İnnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde ve Türk Ceza Hukukunda işkence yasağı
Prohibition of torture in European convention on human rights and Turkish Criminal Law
- Tez No: 205579
- Danışmanlar: DOÇ.DR. MUSTAFA YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Uluslararası İlişkiler, Law, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İdare Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Mehmet Yavuz, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde Ve Türk CezaHukukunda İşkence Yasağı, Master Tezi, Ankara 2007, s. 181İşkence pratiği, tarihten 20. yüzyılın sonlarına kadar şu veya buşekilde, Avrupa da dahil, dünyanın pek çok yerinde varlık göstererek,insanın en temel haklarından biri olan maddi ve manevi bütünlüğünüve irade özgürlüğünü ortadan kaldırmıştır.İşkence en genel anlamıyla, şüpheliden ikrar elde etmek içinbedensel veya zihinsel acı çektirmek veya suçluyu insanlık dışı bircezayla cezalandırmaktır. Bu anlamda işkence, ceza yargılamasındahem yargılama aşamasında hem de hükümden sonraki infazaşamasında söz konusu olabilir.İşkence ve kötü muameleye ilişkin, ulusalüstü insan haklarıbelgelerinde birtakım unsurlar belirlenmiştir. Bunlar; aşağılayıcımuamele, insanlık dışı muamele, haysiyet kırıcı muamele, aşağılayıcıceza, insanlık dışı ceza vb. kavramlardır. Bu kavramlar, işkenceboyutuna varmayan ancak, işkence gibi değerlendirilen, yani işkenceyapılmış gibi cezalandırılması gereken kötü muamelelerdir. Aslında, bukavramların ayrımını yapmak kolay olmamakla birlikte, ulusalüstükuruluşların (İHAM, CPT) önlerine gelen somut olaylarda ortayakoydukları kriterler, ulusal hukuktaki uygulamalar açısından sonderece ışık tutucudur. Ulusal mahkemeler işkence konusunda kararverirken, özellikle İHAM'ın zengin içtihatlarını göz ardı etmemelidirler.Çalışmanın birinci bölümünde, insan hakları konusundaöngördüğü özgün denetim mekanizmasıyla (Sözleşmeye tarafdevletleri, sözleşmedeki bir hakkın ihlalinden dolayı yargılayabilenuluslararası bağımsız bir mahkemenin oluşu) birçok temel hak veözgürlükleri düzenleyen İHAS'ın işkenceyi yasaklayan 3. maddesi,İHAM`ın bu konuyla ilgili kararlarıyla beraber irdelendi. Sözleşmenin 3.maddesinde belirtilmeyen ama zaman içerisinde İHAM içtihatlarıylaortaya çıkan işkence suçunun unsurlarına değinildi. Böylece, dahaönce belirttiğimiz gibi, bu unsurların ayrımını yapmak pek kolayolmamakla birlikte, örnek olaylarla Mahkeme kararlarına yer verilerekunsurların ayrımına netlik kazandırılmaya çalışılmıştır. Bunu yanında,Sözleşmeye taraf bir Devletin yargı yetkisi içinde, 3. madde anlamındabir ihlale maruz kalan bireyin, iç hukuk yollarını tükettikten sonra,bireysel başvuru yoluyla konuyu nasıl İHAM önüne getirebileceğiaçıklandı. Ayrıca, doğrudan çalışma kapsamında olmamasına rağmen,İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT) hakkında genel bir bilgi verilmesi veKomite'nin özellikle gözaltı yerleri ve cezaevlerinde 3. maddenin ihlalianlamı taşıyacak eksik standartlara yönelik genel raporlarının birderleme şeklinde sunulması konuyla faydalı görüldüğünden, çalışmayaeklendi.İkinci bölümde ise, eski ve yürürlükteki ceza yasalarındakiişkence suçuna ilişkin hükümler, ceza hukuku ilkelerine göreincelenerek, ulusalüstü hukukun öngördüğü, işkenceye ilişkindüzenlemelerle ne derece örtüştüğü konusunda değerlendirmeleryapıldı. Bu anlamda, yeni ceza yasasıyla, işkencenin önlenmesi vefaillerinin cezalandırılması adına olumlu ve evrensel gelişmelerkaydedildiği söylenebilir. Aslında, yaralama, hakaret, cinsel taciz tacizgibi suçlardan oluşan işkence suçu Eski ve Yeni Ceza Yasalarında,önemine binaen, bağımsız bir suç olarak düzenlenmiştir. Yeni CezaYasasında suçun unsurlarına, eski yasadaki insanlık dışı ve küçükdüşürücü kavramlarını da kapsayan insan onuruyla bağdaşmayandavranışlar kavramı getirilmiştir. Ayrıca, işkence suçunun cezasıartırılarak, nitelikli ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış halleri ayrıntılıolarak düzenlenmiştir.Bu çalışmayla amaçlanan, tarafı olduğumuz temel insan haklarıbelgelerinden biri olan, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi'yle çerçevesiçizilen, işkenceyi önlemeye yönelik girişimlere ve oluşturulmayaçalışılan anlayış birliğine az da olsa katkıda bulunabilmektir.
Özet (Çeviri)
Torture, which has been appilied for ages till the end of 20.century, even Europe included, has violeted the basic human rights.In general, torture means that to act suspicious in a cruel way inorder to get a confession or to punish the accused after verdict. Inthis respect, torture might be appilied both during trial and execution.In supra national human rights acts, some concepts such asdegrading, inhuman or cruel act or punishment, are provided withrespect to torture. Even though, these concepts are not as violent astorture, they are evaluated as torture. Although, it is not easy toseperate these concepts from each other, decisions of Court of Europeon Human Rights (COE) shall be very useful and helpful for nationaljudges.In the first section of the thesis, concept and history of tortureand article 3 of European Convention on Human Rights (ECHR) havebeen examined under decisions of Court of Europe on Human Rightsthereof. Also, we have found to mention about CPT, as regards to itsclose connection with the subject.In the second section, we have tried to compare the articles,which prohibit torture, of Criminal Code (Law no 765) and CriminalCode (Law no 5237). It has also been discussed how much thosearticles are compatable with opinions of COE.We wished to make some contrubition to fighting against tortureby the thesis.
Benzer Tezler
- Türk Ceza Hukuku'nda ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde işkence yasağı
Prohibition of torture in Turkish Penal Law and European Convention on Human Rights
NARİN BORAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
HukukErciyes ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAYRETTİN EREN
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde ve Türk Hukukunda çocuğun fiziksel istismardan ve özellikle dayaktan korunması
Protectionof children against physical abuse and especially corporal punishment under European Convention on Human Rights and Turkish Law
HAYDAR BURAK GEMALMAZ
- Avrupa insan hakları sözleşmesinde ve Türk Hukukunda ayrımcılık yasağı
Prohibition of discrimination in convention for the protection of human rights and fundamental freedoms and in Turkish Law
AHMET DEMİR
- Türk Hukukunda ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde özel hayatın gizliliği ve korunması
The secrecy and protection of private life in the Turkish Law and in European Convention on Human Rights
YUSUF ZİYA POLATER