Üniversite öğrencilerinin benlik uyumu modeli: Yaşam amaçları, temel psikolojik ihtiyaçlar ve öznel iyi oluş
The self-concordance model of university students: Life goals, basic need satisfaction, and subjective well-being
- Tez No: 234457
- Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR ÖZBAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin yaşam amaçları ve amaç-benlik uyumlarının ihtiyaçlar doyumunu ve öznel iyi oluşu ne düzeyde etkilediğini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubuna 14 devlet üniversitesinin çeşitli fakülte ve bölümlerinde okuyan 18?28 yaş aralığında (X= 21.6; S= 2.1) 777 erkek, 697 kız, toplam 1474 öğrenci alınmıştır. Verilerin toplanmasında Yaşam Amaçları Ölçeği, Olumlu-Olumsuz Duygu Ölçeği, Yaşam Doyum Ölçeği, İhtiyaç Doyum Ölçeği, Amaç Motivasyon Ölçeği kullanılmıştır. Çalışma grubundan toplanan veriler SPSS ve LISREL istatistik programlarıyla analiz edilmiştir. Araştırmada öne sürülen hipotezleri test etmek için varyans analizi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ve Path Analizi kullanılmıştır. Bulgulara göre kızlar içsel amaçların tamamını ve dışsal amaçların alt boyutlarından birisi olan fiziksel çekiciliği erkeklerden daha fazla önemsemektedirler. Bunun yanında, içsel amaçlar fakülte türüne göre farklılaşırken, dışsal amaçlarda anlamlı bir farklılaşma bulunmamıştır. Öğrencilerin içinde bulunduğu sınf düzeyine göre ise içsel ve dışsal amaçların önemsenme düzeylerinde bir farklılaşma olmamıştır. Yaşam amaçları psikolojik ihtiyaç doyumu ve öznel iyi oluşla anlamlı düzeyde ilişkilidir. İçsel amaçlara daha fazla sahip olmak, öğrencilerin temel psikolojik ihtiyaçların doyumuna ve öznel iyi oluşlarına katkı sağlarken; dışsal amaçlara sahip olmak ihtiyaç doyumunun ve öznel iyi oluşun azalmasına neden olmaktadır. Son olarak, üniversite öğrencilerinin amaçlarını ilişkisel nedenlerden çok, kişisel nedenlere göre takip ettikleri ortaya konulmuştur. Bu nedenle kişisel amaç motivasyonu, ilişkisel amaç motivasyonuna göre ihtiyaç doyumunu ve öznel iyi oluşu daha fazla etkilemektedir. Bu sonuçlar, Türk üniversite öğrencilerinin amaç-benlik uyumlarının toplulukçu kültürlerdeki üniversite öğrencilerinden daha çok bireyci kültürlerdeki öğrencilerin amaç-benlik uyumlarına benzediğini göstermiştir. Sonuçlar literatür ve kuramlar açısından tartışılmış, ileride yapılacak araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study examined effects of Turkish university students? life goals and goal-self concordance on their need satisfaction and subjective well-being (SWB). Participants of the study were composed of 1474 students from 14 state universities in Turkey. These students were 777 males and 697 females who ranged in age from 18 to 28 with a mean of 21.6 (SD=2.1). In order to gather data Life Goals Scale, Negative-Positive Affect Schedule (PANAS), Satisfaction with Life Scale, Basic Psychological Need Satisfaction Scale (in general), and Goal Motivation Scale were used. The data were analysed by using SPSS and LISREL. Pearson Product-Moment Correlation Coefficient, t-test, one way ANOVA, and path analysis were performed to test the hypotheses mentioned in the current study. Results demontsrated that female students gave more importance to instrinsic life goals and attractiveness (subscale of extrinsic life goals) compaired to males. In addition, students? perceptions of instrinsic goals varied based on the variable of faculty types, but no significant diffirences were found in views of extrinsic goals. Instrinsic and extrinsic goals were not significantly different among grades. Instrinsic goals were more significantly associated with need satisfaction and SWB than extrinsic goals. In other words, having instrinsic goals is more effective on need satisfaction and SWB than having extrinsic goals. Moreover, the results showed that students gave more importance to their personal reasons than their relational reasons in pursuing their goals. As a result, personal goal motivation was more significant predictor of need satisfaction and SWB than relational goal motivation. Suprisingly, results indicated that goal-self concordance of university students is more likely to be similar with the charecteristics of individualistic culture rather than collectivist culture. Results were discussed in relation to relevant literature and some suggestions were presented for the future research.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde erken dönem uyumsuz şemalar, başa çıkma stilleri ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkilere yönelik bir model sınaması
Testing a model of associations between early maladaptive schemas, coping styles, and subjective well-being in university students
MURAT BOYSAN
Doktora
Türkçe
2012
PsikolojiAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN PİŞKİN
- Perma çok boyutlu iyi oluş modeline dayalı psiko-eğitim programının yaşamı sürdürme nedenleri, intihar olasılığı ve iyi oluş üzerine etkisi
The effect of a psychoeducational program based on perma well-being model on reasons for living, suicide probability, and well-being
AYTEN BÖLÜKBAŞI UYGUR
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA CENKSEVEN ÖNDER
- Üniversite öğrencilerinde bir model sınaması: Pozitif duyguların ve kişisel kaynakların etkileşimi
Testing a model on the college students: Interaction of positive feelings and personal resources
FERHAT KARDAŞ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLHAN YALÇIN
- Güvenli bağlanma düzeyi ve benlik kurguları ile üniversiteye yeni başlayan öğrencilerin uyumu arasındaki ilişki
The relationship between attachment security, self-construals and university adjustment of students in the first grade
GÜLŞAH SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLİN ŞENER
- Üniversite öğrencilerinin kariyer uyumluluğuna ilişkin bir model sınaması
A model test on university students' career adaptability
AŞKAY NUR ATASEVER
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN PİŞKİN