Geri Dön

Sergiledikleri demokratik tutum ve davranışlar açısından ilköğretim okulu yöneticilerinin değerlendirilmesi (Malatya ili örneği)

The evaluation primary school administrators depending on their attitudes and behaviours (sample of Malatya)

  1. Tez No: 209658
  2. Yazar: ASLI AĞIROĞLU BAKIR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MAHİRE ASLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İnönü Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 137

Özet

Demokrasi kavramı yüzyıllar boyunca tartışılmış, uygulanmaya çalışıldığı her dönemde hem taraftarlarını hem de karşıtlarını oluşturmuş çok önemli bir yönetim şeklidir. Özgürlük, eşitlik ve laiklik; demokratik bir rejimin sacayağını oluşturan temel niteliklerdir. Bunlar, ülkemizdeki Cumhuriyet'in de vazgeçilmez öğeleridir. Demokrasilerde eğitim, en önemli toplumsal kurumlardan biridir. Aslında demokrasiler, eğitimi, demokratik bir toplum yapısı oluşturmanın ön koşulu olarak görmektedirler. Çünkü, eğitim aracılığıyla yalnızca bireyler değil, aynı zamanda toplumlar da değişim ve dönüşüm süreçleriyle yeniden şekillenmektedir. Birey ve toplum yaşamına ve değerlerine önemli etkileri olan demokrasiyi tüm kurum ve kurallarıyla birlikte işleterek onu yeni nesillere aktarmak ve benimsetmek görevi, eğitim kurumlarının temel işlevidir. Anılan bu işlev, demokrasi eğitimi ile birlikte demokratik eğitimin de gerçekleştirilmesine bağlıdır. Bu konuda en önemli görev ise şüphesiz öğretmenlere ve okul yöneticilerine düşmektedir. Bu araştırmanın amacı, yönetici ve öğretmen görüşlerine dayalı olarak, sergiledikleri demokratik tutum ve davranışlar açısından ilköğretim okul yöneticilerini değerlendirmektir. Bu noktadan hareketle, yöneticilerin örgütsel davranışlarının okuldaki demokrasi atmosferini nasıl ve ne oranda etkilediği saptanmaya çalışılmıştır. Tarama modeline dayalı betimsel bir çalışma olan bu araştırmanın evrenini, 2006-2007 Eğitim-Öğretim yılında Malatya ili merkez ilçe sınırları içinde bulunan ilköğretim okullarında görev yapan 75 yönetici ve 2852 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemine ise 35 yönetici ve 354 öğretmen dahil edilmiştir. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak kullanılan ölçek, gerekli aşama ve süreçlerden geçirilerek araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Ölçeğin ilk bölümünde örnekleme giren resmi ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin cinsiyet, branş, mezun olunan okul, şu anki öğrenim düzeyi, yöneticilikteki / öğretmenlikteki kıdem yılı ve görev yapılan okul tipine ilişkin (bağımsız değişken) kişisel bilgiler yer almaktadır. İkinci bölümünde ise, ilköğretim okulu yöneticilerinin okul yönetiminde sergiledikleri demokratik tutum ve davranışları hangi sıklıkta gösterdiklerini belirlemek üzere oluşturulan ve Likert tipi derecelendirilen 33 soru maddesi bulunmaktadır. Deneklerden, verilen maddelere katılım derecelerini; (5) Her zaman, (4) Çoğu zaman, (3) Bazen, (2) Nadiren ve (1) Hiçbir zaman seçeneklerinden birini işaretleyerek belirtmeleri istenmiştir. Ölçekte yer alan her bir madde için bağımlı ve bağımsız değişkenler açısından frekans dağılımları, aritmetik ortalamaları, toplam ortalama puanları, standart sapmaları ve yüzdeleri belirlenmiştir. Bağımsız değişkenlere ait puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı sonuçlara varılıp varılmadığını anlamak için ?T testi? ve ?Varyans analizi?, ?ANOVA ? ONEWAY? uygulanmış, karşılaştırmalarda anlamlılık düzeyi .05 olarak kabul edilmiştir. Yapılan tek yönlü varyans analizi sonucunda anlamlı bir farklılık saptanmışsa, bu farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için LSD ve SCHEFFE testleri uygulanmıştır. Ancak, daha küçük farklılıkların vurgulanması amacıyla araştırmada LSD testlerinin sonuçları esas alınmıştır. Araştırmadaki alt problemlerin veriliş sırasına göre, aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır. 1. İlköğretim okulu yöneticileri, okul yönetimine ilişkin tutum ve davranışlarının ?Her zaman? ( X = 4.54) demokratik olduğu görüşündedirler. 2. Branşlar açısından ilköğretim okulu yöneticilerinin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık vardır. Branşı sınıf öğretmenliği olan yöneticiler ( X = 4.62), sosyal bilimler branşından olan yöneticilere ( X = 4.23) kıyasla daha demokratik yönetimsel davranışlar sergiledikleri görüşündedirler. 