Mimari tasarımda yaratıcılık ve cinsiyet
Creativity in architectural design and gender
- Tez No: 127083
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HÜLYA ARI, PROF. DR. NUR ESİN ALTAŞ, DOÇ. DR. ALPAY ER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bina Bilgisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
ÖZET Cinsiyet sorunsalı, sosyolojik boyutun sınırlarını aşarak pek çok disipline araştırma konusu olmuştur. Mimarlık disiplini içerisinde de cinsiyet kavramı, kullanıcı ve tasarımcı cinsiyetleri açısından ilgi çekici bulunmaktadır. Bu tezde yaratıcılık ve tasarım süreçleri bakımından cinsiyet farklılıklarının mimarideki yansıması üzerinde durulmuştur. Bireysel yorumlara dayalı olarak yapılan çalışma ile tasarımcı kimliğine sahip mimarların konu hakkındaki yaklaşımları araştırılmıştır. Yaratıcı kimliğe sahip mimar, tasarlama eyleminde tasarım bilgisini kullanabilme yeteneğini göstermektedir. Tasarlama eylemi sürecinde her mimar birbirinden farklı düşünce ve ifade tarzı kullanmaktadır. Bu çalışmada farklı düşünce ve ifade tarzı kullanımının cinsiyetle ilişkisi olup olmadığı araştırılmaktadır. Bu çalışma bir bakıma tasarım sürecindeki ifadeyi linguistik açıdan inceler. Farklı bilgi, birikim ve tecrübeye sahip bireylerin tasarım sorununa yaklaşımları farklı olacaktır. Toplumsal anlamda değişkenlik gösteren cinsiyet sorunsalı, bireylere 'kadın/erkek' olduklarını üstüne basarak hatırlatmaya devam ederken farklılığın göz ardı edilmesi mümkün görülmemektedir. Çalışma, mimarların cinsiyet kavramına nasıl baktıklarını görmek amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma temelde, yaratıcılık kavramının mimari tasarımla olan ilişkisinin cinsiyetle buluştuğu noktaya açıklık getirmek amacına dayanmaktadır. Konu ile ilgili mimari ve sosyolojik alandaki araştırmalar incelenerek, hazırlanan alan çalışması ile bazı hipotetik yaklaşımlarda bulunulmuştur. Tez beş bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, tezin ele alınış nedenleri, araştırmanın sınırlan, kapsamı ve yöntemi hakkında bilgiler yer almaktadır. İkinci bölümde, yaratıcılık kavramı, alanları, yaratıcı kişi özellikleri ile yaratıcı süreç, yaratıcı düşünce ve yaratıcılığa ilişkin kuramlar ele alınmıştır. Aynı bölümde yaratıcılık kavramının eğitim, mimarlık ve cinsiyetle olan ilişkileri de yer almaktadır. Üçüncü bölümde süreç-ürün boyutunda tasarım ve tasarımcı kimliği araştırmaları bulunmaktadır. Tasarım bilgisi konusunda yapılan çalışmalar ve tasarım süreci incelenmiştir. Bu bölümde cinsiyet kavramının anlamı ve toplumsal boyutuyla ifade ettikleri üzerinde durulmuş ve mimari ile olan ilişkisi araştırılmıştır. Dördüncü bölümde yaratıcılık, tasarım süreci ve cinsiyet kavramlarının ilişkisi doğrultusunda hazırlanan, mimarların konu ile ilgili görüşlerini almak üzere, bir alan çalışmasına yer verilmiştir. Beşinci bölümde ise tez çalışmasının sonuçlan yer almaktadır. Araştırma sonucunda ulaşılan noktalar kısaca şöyle özetlenebilir:. Yaratıcılık yeteneği, tasarımcı kimliğine sahip mimarda bulunan bir özelliktir. Bu yetenek, bireysel, toplumsal, algısal, eğitsel engellerle kısıtlanabİlmektedir. Yaratıcı süreçleri incelenen kadın/erkek mimarlar arasında süreç bakımından bireysel farklılıklar dışında belirgin bir farklılık görülmemiştir.. VllSosyolojik boyutuyla değişime uğrayan cinsiyet sorunsalı etkilerini aynı paralellikte mimarlıkta da göstermektedir. Modernizm öncesi ve sonrasında mimari alandaki değişim bununla açıklanabilir. Tasarım, tasarımcının kimliğinin bir yansımasıdır. Bu durum tasarımın cinsiyetleştirilmesi sonucuna gidebilir. Her ne kadar araştırma sonucunda böyle bir algılayış söz konusu olmasa da, tasarımın cinsiyetleştirilmesi varolan bir olgudur. Tasarım ürününün metaforik kullanımı söz konusudur. Ancak bu durum tasarım amacı ile ilgili ya da psikoanalist yaklaşımlarla açıklanabilir. Tasarımcı kimliğinin, cinsiyetin önüne geçtiği görülmüştür. Bu bağlamda tasarım cinsiyete aşkındır denilebilir. vm *âS5>.66*^**0^
Özet (Çeviri)
CREATIVITY IN ARCHITECTURAL DESIGN AND GENDER SUMMARY The problematic of gender has exceeded its social dimensions and has become a research subject to many disciplines. The concept of gender in the discipline of architecture seems interesting according to the gender of users and designers. In this research the reflection of gender differences in architecture are focused on from the point of creativity and design process. The approaches of the architects who have the identity of designer are searched and based on the studies done by individual interpretations. The architect who has a creative identity, shows the ability in his/her design of using design knowledge in design predicate. During the process of design predicate each