Hava savunma sektörü tezgah yatırım projelerinin bulanık AHP ile değerlendirilmesi
Evaluation of equipment investment projects in air defence sector by fuzzy AHP
- Tez No: 201133
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FEYZAN ARIKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Tez çalışmasının amacı, hava savunma sektöründe askerî sistemlerin bakım ve onarımı konusunda hizmet veren üç adet Hava İkmal Bakım Merkezinin (HİBM) geleceğe yönelik (2007-2016 Dönemi) tezgah yatırım proje tekliflerinin değerlendirilmesi ve önceliklendirilmesidir. Bu kapsamda, öncelikli olarak bakım merkezlerinin 2007 yılı teklifi olan 6 adet tezgah yatırım projesi değerlendirilmiş ve diğer yıllar için değerlendirmenin benzer olarak nasıl yapılacağı belirtilmiştir. Değerlendirmede, karmaşık problemlerin modellenmesinde kolaylık sağlaması, üzerinde çalışılan problemin yapısına uygun, teorik altyapısının anlaşılmasında kolay, kullanımda kolay, grup karar verme sürecine uygun, kullanımının yaygın ve yazılım araçlarının çok olması nedenleriyle bir çok nitelikli karar verme tekniği olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) tercih edilmiştir. İkili karşılaştırma yargılarındaki sözel belirsizliği daha iyi ifade etmek amacıyla, Bulanık AHP tekniklerinden biri olan Chang'ın Mertebe Analiz Yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem, diğer bulanık AHP tekniklerine kıyasla, kullanımı yaygın, basit olduğu ve adımları AHP yöntemiyle benzerlik gösterdiği için tercih edilmiştir. Proje alternatifleri, hava lojistik sisteme potansiyel katkısı, projenin ekonomikliği, projenin gerçekleşmesinde karşılaşılacak riskler ve proje ile yatırımı gerçekleştirilecek tezgahların teknolojisi olarak dört ana kriter altında yer alan toplam 15 adet alt kriter üzerinden değerlendirilmiştir. Yöntemin aritmetik işlemlerine girdi niteliğindeki ikili karşılaştırma yargıları, konusunda uzman personele yapılan anketler yoluyla elde edilmiştir. Yöntem çözümü sonucunda her bir proje alternatifi için nihai önem ağırlıklarına ulaşılmıştır. Bulanık AHP sonuçlarının yanında, aynı ikili karşılaştırma verileri kullanılarak Expert Choice programı ile deterministik AHP sonuçları elde edilmiştir. Deterministik AHP sonuçlarına göre, nihai önem ağırlıkları birbirine yakın olan iki alternatif sıralamalarında farklılık görülmüştür. Sıralamadaki farklılıkların hangi kriterden kaynaklandığı ve her bir ana kriterdeki değişimin nihai sıralamayı nasıl değiştirdiği analiz edilmiştir. Ayrıca sıralama problemi, seçim problemine genişletilerek proje seçimi için bütçe kısıtının yer aldığı bir 0-1 tam sayılı programlama modeli oluşturulmuştur. Elde edilen sonuçların, HİBM'lerin ihtiyaç duydukları tezgah yatırım projelerinin bütçelenmeleri kapsamında üst komutanlıklar tarafından seçiminde, karar vericilere rasyonel, nesnel, tutarlı ve hızlı bir değerlendirme sağlaması ve böylelikle Hava Kuvvetleri mali kaynaklarının doğru kullanılması açısından faydalı ve uygulanabilir olduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis study, evaluation and priorizitation of equipment investment project requirements for 2007-2016 years period of three Air Supply and Maintenance Centers which provide service in the air defence sector about repairment and maintenance of millitary systems. With regard to this aim, first of all, six equipment investment projects offered for the year of 2007 have been evaluated and then how similiarly evaluation for other years had to be done is determined. A multi criteria decision making method, Analytic Hierarcy Process (AHP) has been preferred in the evaluation of project alternatives because of its providing simplicity in modelling of the complex problems, suitability to structure of our evaluation problem, simplicity of its theorical infrastructure understanding, simplicity of usage, appropriateness for group decision making, robustness of theorical infrastructure, consistency of results, widely applicability and high number of software tools. In order to state the linguistic uncertainty in the alternative pairwise comparison judgements rightfully, Chang?s Extent Analysis Method which is one of the Fuzzy AHP techniques, has been used as a priorizitation method. Chang?s Extent Analysis Method has been preferred for this study because of its simplicity, number of application and similarity of solution steps to deterministic AHP. Project alternatives have been compared with each other according to total 15 sub-criteria which were hierarchically under main four main criteria : potential contribution of the project to air lojistic system, economy of the project, risks with the project and technology of the equipment. Pairwise comparison judgements which were used as input of arithmetical operations of the method, have been obtained by querries that had been applied to qualified experts. The final ranking of each project alternatives have been determined according to the final importance weights which were calculated by the method. In addition to Fuzzy AHP method results, deterministic AHP method results provided by Expert Choice software programme. According to deterministic AHP results, a difference in ranking has been seen between two alternatives which have close final importance weight values. Moreover, criteria which cause ranking reversal and effects of changes in each main criteria to the final ranking have been analyzed. Finally, by expanding the ranking problem to selection problem, a 0-1 integer programming model with budget constraint has been constructed for project selection. It is observed that results obtained by this thesis study are useful and applicable for Air Supply and Maintenance Centers because of obtaining to decision makers a rational, objective, consistent and rapid evaluation input regarding selection of equipment investment projects which will be budgeted and proper allocation of financial resources of Air Forces.
Benzer Tezler
- İç içe geçmiş silindirik, yüksek basınç altında çalışabilen, yüksek sızdırmazlığa sahip titanyum tüpün, elektron ışın kaynağı yöntemi kullanılarak deneysel kaynak parametre karakterizasyon çalışması ile elde edilmesi
Experimental e-beam parameters characterization on the nested cylindrical ultra fine leak titanium Gr5 pressure vessel
TOLGA ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Makine MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAHATTİN ÇAĞLAR BAŞLAMIŞLI
- Performance based logistics (PBL): Considerations in Turkish defence sector
Performansa dayalı lojistik (PDL): Türk savunma sektöründen mülahazalar
VELİ USGURLU
Doktora
İngilizce
2018
İşletmeTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURSUN BİNGÖL
- Savunma ve havacılık sanayisi için çok kriterli karar verme temelli yeni bir proses tipi hata türü ve etkileri analizi yaklaşımının geliştirilmesi
Başlık çevirisi yok
TUĞÇE USLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Savunma ve Savunma TeknolojileriBaşkent ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLİN FERYAL CAN
- Development of H-BN and CNT reinforced polymer composites for electronic warfare receivers and transmitters: Examination of thermal performance
Elektronik harp almaç ve göndermeç kasaları için H-BN ve CNT takviyeli polimer kompozit malzeme geliştirilmesi: Isıl performansın incelenmesi
GÜRCAN CENGİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALAEDDİN BURAK İREZ
- Turbojet motorlarda yanma odası sistemi için ısı kalkanı tasarımı ve analizi
Heat shield design and analysis for the combustion chamber system in turbojet engines
ONUR KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Havacılık ve Uzay Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN GÜNEŞ