi ulaşım aracı olarak kullanımına ilişkin araştırma
Research on the use of cycling as an urban transportation vehicle
FATİH CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu Yönetimiİstanbul Ticaret ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ILICALI