3. Mezun olunan öğretim kurumu değişkeni açısından ilköğretim okulu yöneticilerinin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Eğitim fakültesi mezunu olan ( X = 4.53) ve olmayan ( X = 4.56) tüm yöneticiler okul yönetiminde ?Her zaman? demokratik tutum ve davranışlar sergilediklerini belirtmektedirler. 4. İlköğretim okulu yöneticilerinin görüşleri öğrenim düzeylerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ön Lisans ve Lisans Tamamlama ( X = 4.66); Lisans ( X = 4.42) ve Lisans Üstü ( X = 4.48) öğrenim düzeylerindeki yöneticiler, okulda sergiledikleri tutum ve davranışları ?Her Zaman? demokratik olarak nitelendirmektedirler. 5. Kıdem yılları açısından ilköğretim okulu yöneticilerinin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. 1-5 yıl arası ( X = 4.65); 6-10 yıl arası ( X = 4.73); 11-15 yıl arası ( X = 4.43); 16-20 yıl arası ( X = 4.49) ve 21 yıl ve üstü kıdem yılına sahip ( X = 4.55) olan tüm yöneticiler, okulda ?Her Zaman? demokratik tutum ve davranışlar gösterdikleri görüşündedirler. 6. Sergiledikleri demokratik tutum ve davranışlara ilişkin yöneticilerin algıları, görev yaptıkları okul tipine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. A tipi ( X = 4.55); B tipi ( X = 4.47) ve C tipi okullarda ( X = 4.87) görev yapan yöneticilerin hepsi, okulda sergiledikleri tutum ve davranışların ?Her Zaman? demokratik olduğunu düşünmektedirler. 7. İlköğretim okulu öğretmenleri, yöneticilerin okul yönetiminde gösterdikleri tutum ve davranışların ?Çoğu zaman? ( X = 3.76) demokratik olduğu görüşündedirler. 8. İlköğretim okulu yöneticilerinin okulda sergiledikleri tutum ve davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen görüşleri, öğretmenler cinsiyet değişkenine göre kadın ( X = 3.79) ve erkek ( X = 3.74) olarak ayrıldıklarında anlamlı bir fark göstermemektedir Her iki cinsiyetteki öğretmenler de, okul yöneticilerinin sergiledikleri tutum ve davranışların ?Çoğu zaman? demokratik olduğu konusunda fikir belirtmişlerdir. 9. Öğretmen görüşleri branşlara göre incelendiğinde, branşlar arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Branşı sınıf öğretmenliği olan öğretmenler ( X = 3.87), Matematik - Fen Bilimleri branşından olan öğretmenlere ( X = 3.53) oranla okul yöneticilerinin yönetimsel davranışlarını daha demokratik olarak nitelendirmektedirler. 10. Mezun olunan öğretim kurumu değişkeni açısından öğretmen görüşleri incelendiğinde, ortaya anlamlı bir fark çıkmaktadır. Eğitim fakültesi dışındaki yüksekokul ya da fakültelerden mezun olan öğretmenler ( X = 3.88); Eğitim fakültesi mezunu öğretmenlere ( X = 3.66) kıyasla, okul yöneticilerini daha demokratik buldukları yönünde görüş belirtmişlerdir. 11. İlköğretim okulu yöneticilerinin okul yönetiminde göstermiş oldukları tutum ve davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen görüşleri, öğretmenlerin öğrenim düzeylerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ön Lisans ve Lisans Tamamlama ( X = 3.88); Lisans ( X = 3.66) ve Lisans Üstü ( X = 3.66) öğrenim düzeylerindeki tüm öğretmenler, okul yöneticilerinin okulda sergiledikleri tutum ve davranışların ?Çoğu zaman? demokratik olduğu görüşündedirler. 12. Öğretmenlerin, okul yöneticilerinin sergiledikleri tutum ve davranışların demokratikliğine ilişkin algıları, öğretmenlikteki kıdem yıllarına göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. 1-5 yıl arası ( X = 3.71); 6-10 yıl arası ( X = 3.69); 11-15 yıl arası ( X = 3.56); 16-20 yıl arası ( X = 3.98) ve 21 yıl ve üstü kıdem yılına sahip ( X = 3.82) olan tüm öğretmenler, okul yöneticilerinin okulda ?Çoğu Zaman? demokratik tutum ve davranışlar sergilediklerini düşünmektedirler. 13. Görev yapılan okul tipi değişkeni açısından öğretmen görüşleri incelendiğinde, anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. A tipi ( X = 3.75) ve B tipi ( X = 3.81) ve C tipi ( X = 4.62) okullarda görev yapan öğretmenlerin hepsi, yöneticilerin okulda sergiledikleri tutum ve davranışlarının ?Çoğu zaman? demokratik olduğunu düşünmektedirler. 14. İlköğretim okul öğretmenleri, yöneticilerin okul yönetiminde sergiledikleri tutum ve davranışları, ?Çoğu zaman? ( X = 3.76) demokratik olarak algılarken; ilköğretim okulu yöneticileri okul yönetimine ilişkin demokratik tutum ve davranışları ?Her zaman? ( X = 4.55) gösterdikleri görüşündedirler.

