Kitle iletişiminde denetim, denetim modelleri ve özellikle radyo-televizyon yayıncılığında denetim
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 172767
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ÇİFTÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Radio and Television
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 341
Özet
Kitle iletişimi, 20. yüzyılda ortaya çıkmış ve teknolojik gelişmeler neticesinde etki alanı ve derecesi hızla büyümüş bir iletişim türüdür. Kitle iletişiminde bilgi, fikir ve tutumlar büyük ve dağınık bir kitleye, özel olarak bu amaç için geliştirilmiş araçlar vasıtasıyla iletilmektedir. Gazete, dergi, kitap, sinema, radyo, televizyon, internet vb. şekillerde ortaya çıkan kitle iletişim araçlarının işlevleri ve toplum üzerindeki etkileri dikkate alındığında, denetimlerinin zorunlu olduğu ortaya çıkmaktadır. Günümüz modern yönetim anlayışında, yönetimin önemli bir fonksiyonu olarak kabul edilen denetim, yönetimde aksayan noktalan bulmayı ve bunları ortadan kaldıracak tedbirler almayı amaçlayan bir süreç olarak ortaya çıkmaktadır. Yayın herhangi bir biçimde gerçekleşmeden önce yapılan ve basın - yayın özgürlüğünü mutlak anlamda yok edici bir mahiyet taşıyan sansürden farklı olarak denetim, hukuk çerçevesinde yetkili organlarca belirlenmiş denetim ilke ve kriterlerine göre yapılmakta ve denetim esnasında kamu yararı gözetilmektedir. Bugün yürürlükte olan 5187 sayılı Basın Kanunu'na göre basın özgürdür. Bu özgürlük bilgi edinme, yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını içermektedir. Basında yayın öncesi denetim ve sansür yoktur. Ayrıca süreli yayın çıkarılması izne bağlı değildir. Bununla birlikte, yayınlana yazı veya resimlerde herhangi bir suç unsuru bulunması halinde sorumlular hakkında soruşturma başlatabilmekte ve ceza davası açılabilmektedir. Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmleri ise, ticari dolaşıma ve gösterime sunulmadan önce 5224 sayılı Kanun'da belirtilen ilkeler doğrultusunda Kültür ve Turizm Bakanlığınca denetlenmekte, eserlerin kayıt ve tescili yapılmaktadır. Internet yayınlarının üzerinde ise, herhangi bir denetim mekanizması bulunmamaktadır. Radyo ve televizyon yayınlarının denetiminde ise iki farklı uygulama söz konusudur. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu'nun yayınlarının son denetimi, yayın öncesinde, 2954 sayılı Kanun'a uygun olarak, Genel Müdür adına Yayın Denetleme Kurulu Başkanlığı tarafından yapılmaktadır. Özel radyo ve televizyon yayınlarının denetimi ise, yayından sonra, 3984 sayılı Kanun'da yer alan yayın ilke ve esasları çerçevesinde, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından yapılmaktadır. Günümüzde TRT'nin denetimi; hiyerarşik denetim, dış denetim, idari denetim (teftiş), siyasi denetim, yargı denetimi, özel denetim, kamuoyu denetimi ve otokontrol şeklinde gerçekleşmektedir.326 özel radyo ve televizyonların denetimi ise; hiyerarşik denetim, yargı denetimi, kamuoyu denetimi, otokontrol ve RTÜK'ün denetimi ile sağlanmakta; seçim zamanlarında bunlara Yüksek Seçim Kurulu'nun denetimi de eklenmektedir. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun denetimi ise, özel denetim başlığı altında Devlet Denetleme Kurulu ve Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından gerçekleştirilmektedir. Bunun dışında, idare teşkilatı içerisinde yer alan tüm diğer kurum ve kuruluşlar gibi, RTÜK'ün her türlü eylem ve işlemlerine karşı da yargı yoluna başvurulabilmektedir. TRT ve RTÜK bugün Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'nun idari, mali ve teknik denetimine tabidir. Ancak, 5018 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemeler çerçevesinde bu iki kurum, 2006 yılından itibaren ilk kez Sayıştay'ın denetimine tabi olacaktır. Dış denetim kapsamında Sayıştay, her iki kurumun da mali denetimini ve performans denetimini üstlenecektir. TRT ve RTÜK'ün iç denetimi ise, 5018 sayılı Kanun gereği 1.1.2005 tarihinden itibaren kurum içinde denetim ile görevlendirilecek iç denetçiler tarafından yapılacaktır. Günümüzde radyo ve televizyon yayıncılığı alanında kullanılan ve kamu kaynağı olarak kabul edilen frekansların sınırlı olması, bu kaynaklarının kullanımının düzenlenmesini ve denetlenmesini zorunlu hale getirmekte, teknolojik gelişmeler neticesinde sınırlı aşan bir nitelik