Dünya borsalarında gözlemlenen dönemsel anomaliler ve 1996-2006 dönemi için İMKB'de dönemsel anomalilerin incelenmesi
Seasonal anomalies observed in the world stock markets and analysis of the seasonal anomalies from 1996 to 2006 in Istanbul Stock Exchange
- Tez No: 215099
- Danışmanlar: PROF. DR. BELKIS SEVAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Etkin piyasa hipotezi piyasada olusan fiyatların tahmin edilemeyecegini iddiaeder. Ancak uzun yıllardır finansal varlıkların fiyatlarını etkileyen faktörleriinceleyen arastırmacılar, Etkin Piyasa Hipotezi'ne aykırılık olusturan sonuçlar eldeetmisler ve bunu ?anomali? olarak adlandırmıslardır.Arastırmalar sonucu borsalarda gözlemlenen anomaliler; i) zamana baglıanomaliler, ii) kesitsel anomaliler, iii) teknik anomaliler, iv) ekonomik faktörleredayalı anomaliler ve v) politik faktörlere dayalı olarak sınıflandırılmıslardır.Zamana baglı anomaliler ise kendi içerisinde; a) günlere iliskin anomaliler, b) aylarailiskin anomaliler ve c) tatillere iliskin anomaliler olarak ayrılmıstır.Bu çalısmada, 1.1.1996-31.12.2006 dönemi için MKB 100 endeksi günlükkapanıs degerleri logaritmik fark serisine dönüstürülerek, MKB'de zamana baglı(dönemsel) anomalilerin var olup olmadıgı, parametrik ve parametrik olmayanistatistiki testler yardımıyla arastırılmıstır. Kukla degisken sayısının çok fazla sayıdaolması nedeniyle (t>50) SPPS statistik Paket Programı'nın yeterli olmadıgıdurumlarda EViews statistik Programı kullanılmıstır.Haftanın günü etkisinin MKB'de halen varoldugu gözlemlenmistir. Haftanıngünlerinin getiri ortalamaları incelendiginde; Cuma günleri yüksek getiri, Pazartesigünleri ise düsük getiri elde edildigi sonucuna varılmıstır. Yıllar itibariyle günleringetirilerinde farklılık olup olmadıgının arastırılması sonucunda; incelenen 11 yıllıkdönem içerisinde en yüksek getiri ortalamasına Persembe gününün sahip oldugugözlemlenmistir. Yılın ayları itibariyle günlerin getirilerinde farklılık olup olmadıgıarastırılmıstır ve Ocak aylarının Persembe günlerinin en yüksek getiriye sahip oldugubelirlenmistir. Bunun yanısıra SPSS programı sonuçlarını desteklemek amacıylaARMA Modeli ile kurulan haftanın günü etkisine iliskin tahmini regresyon denklemisonucu, Persembe ve Cuma günlerinin getirilerinin MKB 100 endeksi getirisiüzerinde etkili oldugu saptanmıstır.Yılın ayı etkisi MKB'de varlıgını sürdürmektedir. Ayların genel ortalamasıincelendiginde; en yüksek getiri ortalamasının Aralık ayına, en düsük getiriortalamasının ise Mayıs ayına ait oldugu gözlemlenmektedir. SPSS programısonuçlarını desteklemek amacıyla ARMA Modeli ile kurulan yılın ayı etkisine iliskintahmini regresyon denklemi sonucu; Ocak ayı, Nisan ayı, Ekim ayı ve Aralık ayıgetirilerinin MKB 100 endeksi üzerinde anlamlı sekilde etkili oldukları saptanmıstır.MKB'de yıl dönüsü etkisi güçlü bir sekilde görülmektedir. Yıl dönüsügünlerinin ortalama getirisi, bir günün ortalama getirisine oranla oldukça yüksektir.Öte yandan, yıldönüsü günlerinin riski diger günlere oranla daha yüksektir. Yıldönüsünden önceki 4.islem günü getirisinin, yıl dönüsünden önceki 3.islem günügetirisinin ve yıl dönüsünden 1 gün sonraki günün getirisinin MKB 100 endeksinietkiledigi gözlemlenmistir.Ay dönüsü etkisi MKB'de görülmektedir ve ayın son islem günleri digergünlere oranla oldukça yüksek getiriye sahiptir. Ay dönüsü etkisine iliskin olarakyapılan testler sonucunda; en yüksek getiri ortalamasına ayın son islem günününsahip oldugu tespit edilmistir. Ayın son islem gününden sonra en yüksek getiriyeizleyen ayın 3.islem günü sahiptir. Ay dönüsünden 5 gün önceki gün, ay dönüsünden1 gün sonraki gün ve ay dönüsünden 4 gün sonraki gün getirilerinin MKB 100endeksini etkiledigi gözlemlenmistir.Yıllara göre ay içi etkisi MKB'de varolmamakla beraber, aylara göre ay içietkisinin farklılıgı incelendiginde en yüksek getiri ortalamasına Aralık ayının ilkyarısı sahiptir. Daha sonraki en yüksek getiri ortalaması Ocak ayının ilk yarısınaaittir. Öte yandan, incelenen dönem için MKB'de tatil etkisi gözlemlenmemistir.