Özet (Çeviri)

The concept of democracy has been discussed throughout centuries and it is a very important way of administration which created both supporters and opponents during every period it was brought into application. Freedom, equality and secularism are the main qualities that constitute a democratic regime?s trivets. These are also indispensable elements of Turkish Republic. Education is one of the most important social institutions in democracies. In fact democracies consider education as a pre-requisite of building a democratic society. Because by means of education, both individuals and societies rebuild themselves with transformation and variation processes. The basic function of the educational institutions is to keep democracy, which has important effects on both individuals? and societies? life styles and values, running with all institutions and rules and to transfer and adopt it to new generations. This functionality, depends on the realization of democratic education along with democracy education. The aim of this research is to evaluate primary school directors according to their attitude and behaviors, which are expected to be democratic, based on opinions of directors and teachers. It is tried to be determined, in which ways and in what rates organizational behavior of school directors affects the democratic medium in schools. The population universe of this descriptive study which is based on survey method, consists of 75 directors and 2852 teachers from primary schools which located within the centre and district municipality borders of the province of Malatya during 2006-2007 school year. Participants are 35 directors and 354 teachers. This numbers indicate that 46.6 % of director population and 12.4 % teacher population are involved in this research. The data collection scale has been developed by researcher by applying the required stages and processes. The first part of the scale includes, personal details such as gender, branch, school type graduated from, current education level, experience in terms of years in directorship / teaching, and type of school data (all independent variable) of directors and teachers. The second part includes, 5 Point Likert-type item scale 33 questions which have been used for determining how often primary school directors show democratic attitudes and behaviors in school management. Participants are asked to indicate their perceptions by selecting one of five ?(5) Always, (4) Generally, (3) Sometimes, (2) Rarely, and (1) Never? options. For every item in the scale - frequency variations due to dependent and independent variables - mean values, total average scores, standart deviations and percentages have been calculated. To understand if it is achieved statistically meaningful results within the independent variables T test, variance analyses, one way-ANOVA have been applied and .05 has been taken as meaningfulness level. If there exist a meaningful difference due to application of one way variance analyses, LSD and SCHEFFE tests, have been applied to determine between which groups the difference exist. But to stress smaller differences, LSD test results have been preferred. Some findings of the research are as follows: 1. Primary school directors consider their own attitudes and behaviors about school management as ?Always? ( X = 4.54) democratic. 2. There exists a meaningful difference about opinions of primary school directors depending on their branches. Classroom teacher directors ( X = 4.62) consider themselves more democratic than social sciences teacher directors ( X = 4.23). 3. There is no meaningful difference in primary school directors? points of view depending on the type of school graduated. School directors graduated from Faculty of Educational Sciences ( X = 4.53) and the others ( X = 4.56), both evaluates themselves as ?Always? democratic. 4. There is also no meaningful difference in primary school directors? consideration depending on the current level of education Degrees with A.S. (Associate of Science) ( X = 4.66); B.S. (Bachelor of Science) ( X = 4.42) and M.S.(Master of Science) ( X = 4.48), primary school directors all evaluate their attitudes and behaviors in school as ?Always? democratic. 5. According to length of service, research results show no considerable effect of service length. 