kazanan radyo - televizyon yayıncılığı alanında uluslararası bazı hukuki düzenlemelerin yapılması gereği de ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte kamu hizmeti niteliği taşıyan radyo ve televizyon yayıncılığında kamu yararının gözetilmesi şartı radyo ve televizyon yayınlarının denetimini zorunlu hale getirmektedir. Bugün Türkiye'de radyo ve televizyon yayıncılığı alanında yaşanan aksaklıkların giderilebilmesi ve Avrupa Konseyi ile Avrupa Birliği'nin resmi metinleri olan, sırasıyla, Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesi ve Sınırsız Televizyon Direktifi'yle getirilen kriter ve normlarına uyum sağlanabilmesi için bazı tedbirlerin alınması gerekmektedir. Bunun için, radyo ve televizyon yayıncılığı alanında denetim, denetim kriterleri, yayın ilke ve esasları, ihlâller, cezalar, müeyyideler bakımından standartlar oluşturulmalı ve bunların uygulanmasında TRT - özel sektör ayırımı olmamalıdır. Bu yeni düzenlemeler yapılırken Avrupa Konseyi'nin Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesi ile Avrupa Birliği'nin Sınırsız Televizyon Direktifi hükümleri dikkate alınmalı ve uyumlaştırma yapılmalıdır. Bunu gerçekleştirebilmek için mevcut yasalarda revizyona gidilebileceği gibi, radyo ve televizyon yayıncılığı alanındaki düzenlemeler ABD'de olduğu gibi tek bir kanunda da toplanabilir.
Özet (Çeviri)
Mass communication is a type of communication which appeared in the 20th century with rapidly increasing field and degree of effect. In mass communication, the information, ideas and attitudes are communicated to large and widespread masses through mass media which are specially developed for such purpose. The difficulty of their supervision becomes apparent upon considering the functions and social effects of the mass media, which appear in the form of newspapers, magazines, books, radio, television, internet, etc.. The supervision, which is considered as an important function of the present modern management concept, comes out as a process, which aims to detect the hampering points in the management and to take measures to eliminate them. The supervision, being different than the censorship, which is effected before the realization of the broadcast in any manner, and which has the nature of annihilating the press- broadcasting freedom absolutely, is being carried out in accordance with the supervision principals and criteria defined by the authorities within the framework of law and additionally public benefit is being taken into consideration during the supervision. The press is free in accordance with the valid Press Law no 5187. Such freedom covers the rights of acquiring, disseminating, criticizing, and interpreting the information and creation of literary works. There is no supervision or censorship in the press before the publication. Furthermore, publishing of periodicals is not subject to any approval. However, investigation may be started and criminal case may be filed against the responsible persons, in case if any element of offense is determined in the published articles or pictures. The locally produced or imported motion pictures are supervised by the Ministry of Culture and Tourism in line with the principals stated in Law no 5224, prior to their commercial circulation or projection and the works are recorded and registered. There is no supervision mechanism on internet publications.at present. There are two different applications in the supervision of radio and television broadcasts. The final supervision of the Turkish Radio and Television Corporation (TRT) is fulfilled before the broadcast, by the Presidency of Broadcast Supervision Council on behalf of the General Manager in compliance with Law no 2954. The supervision of private radio and television broadcasts is realized after the broadcast by the Radio and Television Supreme Council (RTÜK) within the framework of the broadcasting principals and rules that take place in Law no 3984. At present, the supervision of TRT is carried out in the form of hierarchical supervision, external supervision, administrative supervision (inspection), legislative control, judicial review, private supervision, public opinion supervision and auto control. The supervision of the private radio and televisions is provided through hierarchical328 