İstanbul metrosu Yenikapı-Unkapanı arasının mühendislik jeolojisi
The engineering geology in between Yenikapı and Unkapanı in İstanbul subway
- Tez No: 166720
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. YILMAZ MAHMUTOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
İSTANBUL METROSU YENİKAPI-UNKAPANI ARASININ MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ ÖZET Bu çalışmada, İstanbul Metrosu Yenikapı-Unkapanı arasında karşılaşılan zemin ve kaya ortamlarda gerçekleştirilen arazi ölçüm, gözlem ve deneyleri ile laboratuvar verileri kullanılarak güzergahın mühendislik jeolojisi açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çok sayıda laboratuvar ve arazi deney ve ölçümleri derlenmiş ve bölge ile ilgili mühendislik jeolojisi veri bankası oluşturulmuştur. Bu veri bankasının oluşturulmasında ve yapılan değerlendirmelerde, incelenen güzergahta açılmış olan 76 adet araştırma sondajı, 20 adet jeoteknik ölçüm ve gözlem sondajından elde edilen SPT deneyleri, sondajların farklı derinliklerde uygulanan pressiometre deneyleri, sondaj manevra boylan için hesaplanan RQD değerleri, tünel içerisinde yapılan Schmidt çekici ölçümleri ile laboratuvar deney sonuçlan kullanılmıştır. Araştırma deney ve gözlem amaçlı sondaj loğlarından yararlanılarak hattın 1/2000 ölçekli boy kesiti hazırlanmıştır. Tünel düzeyinde geçilen anakayanın zayıf-orta kaya niteliğinde olduğu, farklı litolojilerden oluştuğu ve birim içerisinde gerçekleştirilen metro tünelleri için öngörülen kazı ve sağlamlaştırma uygulamaları açısından önemli bir stabilite sorunu oluşturmadığı saptanmıştır. Güngören killerinin mühendislik özellikleri, güzergah üzerindeki farklı lokasyonlar dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Killerin fiziksel ve mekanik özellikleri lokal olarak farklılıklar göstermektedir. Bu farklılıklar su durumu ile kum ve silt içeriği oralılarından kaynaklanmaktadır. Güzergahta karşılaşılan kil genellikle yüksek plastisiteli ve düşük dirençtedir. Birimin tünel mühendisliği açısından sorunlu olduğu ve öngörülen sağlamlaştırma uygulamalarına ilave önlem gerektirdiği ortaya çıkmıştır. Tünel içi konverjans ölçümleri, Yenikapı ve Koska bölgesinde bina ve yüzey nivelman ölçümleri ile Vezneciler P tipi tünellerin açıldığı kesimde katlı ekstansometre ölçümleri değerlendirilerek teknik girişimin etkileri üç boyutlu olarak irdelenmiştir. Güngören killeri içerisinde geçilen YH1U-1A ve YH2U-1A tünellerinde yapılan tünel içi konverjans ve yüzeyde nivelman ölçümleri oluşan deformasyon ve oturma miktarlarının projede öngörülen sınır değerin üzerinde olduğunu görülmüştür. Bölgedeki kilin taşıma kapasitesi, şişme ve sıkışma özelliklerinden kaynaklanan yüksek deformasyonlar mevcut tünel açma yönteminin (N.A.T.M) değiştirilmesine xneden olmuştur. Sonuçta, sorunlu kesimde Koruyucu Kemer yöntemi uygulanarak oluşan yüksek deformasyon ve oturma değerleri düşürülmüştür. Bu yeni yöntemin anakayada uygulandığı sınırlı bir kesimde ise tünel içi deformasyon ve yüzeydeki oturmaların ihmal edilebilir düzeye düştüğü görülmüştür. Bunun dışında YH2U-2A ve Koska T tipi tünelleri bölgesinde yapılan 150. ve 250. gün sonundaki oturma miktarları ile nivelman ölçüm noktalarının tünel ekseninden olan uzaklığı irdelenmiştir. Ölçülen oturma miktarlarının bu uzaklıklara bağlı olarak azaldığı saptanmıştır. T tipi tünellerin bulunduğu kesimlerde etkilenme alanının tünel ekseninden 30 m, A tipi tünellerde ise 20 m mesafe içerisinde kaldığı görülmüştür. P tipi tünellerinin açıldığı kesimde, yüzeyde tünel ekseni üzerine yerleştirilen katlı çubuk ekstansometrelerde ölçülen deformasyon değerleri, tünel çapının yaklaşık 3 katı kadar olan etkilenme bölgesi içerisinde kalmasına rağmen, 40 m.'ye varan örtü kalınlığından dolayı çok düşüktür. Sonuçta metro kazısı sırasında oluşan tünel içi veya yüzey deformasyonların güzergahta yer alan Güngören formasyonunun geçildiği kesimlerde stabilite ve yüzey yapılarının hasan açısından sorun oluşturduğu ve başlangıçta öngörülen kazı ve destekleme projesine ilave önlem gerektirdiği anlaşılmıştır. xıv
Özet (Çeviri)
