Gelir vergisi kanununda en az geçim indirimi uygulaması ve vergilemeye etkisi
Practice and effects on taxation of the minimum level livelihood in Turkish income tax
- Tez No: 190785
- Danışmanlar: PROF.DR. ŞÜKRÜ KIZILOT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Hukuk, Siyasal Bilimler, Economics, Law, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Vergilemede eşitlik, adalet ve genellik ilkelerinin tamamında, mükelleflerin ödemegüçlerine göre vergilendirilmeleri bu vergilemenin adil, genel ve tüm mükellefleri kapsamıgerekliliği ifade edilmektedir. Bu ilkelerin gerçekleştirilebilmesi için kullanılan belli başlıaraçlardan biri, en az geçim indirimidir. Bu tekniği bir şekilde dile getiren ifadeler, evrenselinsan hakları belgelerinde olduğu kadar, Türk anayasal metinlerinde de yer bulmuştur.Vergilemede en fazla genel kabul gören ölçü olan ödeme gücü ilkesinin üç tekniğinden biri,en az geçim indirimidir.En az geçim indiriminin önde gelen gelişmiş ülkelerde ve gelişmekte olan ülkelerdedetaylı olarak uzun yıllardır uygulanmaktadır.1949-1986 yılları arasında çeşitli şekillerde uygulamaya konulan en az geçimindirimi/genel indirim, 1986 yılından itibaren kaldırılmış, yerine gerçek ücretlerinvergilendirilmesinde özel indirim uygulamasına geçilmiştir. Yeni sistem, sadece gerçekücretlerin vergilendirilmesinde kullanılmış, bunun yanında özürlüler için sakatlık indirimiayrıca uygulanmıştır.En az geçim indirimi tutarının saptanmasında tüm mükellefler için geçerli olabilecekortalama bir tutarın esas alınması bu tutarın bekar, evli ve çocuk sayısına görefarklılaştırılması en uygulanabilir yol görünmektedir. Resmi istatistiklerden faydalanılmasımümkün olduğu gibi, sivil toplum örgütlerinin, özellikle sendikaların yaptıklarıhesaplamalardan da yararlanabilir.Türkiye'de yapılan son çalışmalarda, ilk %20'ye giren grubun gelirin %48'indenfazlasına, en alt düzeydeki %20'nin gelirin %6'sına sahip olduğunu göstermektedir. ABÜlkelerindeki vergi yükü, sosyal güvenlik primleri hariç, toplam vergi gelirlerinin GSYİH'yeoranı olarak, Türkiye verileri ile karşılaştırıldığında, vergi yükü en hızlı artan ülkenin Türkiyeolduğu; son 40 yılda AB ülkelerinde vergi yükü yaklaşık yüzde 50 civarında artarkenTürkiye'de yüzde 240 arttığı, son 20 yılda, AB ülkelerinde vergi yükü yaklaşık yüzde 4 artışgösterirken Türkiye'de yüzde 100'ün üzerinde arttığı görülmektedir.En az geçim indiriminin anlamlı olabilmesi açısından, tarifenin sıfır oranlı dilim ya daen az geçim indirimi içermesi gerektiği, anlamına uygun düzeyde en az geçim indirimini yada sıfır oranlı dilimini ve dolayısıyla adalet ilkesini, yaşama hakkını içermeyen bir gelir vergisitarifesinin, uygulamanın başarısını önemli ölüde zedeleyeceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Equality of taxation; including justice and generality principles; expressesimposing tax on tax payers due to ability to pay with necessity of this taxation to befair, to be overall and covering all tax payers. One of the main instruments used torealize these principles is minimum livelihood allowance. The statements used toexpress this technique have taken place in Turkish Constitutional texts besidesUniversal Declaration of Human Rights documents. Minimum livelihood allowance isone of the three methods of ability to pay principle which is the most common leadingmeasure of taxation.Minimum livelihood allowance has been applied with details in leadingdeveloped countries and developing countries.Minimum livelihood/general allowance has been put into force between theyears of 1949-1986 in different ways. It has been abolished by 1986 and replaced byspecial deduction system of real wages. New system has been used only in taxationof real wages, besides ?disability deduction? has been applied furthermore.To predicate on a mean average amount to be applicable to all of the taxpayers and to differentiate this amount due to the marital status, number of childrenetc seems to be most practicable way to determine the minimum livelihoodallowance. It is possible to use official statistical figures besides calculations made bynon-governmental organizations especially syndicates.By the latest studies made in Turkey, the first group of 20 % of thepopulation holds 48 % of the national income and the last group of 20 % of thepopulation holds 6 % of the national income. As the taxation charge in EuropeanUnion Countries, excluding the social security premiums, as of the proportion of taxincomes in the total gross national income, is compared with the data in Turkey; it isseen that Turkey has the most rapidly growing rates of tax charges; that in the last 40years tax charge has increased 240 % in Turkey while increasing 40% in EUCountries and that in the last 20 years tax charge has increased more than 100 % inTurkey while increasing 4% in EU Countries.As a matter of significance, tax scale should better require a zero rate taxtranche or include the minimum livelihood allowance. It is thought that in conformitywith the meaning, an income tax scale which doesn?t include the minimum livelihoodallowance or zero rate tax tranche and consequently the principle of justice and rightto exist, would damage the success of implementation dramatically.
Benzer Tezler
- 1980'den günümüze gelir vergisi unsurlarının vergi adaleti yönüyle değerlendirilmesi
Evaluation of income tax elements interms of tax justice from 1980 till now
MURAT İÇMEN
- Azerbaycan gelir vergisi uygulamalarının incelenmesi ve Türk gelir vergisi ile karşılaştırılması
The Study of income tax applications in Azerbaijan and comparing with Turkish income tax
ELKHAN MAMEDOV
- Ücretler üzerindeki kamusal yüklerin incelenmesi ve değerlendirilmesi: Türkiye ve Avrupa Birliği ülkeler karşılaştırması
Examination and evaluation of tax wedge on wages: Comparison of Turkey and the European Union countries
SERDAR ÇİÇEK
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