supervision, legislative control, public opinion supervision, auto - control and RTÜK supervision and the supervision of the Supreme Election Council is also added to those during terms of elections. The supervision of the Radio and Television Supreme Council is carried out by the State Supervision Council and the Prime Ministry High Supervision Council under the heading of private supervision. Other than that, it is alvvays possible to take legal action against ali kinds of actions and procedures of RTÜK like ali other organizations and establishments that take place within the administrative organization. Today TRT and RTÜK are subject to administrative, financial and technical supervision of the Prime Ministry High Supervision Council. Hovvever, these two organizations shall be subject to the supervision of the Court of Audit for the first time as of 2006, in accordance with arrangements made vvithin the framevvork of Law no 5018. The Court of Audit shall undertake the financial supervision and performance supervision of both organizations vvithin the scope of external supervision. The internal supervision of TRT and RTÜK shall be carried out by internal supervisors who shall be appointed as of 1.1.2005 vvithin the organization for inspection. Due that the frequencies, which are presently used in radio and television broadcasting field and which are considered as a public resource, are limited, it necessitates the regulation and supervision of the use of such resources, also revealing the necessity of making some international legal arrangements in the field of radio and television broadcasting, which has crossed the frontiers as a result of the technological developments. Additionally, the requirement of protection of the public benefit in radio and television broadcasting, vvhich has the nature of being a public service, necessitates the supervision of radio and television broadcasts. Today, certain measures have to be taken for elimination of the problems faced in Turkey in the field of radio and television broadcasting and for harmonization to the criteria and norms laid down in the legal texts such as ECTT and TWF of the Council of Europe and the European Union respectively. in order to realize this, standards must be established in the field of radio and television broadcasting in terms of supervision, supervision criteria, principals and rules of broadcasting, violations, penalties and sanctions, and there must be no TRT - private sector discrimination during their application. The provisions of the Council of Europe's“European Convention on Transfrontier Television”and European Union's“Teievision VVithout Frontiers Directive”must be taken into consideration vvhile making such new arrangements and harmonization must be effected. The existing laws may be revised ör the regulations in the field of radio and television broadcasting may be collected under a single law for its realization, as it is in the USA.
Benzer Tezler
- Exploring opinions of corporate instructional designers on their professional development and training needs
Kurumsal öğretim tasarımcılarının mesleki gelişim ve eğitim ihtiyaçları konusundaki görüşlerinin araştırılması
NAZLI GÖKALP
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ELİF ÖZTÜRK
- Kalite yönetim sistemlerinde kurumsal iletişim: Uygulamalı bir örnek
Corporate communication in quality management systems: An applied example
PINAR DÜNYA
Doktora
Türkçe
2019
Halkla İlişkilerSelçuk ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞAK SOLMAZ
- Radyo ve televizyon yayınlarında kişilik haklarının ihlali ve korunması
Violation of personal rights and protection in radio and television broadcasts
MEHMET ARSLAN
- Kitle iletişim araçlarının eğitime etkileri hakkında yönetici, öğretmen, veli ve öğrenci görüşleri: Bir durum çalışması
Visions of school director, teacher, student and parents about the effects of mass media tools to education: A case study
ÖZLEM IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLHAN GÜNBAYI
- Tarih dersinde teknoloji kullanımının öğrenci başarısına katkısı
The contribution of technology usage on students? success in history teaching
MEHMET ALİ KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimBeykent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ADNAN ESKİKURT