Mimar üst kimliğinin tanımlanmasındaki süreklilik
Continuity in the definition of superior identity of the architect
- Tez No: 166780
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BELKIS ULUOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
MİMAR ÜST KİMLİĞİNİN TANIMLANMASINDAKİ SÜREKLİLİK ÖZET Tarihsel anlamda mimarlığın çok yönlülüğü ve farklı bilgi alanlarını bir arada bulundurmasından dolayı, mimarın Antik dönemden beri, mühendis, sanatçı, yapı ustası, hatta bilim adamı ve filozof olarak tanımlandığı bilinmektedir. Modern öncesi dönemde, bilginin kuramsal ve pratik olarak henüz farklılaşmadığı düşünüldüğünde, mimar kimliğinin çok yönlülüğü anlam kazanmaktadır. Ancak günümüzde mimarların geleneksel anlamdaki“geniş mimarlık”tanımlamasını mesleki kimliklerinin kapsamına almayı özellikle tercih etmeleri ve bu tanımlamayı meslek adına gizli bir prestij aracı olarak kullanmaları önemli bir sorunsaldır. Bu sebeple mimarların, Antik dönemden itibaren oluşan mimarlık mitlerindeki bireysel, dahi, her işin ehli ve topluma karşı sorumluluk sahibi gibi öne çıkan özellikler ile beraber günümüz koşullarının gerektirdiği ekonomiye ve proje yönetimine hakim orkestra şefi kimliğini bir araya getirerek kendileri için sanal bir mimar tanımı yapmaları aynı zamanda tezde varsayılan“mimar üst kimliğini”de tarif etmektedir. Tezin ikinci bölümünde, öncelikle Antik dönemden günümüze kadar belleklerimizde oluşan mimar imajının temel özellikleri belirli eşikler ele alınarak kategorize edilmeye çalışılmıştır. Mimar kimliğinin bir mit haline gelme durumunu betimlemek açısından ve hangi özelliklerin ileriki bölümde tarif edilen“üst kimlik”ile çakıştığını göstermek için ikinci bölümde, günümüze kadarki mimarlık mitleri incelenmiştir. Bu inceleme esnasında mimar mitleri üzerinden gidilerek klişeleşmiş mimar prototipi çıkartılırken aslında her dönem yeni bir mit doğmasına rağmen bir öncekinin özelliklerinin sürekli olarak devam ettirildiği de gözlenmektedir. Rönesans adamı miti Vitruvius'un mimar tarifi üzerine kurgulanmıştır. Buna benzer bir şekilde, 20. yüzyıl modernistlerinin“bütünleşik sanat anlayışı”Rönesans'a referans vermektedir. Tam olarak yıkılıp yerine konan bir mimar tanımı söz konusu değildir; ancak dönüşümden bahsedilebilir. Yani mimar, sürekli olarak çağın gereksinmelerine uygun biçimde yeni özellikleri bünyesine katarak,“mimar”tanımını sürekli genişletmektedir. Tezin üçüncü bölümünde, mimarlığın meslekleşmesi sonucu zanaatkar, sanatçı, mühendis, planlamacı kimliklerinin parçalanmasına rağmen günümüz mimarının tümel bir mimar üst kimliğini devam ettirmeye çalışması karşıt fikirler çerçevesinde tartışılmıştır. Yani, Ortaçağdan kalan zanaatkar, Rönesans'taki sanatçı, Modernizm ile beraber ortaya çıkan mühendis / planlamacı kimliklerinin hepsinin bir arada mı mimar tanımını oluşturduğu, yoksa dönemler boyunca bizzat bu kimlik özelliklerinin dönüşümler geçirerek mi farklılaştıkları sorularına cevap oluşturacak varsayımlar incelenmiştir. Mimarlık mesleğini ve mimarı tanımlarken, Antik dönemden 20.yüzyıl başlarına kadar oluşan mimar stereotiplerinin devam ettirilmek istendiği, bu sayede de meslekleşme sürecinde ayrıştığı“kardeş meslekler”diye tarif edilen kimliklerin hepsinin birden bir mimar üst kimliği oluşturduğu söylenebilir. viiDördüncü bölümde ise bu üst kimliğin özellikleri teker teker tartışılarak mimarların bilinç altında nasıl oluştuğu anlaşılmaya çalışılmıştır. Varsayılan bu mimar üst kimliğinin karakteristik özellikleri açıklanırken; bireysel, dahi, romantik, sanatçı, entelektüel gibi üst kimlik özellikleri taşıyan“star”mimar kavramı da, mimar üst kimliğinin somut bir modeli olarak yorumlanmıştır. Üst kimliği destekleyen faktörlerin, aynı zamanda yıldızlık müessesinin de devamlılığını sağlaması, üst kimlik ve günümüz miti diye de tanımlanabilecek“star”mimarlar arasındaki ilişkinin anlamlılığının altını çizmektedir. Varsayılan mimar üst kimliğinin günümüze kadarki devamlılığının tartışıldığı dördüncü bölümün ikinci başlığında ise mimarlığın teorik bilgisi ile uğraşan tarihçiler ve okulların bu kimliğin oluşmasında nasıl etken oldukları anlaşılmaya çalışılmıştır. Tezin amacı aslında varsayılan bu mimar üst kimliği kavramının karakteristik özelliklerinin nasıl oluştuğu ve günümüze kadarki sürekliliğinde ne gibi etkenlerin olabileceğinin yorumlanmaya çalışılmasıdır. Son olarak ise meslek odaları ve kuruluşları çerçevesinde mimarlığın profesyonel hizmet yönünün okullarda yaratılan mimar imajıyla olan farkı, mimar üst kimliğinin sürekliliğinden ne kadar bahsedilebileceği ve iş adamı kimliği incelenmiş; bu sayede varsayılan mimar üst kimliğinin teorik ve pratik alanlardaki farklı algılanışı da gözlemlenmiş olacaktır. vııı
Özet (Çeviri)
