Geri Dön

Erfelek Barajı yağış havzasında (Sinop) farklı arazi kullanım şekilleri altındaki toprakların bazı hidro-fiziksel özelliklerinin araştırılması

Investigations on some hydro-physical properties of the soils under different land use types in Erfelek Dam creek watershed (Sinop)

PDF İndir

  1. Tez No: 216554
  2. Yazar: FARUK YILMAZ
  3. Danışmanlar: PROF.DR. REFİK KARAGÜL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: erozyon egilim indeksleri, arazi kullanım sekli, geçirgenlik, toprak özellikleri, erodibility index, land use type, permeability, soil properties
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 114

Özet

Çalısmada Sinop-Karasu çayı üzerinde yapılmakta olan Erfelek Barajının yagıs havzasındaki farklı arazi kullanım sekillerinin, toprakların bazı hidro-fiziksel özelliklerine etkisi arastırıldı. Söz konusu baraj hem içme suyu ve hem de sulama amaçlı kullanılacaktır. Bu nedenle, farklı arazi kullanım sekillerinin havza topraklarının çesitli özelliklerine, özellikle erozyon egilimlerine etkilerinin bilinmesi yagıs havzasının yönetimine önemli katkı saglayacaktır. Bu amaçla, yagıs havzasında üç farklı arazi kullanım seklinden (açıklık, tarım ve orman) havzayı temsil edecek sekilde toplam 48 örnek alan alındı. Örnek alanlar her arazi kullanım seklinde iki farklı anakaya (çamurtası ve kireçtası) üzerinde seçildi. Her örnek alanda bir adet toprak profili açılarak 0-20 cm ve 20-50 cm derinlik kademelerinden toprak örnekleri alındı. Laboratuarda toprak örnekleri üzerinde çesitli fiziksel (tekstür, dipersiyon oranı, kolloid-nem ekivelanı oranı, erozyon oranı, tarla kapasitesi, solma noktası, faydalı su kapasitesi, geçirgenlik, su tutma kapasitesi, hacim agırlıgı, tane yogunlugu, gözenek hacmi) ve kimyasal (organik madde ve pH) özellikler belirlendi. Arazi kullanım sekli ve anakaya türüne göre çesitli toprak özellikleri arasında önemli farklılıklar bulundu. Erozyon egilim indeksleri (dispersiyon oranı, erozyon oranı, kolloid-nem ekivalanı oranı) arastırma havzası topraklarında sınır degerlerin üzerinde gerçeklesti. Bu sonuç baraj havzasında toprakların erozyona duyarlı oldugunu göstermektedir. Tüm arazi kullanım sekillerinde dispersiyon oranları 15'ten büyüktür. Bununla birlikte dispersiyon oranı en düsük açık alanda, en yüksek ormanlık alanda belirlendi. Genel olarak üst topraklar (0-20 cm) tarım ve açık alanda çogu özellik bakımından benzerlik gösterirken, orman toprakları bazı özellikler (kil, faydalı su, pH, dispersiyon oranı, erozyon oranı, kolloid-nem ekivalanı oranı) bakımından diger arazi kullanımlarından önemli farklılıklar gösterdi. Alt toprakta (20-50 cm) ise sadece kum, kil, organik madde ve pH arazi kullanımları arasında farklılık gösterdi. Dispersiyon oranı anakayaya göre de farklılık gösterdi ve çamurtası anakayasında gelisen topraklarda daha yüksek gerçeklesti. Ayrıca anakayalar arasında pH, geçirgenlik, faydalı su, dispersiyon oranı ve erozyon oranı bakımından önemli farklılıklar belirlendi. Arazi kullanım sekli ve anakayanın havza topraklarının çesitli özelliklerine önemli etkileri bulundugundan yapılacak çalısmalarda bu özelliklerin dikkate alınması faydalı olacaktır.

Özet (Çeviri)

In this study, effects of different land use types on some hydro-physical properties of soils in Erfelek Dam watershed were investigated. The study area, Erfelek Dam watershed is located in the Middle Black Sea Region 45 kilometers far from Sinop. Erfelek Dam watershed was selected for this investigation because the construction is used for irrigation and drink water purposes. Therefore, the soil samples were taken from three different land use types (rural area, cultivated and forested) and two different parent materials (mudstone and limestone) in such a way that they represented general conditions of the watershed area. Total 48 sample plots were taken, 15 in rural area, 13 in cultivated land and 20 in forested area. One soil profile per plot was investigated for two soil depths (0-20 cm and 20-50 cm). Various physical (texture, erodibility, soil moisture content, permeability, water holding capacity, bulk density, soil particle density, porosity) and chemical (organic matter and pH) soil properties were measured on each soil sample. Soil properties were significantly different among land use types and parent materials. In general average erodibility index values (dispersion ratio, erosion ratio, colloid-moisture equivalent ratio) of the soils in the study area were found to be greater than the suggested limiting value. This shows that watershed soils are susceptible to erosion. Dispersion ratio was higher than 15 in three types of land use, and it was the smallest in rural site and the highest in forest site. In general, most soil properties at 0-20 cm soil depth didn?t show significant differences between cultivated and rural area, but some soil properties (clay, available water, pH, dispersion ratio, erosion ratio, colloid-moisture equivalent ratio) show differences between forest site and the other land uses. At a soil depth of 20-50 cm there were significant differences among three land uses in terms of sand, clay, organic matter and pH. Parent material affected significantly soil dispersion ratio, and dispersion ratio of the soils formed on mudstone is higher than that of soils formed on limestone. Parent material also affected soil pH, dispersion ratio, erosion ratio, available water and permeability. The present study indicates that land use type and parent material should be taken into for further studies since they affect significantly some important soil properties.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    269789

    Sinop ilindeki göl, gölet ve baraj göllerinde bulunan balık türleri

    Fish species found in the lakes, ponds and dams of Sinop, province Turkey

    MUSTAFA SUNGUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Su ÜrünleriSinop Üniversitesi

    Su Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZTEKİN YARDIM

  2. Tez No

    872182

    Erfelek katı (don) pekmezin fiziksel kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri

    Physical chemical and microbiological properties of Erfelek solid (don) molasses

    BUSE YEGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Gıda MühendisliğiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA EVREN

  3. Tez No

    507972

    Sinop Erfelek şelalelerinin fizikokimyasal yönden su kalitesinin incelenmesi

    Investigation on physicochemical water quality of Erfelek waterfalls in Sinop province

    ALPER KADİR ALTAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    BiyolojiSinop Üniversitesi

    Disiplinlerarası Çevre Sağlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHİTDİN YILMAZ

  4. Tez No

    782840

    Sinop-Erfelek yöresinde farklı bakı ve yükseltilere göre kestane kanseri hastalığı (Cryphonectria parasitica, (Murr.) Barr.) yoğunluğunun belirlenmesi

    Determination of chestnut cancer disease (Cryphonectria parasitica, (Murr.) Barr.) intensity according to different slope exposure and elevation in Sinop-Erfelek region

    SEFER AKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiKastamonu Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SABRİ ÜNAL

  5. Tez No

    577809

    Sinop ilinde mevcut yüksek gerilim hatlarının tatlısu kaynaklarına etkilerinin araştırılması

    Investigation of the effects of existing high voltage lines on sweet resources in Sinop

    KURTÇA EMİN KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BiyolojiSinop Üniversitesi

    Disiplinlerarası Çevre Sağlığı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EVRİM SÖNMEZ

Geri Dön