THE ENGINEERING GEOLOGY IN BETWEEN YENIKAPI AND UNKAPANI IN ISTANBUL SUBWAY SUMMARY In this thesis, it is aimed to evaluate the study area with the principals of engineering geology by using field measurement, observation and tests with laboratory data realized in soil and rock environment of the tunnel route between Yenikapi and Unkapam in İstanbul Subway. Many laboratory and field tests and measurements collected and data bank of engineering geology about study area has been formed. To be able to create and form this data bank, the results of SPT tests achieved from 76 investigation boreholes and 20 geotechnical measurement and observation boreholes, pressuremeter tests applied on different depths of the boreholes, RQD values estimated for the length of boreholes progress drilled on the Yenikapi-Unkapam tunnel route, Schmidt hardness tests in tunnel with the results of laboratory test were taken into consideration in this study. 1/2000 scaled cross-section of the tunnel route was prepared by using the boreholes having the specified goals such observation and test. It is determined that The bedrock on the tunnel route level is of poor-fair rock quality, formed by the different lithologies and not causing an important stability problem from the applications of reinforcement and excavation point of view which is assumed for the subway tunnels in the bedrock. Engineering properties of Güngören clays were taken into consideration by evaluating different locations on tunnel route. Physical and mechanical properties of clays indicate differences locally, because of the water content and ratio of sand-silt. Güngören clays have low strength and high plasticity on the tunnel route. It needs additional precaution to the prescience reinforcement application from the tunnel engineering point of view. Evaluating the inner tunnel convergence measurements, building and surface settlement measurements around Yenikapi and Koksa tunnel region along with the layered rods exstansometer measurements around Vezneciler P type tunnels region, the effects of excavation were examined as three dimension. Deformation and settlement values were observed over the limit (values) that should be foreseen on the project from the result of the measurements of nivelman on the surface and inner tunnel convergence that were made at YH1U-1A and YH2U-1A tunnels excavated through Güngören clays. High deformation values which are occured by bearing capacity, swelling and squeezing properties of Güngören clays xvcaused changing of the existing tunnel excavation method (N.A.T.M.). As a result, the high deformation and settlement values have been decreased by applying the new umbrella arch method in the indecent section. It is observed that in the limited part on the bedrock where this new method is applied, the inner tunnel deformation and settlement on surface amounts reach neglectable values. Apart from that, the distance of the nivelman's measurement points from the tunnel axis and the settlement values of 150 and 250 days which are measured in the region of YH2U-2A and Koksa T type tunnels are examined. It is observed that the measured settlement values decrease with increasing the distance from the tunnel axis. Effected area in T type tunnels regions is in the distance of 30 m. inside and in A type tunnels region 20 m. inside from the tunnel axis. The deformation values which were measured by layered rod exstansometer laid on the tunnel axis in the P type tunnel region, are in decent values because of the cover thickness about 40 m., eventhough it is located in where the effected area is three times more than the tunnel diameter. In conclusion, inner tunnel or surface deformations which are occured during the tunnel excavation in the parts of Güngören Formation on the tunnel route are caused the problem from the point of stability and damage of the surface buildings and understood to take an additional precaution to the excavation and supporting project which was foreseen at the beginning. xvi
Benzer Tezler
- İstanbul metrosu tünel kazılarında patlatmadan kaynaklanan titreşimlerin ölçümü ve analizi
Analysis of measurement results of ground vibration induced by blasting during the tunnelling for İstanbul subway in Turkey
SERKAN AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ KAHRİMAN
- Kent içi metro tünellerinde uygulanan şemsiye-kemer ve ayna denetimli yöntemlerin sayısal analizi
Numerical analysis of umbrella-arch and face reinforcement methods performed in urban tunnels
ERDAL EMRE ÇEÇEN
Doktora
Türkçe
2007
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. METE İNCECİK
- Tünellerde jeoloji kökenli stabilite sorunları İstanbul metrosu Şişhane örneği
Geological background of stability problems in tunnels example of metro of İstanbul Şişhane
İZZET ERKAN YILDIZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ MALİK GÖZÜBOL
- İstanbul metrosu Taksim-Yenikapı hattı tünel kazısında hidrolik kırıcı performans etüdü
Performance etude of a hydraulic hammer used in tunnel excavation of Taksim-Yenikapı line of İstanbul subway
ILGAZ KARAMUSTAFA
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ KAHRİMAN
- İstanbul metrosu, Aksaray-Yenikapı güzergahının mühendislik jeolojisi incelemesi
Engineering geological investigation of Yusufpaşa-Aksaray line in Istanbul subway
İBRAHİM KUŞKU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SÜLEYMAN DALGIÇ