1-5 years of experience ( X = 4.65); 6-10 years of experience ( X = 4.73); 11- 15 years of experience ( X = 4.43); 16-20 years of experience ( X = 4.49) and 21 years or more experience ( X = 4.55) groups, all think they are ?Always? democratic. 6. Perception of school directors about their democratic attitudes and behaviors shows no meaningful difference due to the type of school they work. Directors working in A type ( X = 4.55), B type( X = 4.47), and C type ( X = 4.87) schools, all think their attitudes and behaviors are ?Always? democratic. 7. Primary school teachers, think that directors attitudes and behaviors in school are ?Generally? ( X = 3.76) democratic.. 8. Teacher opinions about degree of democracy in primary school directors attitudes and behaviors, does not implies a considerable difference depending on gender. Both female ( X = 3.79) and male ( X = 3.74) teachers think that, primary school directors are ?Generally? democratic in their attitudes and behaviors in school. 9. Teacher opinions express a meaningful difference depending on teachers? branches. Classroom teachers ( X = 3.87) evaluate their primary school directors? attitudes and behaviors as more democratic than math and natural sciences teachers do ( X = 3.53). 10. Depending on faculty of graduation variable, there is a meaningful difference. The teachers graduated from education faculties ( X = 3.66), find primary school directors less democratic compared to the teachers graduated from different faculties ( X = 3.88). 11. Teacher perceptions on degree of democracy in primary school directors? attitudes and behaviors, does not show a meaningful difference according to the teachers? level of education. Teacher degrees with A.S. (Associate of Science) ( X = 3.88), B.S. (Bachelor of Science) ( X = 3.66) and M.S.(Master of Science) ( X = 3.66) all consider primary school directors? attitudes and behaviors in school as ?Generally? democratic. 12. Perceptions of teachers on degree of democracy in primary school directors attitudes and behaviors depending on the teachers length of service, does not express a meaningful difference. Teachers with length of service 1-5 years of experience ( X = 3.71), 6- 10 years of experience ( X = 3.69), 11-15 years of experience ( X = 3.56), 16-20 years of experience ( X = 3.98), and 21 years or more experience ( X = 3.82), all think that primary school directors are ?Generally? democratic. 13. Perception of teachers depending on type of school they work, shows no meaningful difference. Teachers working in A type ( X = 3.75), B type ( X = 3.81) and C type ( X = 4.62) schools all think that directors attitudes and behaviors are ?Generally? positive. 14. Primary school teachers perceive their directors? attitudes and behaviors in school management as ?Generally? democratic ( X = 3.76). However, directors think ( X = 4.55) they ?Always? show democratic attitudes and behaviors in school management.

Benzer Tezler

  1. Finansal okuryazarlık ve bireysel tasarruf davranışları: Ankara ili örneği

    Financial literacy and individual saving behaviors: The case of Ankara province

    ÖZGÜR ÖCAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiUşak Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET HİLMİ ÖZKAYA

  2. Ortaokul öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak, okul müdürlerinin demokratik tutum ve davranış sergileme düzeylerinin belirlenmesi(Kocaeli ili İzmit ilçesi örneği)

    Based on the opinions of secondary school teachers ,school principals exhibited by democratic attitudes and behaviors (The example of the district of Kocaeli iİzmit)

    ÖZLEM AKYEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimOkan Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİT TARGAN ÜNAL

  3. Ergenlerde çatışma çözme ve anne baba tutumlarının incelenmesi

    Analysis of conflict resolution in adolescents in terms of parent attitudes

    ENES AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZELİHA TRAŞ

  4. Okul öncesi dönemde ebeveyn tutumları ile çocuğun prososyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between parental attitudes and prosocial behavior of children in preschool period

    DUYGU GONCA ERGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikolojiÇağ Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE AVCI

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KALE