Özet (Çeviri)
The anomalies observed in the stock market prices have been classified as thefollowing: i) periodical anomalies; ii) cross-sectional anomalies; iii) technicalanomalies; iv) anomalies based on economical factors; and v) anomalies based onpolitical factors. Based on recent research, periodical anomalies are furthercategorized as : a) daily anomalies b) monthly anomalies c) holiday relatedanomalies.In this study the daily closing values for the IMKB 100 index have beenconverted to a logarithmic series and both parametric and non-parametric statisticaltests have been used to investigate whether there are any periodical anomalies inIMKB. The large number of dummy variables (t>50) has necesseciated that the useof Eviews statistical sotware, where SPSS software has not been adequate.The effect for different days of the week has been observed to be prevalent inIMKB, such that Fridays have yielded high daily average returns whereas Mondayshave yielded low daily returns on average. The investigation of the total 11 yearperiod on a daily basis has indicated that Thursdays have the highest average return.A further investigation on a montly basis has further shown that Thursdays ofJanuary months have yielded the highest returns. Further supporting the SPSSanalysis, the regression based on the ARMA model for predicting the effect ofvarious weekdays has also shown that the returns on Thursdays and Fridays havebeen above the IMKB 100 average.The month of the year effect has been prevalent for IMKB. Invetigation of theaverage returns in each month has shown that the minimum returns are realized inDecember and the maximum returns are observed in May. Once again furthersupporting the results observed in SPSS, the regression anlaysis conducted using theARMA model has shown that the returns in January, April, October and Decemberhave a significant effect on the general returns of IMKB 100 index.A systematic effect of returns at the turning of the year has been observedsuch that the returns at the last day of ther year has been far above the average dailyreturns in other days of the year. On the other hand, the risk in year-ends has beenmuch higher. The effects of fourth, third and first day of trade right before the yearendhas been shown to affect the IMKB index.The effect of turning of the month has been observed on returns. The last dayof the month has the highest returns copmared to the rest of the days in a month. Thisis followed by the return in the 3rd day of the following month. 5th day before theend of the month, first day of the following month and the fourth day of thefollowing month have also been observed to affect the IMKB index.The monthly effect on IMKB has not been found in a yearly investigation,whereas investigation of the effect on a monthly basis has shown that the highestreturn has been in the first half of December.The next highest average return is in the first half of January. On the otherhand, no effect of holidays on IMKB has been documented during the periodinvestigated.
Benzer Tezler
- Dünya borsalarında gözlemlenen anomaliler ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası üzerine bir deneme
The Anomalies observed in the world stock markets and an experience on the Istanbul Stock Exchange
TAHSİN ÖZMEN
- Hisse senetleri piyasasında yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyen faktörler
The Factors that are effect the decisions of investors in the stock markets
ERTUĞRUL TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
İşletmeAnadolu ÜniversitesiPara Banka Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN İSLATİNCE
- İMKB'de gözlemlenen anomalilere kısa bir bakış ve firma büyüklüğü üzerine bir deneme
Başlık çevirisi yok
VEDAT TOPSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
İşletmeMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜREL KONURALP
- Altın ile para arzı arasındaki ilişki ve Türkiye'nin ekonomik kalkınma sürecinde altını esas alan alternatif öneriler
The Relationship between gold and the money supply and alternative sucgestions based on gold during the economic development period of Turkey
TAŞKIN SUBAŞI
Doktora
Türkçe
1997
İşletmeMarmara ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ALTUĞ
- Functional data analysis and an application to analysis of variance
Fonksiyonel veri analizi ve varyans analizi uygulaması
SELİN ÖĞÜTCÜ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MatematikGebze Teknik ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİ ÇELİK