CONTINUITY IN THE DEFINITION OF SUPERIOR IDENTITY OF THE ARCHITECT SUMMARY Since ancient times architects are defined as engineers, artists, master builders, scientists and philosophers because of the interdisciplinary structure and versatility of the architecture. The differentiation of theoretical and practical knowledge has not been actualized in the premodern world, so before modernity, the versatility in the identity of the architect is conceivable. However, architects still prefer to include the extensive definition of architecture into their professional identities and prefer to use traditional definition for prestige; this is a major problematic. For that reason, throughout Antiquity the leading characteristics of architectural myths like individual, genius, generalist, social responsible and today's architect's conductor role as a project manager, combines a virtual combination that is assumed as“the superior identity of architect”. In the second chapter, the image of the architect's basic characteristics will tried to be categorized within the thresholds of architecture. To the mythic situation of architect's identity and to compare those mythic characteristics with superior identity, the architectural myths are studied in this chapter. While examining the myths and cliches of architectural prototypes, it is understood that every architectural period does not produce its own myth. In fact, every myth has similar characteristics with the previous one. The myth of the“Renaissance Man”is a retro-projection of Vitruvius' definition of the architect. Similar to this, 20th century modernists'“integrated art conception”references to Renaissance. So in every architectural period, it can be said that there is no invention of a new definition of the architect, but nearly a transformation of the same definition. In other words, according to the dynamics of the era, the architect includes new characteristics and extends the definition of the architectural profession. Despite the professionalism of architecture and fragmentation of the architect into artisan, artist, engineer and planner, today's architect still tries to continue the unite structure of superior identity. In the third chapter the unite structure is discussed with contrary opinions. In other words, it has been tried to understand that the“architect”was the sum of those fragmented identities like artisan of Medieval, artist of Renaissance and engineer / planner of Modernism or that throughout the periods these identities transformed into each other. While defining the architectural profession and architect, we could say that architectural stereotypes are wanted to be preserved throughout the centuries. All other professions that are derived from the traditional definition of architect now compose the superior identity of architect. In the fourth chapter it has been tried to understand, how this superior identity's characteristics are formed in the subconscious of architects. At the same time, the concept of the star architect having characteristics like individual, genius, romantic, IXartist, intellectual, is interpreted as a concrete model of the superior identity. The factors that support the superior identity also provide the continuity of star concept so the relationship between superior identity and today's myth (star architect) is more conceivable. In the second part of the fourth chapter, it is told how historians and architectural schools that are related with the theoretical knowledge of architecture affected this superior identity. In fact the aim of this study is to interpret how the concept of superior identity was formed and what kinds of factors were active in the continuity of superior identity. Finally, the differences between the service aspect of architecture and the image that is created in schools and the business man identity of the architect are searched. So through the contrast of theory and practice it was observed how professional organizations and institutions approached to the concept of superior identity of the architect and its continuity.
Benzer Tezler
- Rehabilitasyon merkezlerinde örgütsel ve yönetsel etkinlik koşulları ve üç rehabilitasyon merkezine ilişkin bir araştırma
Başlık çevirisi yok
MARZİYE ÜSTÜNDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Hastanelerİstanbul ÜniversitesiHastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA SARVAN
- Mimarlıkta çok boyutluluğun bütünlük içerisinde ele alınmasını sağlama amaçlı bir bilişim yönetim sistemi
An Architecture information management system for consideration of multi-dimensionality within wholeness
YÜKSEL DEMİR
- Kızıl Acaristan salnamesine göre Acaralılarda uluslaşma süreci
Process of nationalization of the Adjarians according to the salname (Yearbook) of Red Adjaristan
TANER GÖKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN KIZILTOPRAK
- İstanbul'da drag queen(R)ler: Performans, dayanışma, direniş
Drag queen(R)s in Istanbul: Performance, solidarity, resistance
MÜGE ZIRIĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞLAYAN KOVANLIKAYA
- Kentsel kimlik bağlamında kentsel tasarım rehberlerinin irdelenmesi (İzmir-Kemeraltı Tarihi Kent Merkezi örneği)
Evaluation of urban design guidelines in the context of urban identity (İzmir-Kemeralti Historical Center)
DİDEM ŞALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYKUT KARAMAN