Translation of a translation: A descriptive study on the Turkish translation of J.R.R. Tolkien's the lord of the rings
Bir çevirinin çevirisi: J.R.R. Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi başlıklı eserinin Türkçe çevirisi üzerine betimleyici bir çalışma
- Tez No: 257816
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ELİF ERSÖZLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Translation and Interpretation, English Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Yirminci Yüzyıl'ın en çok okuyucuyla buluşan eserlerinden biri de İngiliz yazar J.R.R. Tolkien'in çığır açan romanı Yüzüklerin Efendisi'dir. Fantezi edebiyatının önemli eserlerinden kabul edilen bu kitap 1997-98 yılları arasında Metis Yayınevi tarafından dilimize kazandırılmıştır. Çevirmenliğini Çiğdem Erkal İpek'in, editörlüğünü ise Bülent Somay'ın üstlendiği bu çeviri, birçok farklı özelliği bünyesinde barındırmaktadır. Öncelikle, yazar Tolkien, kitabın ekler bölümünde ve ayrıca çeşitli yazılarında eseri kendisinin yazmadığını, kitaptaki bir karakter tarafından dünya üzerinde bilinmeyen bir dilde (aslında bu, kendi icat ettiği bir dildir) yazılan başka bir kitaptan İngilizce'ye çevirdiğini ileri sürmüştür. Bununla birlikte bu çeviriyi yaparken hangi yöntemleri kullandığını ve diğer çevirmenlerin de nasıl hareket etmeleri gerektiğini detaylı olarak anlatır. Bu çalışmada Tolkien'in erek kültür normlarına uygun düşen çevirisinin Çiğdem Erkal İpek'in çevirisiyle bu bağlamda ne ölçüde paralellik arz ettiği Raymond van den Broeck'un çeviri eleştirisi modeli uygulanarak incelenmekte ve Gideon Toury'nin Erek Odaklı Yaklaşımı çerçevesinde değerlendirilmektedir. Ayrıca çevirinin erek kültür üzerindeki etkileri ve erek dizgede sahip olduğu konum Itamar Even-Zohar'ın Çoğuldizge Kuramı çerçevesinde incelenmektedir. Sonuç kısmı ise bu değerlendirmeler neticesinde varılan sonuçları içerir.
Özet (Çeviri)
J.R.R. Tolkien?s ground-breaking The Lord of the Rings is one of the works that reached the highest number of readers in the twentieth century. This book, which is accepted among the important works of fantasy literature was published in Turkish between 1997 and 1998 by Metis Yayınevi. This translation which was made by Çiğdem Erkal İpek and edited by Bülent Somay, contains several interesting features. Firstly, Tolkien, the author, stated in the Appendix section of the book and in several of his articles that he did not write the book but in fact translated it into English from another book written by one of his characters in a language unkown to mankind (indeed, he had invented this language himself). Besides, he wrote in detail about the methods he had employed while making his translation and gave recommendations to other translators on how to deal with the challenges. This study examines the parallelism between Tolkien?s translation, which could be regarded to conform with the target culture norms, and Çiğdem Erkal İpek?s translation, applying the model of translation criticism proposed by Raymond van den Broeck and benefiting from Gideon Toury?s Target Oriented Approach. In addition, the impact of translation on the target culture and its position within the target polysystem are evaluated within the scope of Itamar Even-Zohar?s Polysystem Theory. The conclusion involves the results derived from these evaluations.
Benzer Tezler
- Tarihsel roman ve çeviri: Jason Goodwin'in çeviri romanları üzerine betimleyici bir çalışma
Historical novel and translation: A descriptive study on Jason Goodwin's translated novels
MERVE AVŞAROĞLU
Doktora
Türkçe
2021
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
- Betimleyici çeviribilim araştırmalarında yeni açılımlara doğru: Reşat Nuri Güntekin'in diliçi ve dillerarası çeviri eylemlerindeki çeşitliliğin kavramsallaştırılması
Toward new insights into research in descriptive translation studies: Conceptualizing diversity in Reşat Nuri Güntekin's intralingual and interlingual translational actions
MUHAMMED BAYDERE
Doktora
Türkçe
2021
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
- A descriptive study on the translation of a farewell to arms within the framework of catford's translation shifts
Catford'un çeviri kaymaları doğrultusunda Silahlara Veda adlı eserin çevirisi üzerine betimleyici bir çalışma
GÜNEŞ YAMANOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KORKUT ULUÇ İŞİSAĞ
- Translation shifts in audiovisual translation: A descriptive study on the animated film The Croods from Turkish to English
Görsel işitsel çeviride çeviri kaymaları: Animasyon filmi Crood'lar üzerine İngilizceden Türkçeye betimleyici çalışma
İBRAHİM ÖVÜNÇ UYGAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkAtılım ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜZHET BERRİN AKSOY
- A descriptive study on the Turkish translations of European patent documents
Avrupa patenti belgelerinin Türkçe çevirileri üzerine betimleyici bir çalışma
GÜLDEN TANER
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELİF ERSÖZLÜ