architect uses a different style of opinion and explanation. In this study it is searched that if there is a relation between the genders and the use of different style of opinion and explanation or not. In other words this study examines the explanation in the design process in a linguistic way. The approaches of individuals who have different knowledge, buildup and experience will differ from each other. It is not possible to ignore the difference while the problematic of gender which shows difference in sociological meaning strictly continues to remind to the individuals that they are“women / men”. The study aims to comprehend how architects look at the concept of gender. This study based on the aim of focusing the point in which the concept of creativity and architectural design combine. Some hypothetical approaches are made with the prepared field study by examining other architectural and social researches related to the subject. This thesis consists five parts. In the introduction part there is information about the reasons why this study is selected,its limits, its scope and its method of the research. In the second part the concept of creativity, its fields, the specifications of creative individuals and the creative process, creative thoughts and creativity itself are held. This part also includes the relations of the concept of creativity between education, architecture, and gender. In the third part of the study there are researches about design and identity of designers in the design process-design product dimension. The studies about knowledge and process of design are examined. This part focuses on the meaning of gender and its meaning in the social dimension and its relation with architecture. In the fourth part a field study aiming to ask the opinions of architects about the subject prepared in the direction of creativity, design process and the concept of gender relation. In the fifth part the results of the thesis take place. The points of the result of the thesis can be summarized as : IXThe ability of creativity is a specification which is found in an architect who has a designer identity. This ability can be restricted by individual, social, perceptional, educational, and such reasons. The“female and male”architects whose creativity process is examined do not show a clear difference except individual differences. The problematic of gender which has changed in sociological dimension has shown its effects in architecture in the same parallel. The change in the field of architecture before and after“Modernism”can be explained by this. The design is a reflection of the identity of the designer. This situation can result as engendering the design. Even though there is no such perception in the result of the research, the“engendering the design”is a present phenomenon. The design product has a metaphoric use, but this situation can be explained by an approach which is related to the aim of the design or by an approach which is psychological. It is observed that the identity of the designer is prior than his/her gender. In this aspect it can be said that the design is transcendent to the gender.
Benzer Tezler
- Nöromimari yaklaşımı ve hastane yapılarındaki mekânsal öğelerin kullanıcılar üzerindeki etkisinin incelenmesi
Neuro-architecture approach and evaluation of the effect of spatial elements in hospital buildings on the users
ELİF SÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkKarabük ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YÜKSEL TURCAN
- STEM temelli LEGO-Robot etkinliklerinin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin mühendislik algılarına, 21.yy becerilerine ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisi
The effects of STEM-based LEGO-Robot activities on fourth grade primary students perceptions of engineering, 21st century skills and scientific creativity
EBRU AKDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR ÇAVAŞ
- Tasarım sürecinde, öğrencilerin yaratıcılığını etkileyen faktörler.
The factors that effect the students creativity in the design process
KORAY DANIŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar ÜniversitesiGrafik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT MERCİN
- İç mimarlık mesleği özelinde tasarım ve tasarımcı kavramlarının algılanışı ve tasarımcı kimdir? sorusuna yanıt aramak üzerine bir okuma: Türkiye örneği
A case study for Turkey about ; perception of the terms, design and designer in the scope of interior architecture profession and searching for an answer for the question Who is designer?
GÜRÜNAY ÖKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Güzel SanatlarHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. PELİN YILDIZ