Aşk-ı Memnun'da cennet imgeleri
Visions of paradise in Aşk-ı Memnu (forbidden love)
- Tez No: 145573
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. LAURENT MİGNON
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Halit Ziya Uşaklıgil (1868-1945): 'in Aşk-ı Memnu (1900) adlı yapıtı, bazı eleştirmenlerce Türk edebiyatında“ilk gerçek roman”olarak kabul edilir. Teknik ve psikolojik gerçekçilik bakımlarından üstün bulunan Aşk-ı Memnu, roman kişilerinin yaşam öykülerinin sağlam nedensellik bağlarıyla kurgulanmış olması ve bu çerçevede kalıtım ile toplumsal koşulların oynadığı önemli rol nedeniyle doğalcı bir roman olarak görülmüştür. Öte yandan romanın, toplumdan uzak oluşu ve üslûbunun hayalî öğeler içermesi, doğalcı edebiyat bakımından bir kusur olarak görülmüştür. Aşk-ı Memnu' da zengin bir metinsel yaratım bulunduğu gözlemlenmektedir. Bu çerçevede, cennet imgeleri ve sözlü kültürün soyut figürlerine özgü karakter betimlemeleri önemli bir yer tutmaktadır. Ancak bu anlatım öğeleri, roman kurgusu içinde belli bir amaca hizmet etmekte; cinsellik ve namus eksenlerindeki karşıtlıkların çözülmesine ve ideal figürlerin eleştirilmesine yardımcı olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Halit Ziya Uşaklıgil'in cennet imgelerinden yararlanmış olması, yapıtın doğalcı boyutunu zedeleyen bir durum değildir. Bu çalışmada, Aşk-ı Memnu' da. roman kişilerinin isimleri ile gerçek ya da düşsel bahçe betimlemelerinde, Yahudi/Hristiyan ve İslâm geleneklerinde yer alan mitsel cennet anlatısına gönderme yapan öğeler bulunduğu ortaya çıkartıldı. Ayrıntılarda gizlenmiş olan bu göndermelerle roman kişileri arasında ilişkiler kurulduğunda, cinsellikle ilgili ahlâk değerlerinin parodileştirildiği görüldü. Yazar, dış etkilerden arınmış, masum yönleriyle vurgulanan bir kızın, babasına duyduğu aşkın sorunlu niteliğine dikkat çekmek için, baba ile kızı cennet tablosuna yerleştirir. Buna karşılık, kocasını aldatan kadın ise aslında erdemli bir hayatı özlemekte ve bu hayat cennet imgesiyle canlandmlmaktadır. Bunlara ek olarak, Aşk-ı Memnu' da yaradılıştan gelen cinsel dürtüler ve yasak çiğneme eğiliminin vurgulanması, cennet mitine yapılan göndermelerle birlikte değerlendirildiğinde romanın, cennet bahçesi anlatısının ana izleğiyle bağ kurduğu görülür. anahtar sözcükler: cennet, doğalcılık, ahlâk, mit in
Özet (Çeviri)
Visions of Paradise in Aşk-ı Memnu (Forbidden Love) Aşk-ı Memnu (Forbidden Love) (1900) by Halit Ziya Uşaklıgil (1868-1945) is seen as the“first real novel”in Turkish literature by some critics. It is highly praised for its technical merits and psychological realism. Aşk-ı Memnu is considered to be a naturalist novel, bearing in mind the sound causality relationships in the stories of the characters. The major role played by hereditary and social influences are considered within this framework. At the same time, criticism of the novel noted its isolation from society and its style embellished with fantastic elements. These observations were interpreted as a deficiency in terms of the naturalist literature. Aşk-ı Memnu displays a rich textual creation. Among the observations that can be made in this respect are visions of paradise and abstract descriptions of characters which remind the reader of figures from oral culture. These narrative elements serve a specific end in the novel; they help dissolve the contrasts based on sexuality and chastity. Seen from this perspective, Halit Ziya Uşaklıgü's usage of the visions of paradise does not harm the naturalist dimension of the novel. In this thesis, it is demonstrated that in Aşk-ı Memnu, the names given to characters as well as descriptions of real or imaginary gardens make references to the mythical narrative of paradise found in the Judaeo-Christian and Islamic traditions. Furthermore, these references that are hidden in details can be related to the characters in the novel and as a result it is revealed that moral values concerning sexuality are parodied. The author highlights the pathological character of a girl's love for her father by placing the two in a fictional space of paradise. On the other hand, an adulteress visualises her longing for an honorable life with elements of the image of paradise. In addition to these, the emphasis on hereditary sexual drive and the inclination to do the forbidden, also links the novel with the main theme of the narrative of the Garden of Eden. key words: paradise, naturalism, morality, myth IV
Benzer Tezler
- Di hîn di̇wanên Kurdî de bandora tesewûfê
Bazı Kürtçe divanlarda tasavvufun etkileri
HÜSEYİN KOYUNCU
Yüksek Lisans
Kürtçe
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUSRETTİN BOLELLİ
- ÖSS sorularının lise fizik 1 müfredatı ile ilişkisi
The Relationship between ÖSS questions and high school physics-1 curriculum
TAHSİN KEMHACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Fizik ve Fizik MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiFen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH ÇEPNİ
- Tüketicilerin süpermarket tipi büyük mağazaları tercih nedenleri ve tercihlerini etkileyen faktörler
Consumers preference to do their business in supermarkets and the factors that influence their preferences
GÜLAY ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Ev EkonomisiHacettepe ÜniversitesiEv İdaresi ve Aile Ekonomisi Ana Bilim dalı
PROF. DR. MÜBERRA BABAOĞUL
- Özel gereksinimli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulamalarına ilişkin öğretmen ve aile görüşlerinin belirlenmesi
Identifying the teacher and family views on resource rooms practices aimed at students with special needs
NİMET SEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURHAN CORA İNCE