Geri Dön

Eğitim yüksekokullarının görevlerini gerçekleştirme yeterliliği ve engelleri

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 26676
  2. Yazar: MEVLÜT TAŞTAN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. A. SUDİ BÜLBÜL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1993
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 237

Özet

BOLUM V ÖZET YARGI VE ÖNERİLER Özet Bu araştırma eğitim yüksekokullarının görevlerini gerçekleştirmedeki yeterlilikleri ve daha yeterli olmalarının engelleri konusundadır. Araştırmanın problemi“Eğitim yüksekokullarındaki yönetici ve öğretim elemanları, kurumlarının görevlerini gerçekleştirmedeki yeterliliğini ve engellerini nasıl değerlendirmektedir?”cümlesi ile ifade edildi. Araştırma; eğitim yüksekokullarının görevleri açısından yeterliliklerini ve daha yeterli olmalarının engellerini, bu kurumların yönetici ve öğretim elemanlarının görüşlerine göre ele alan ilk araştırma olması; bu alandaki araştırma eksikliğini gidermeye yardımcı olması, bu kurumlardaki mevcut durumu tanımlaması; alınacak önlemleri belirlemede ipucu olması bakımından önem taşımaktadır. Betimsel bir yöntemle ele alınan araştırmanın evrenini, 1992 yılında mevcut 24 eğitim yüksekokulu ve bu okullarda görev yapan okul yöneticileri ile öğretim elemanları oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışılan evreni, 19 eğitim yüksekokulunda görevli 42 yönetici ve 217 öğretim elemanından meydana gelmiştir. Veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen“Eğitim Yüksekokullarının Görevlerini Gerçekleştirmedeki Yeterlilikleri ve Engelleri Anketi”uygulanarak elde edilmiştir. Altmışaltı sorudan oluşan anketin ilk bölümündeki altı soru, kişisel değişkenleri; ikinci bölümdeki 17 soru, eğitim yüksekokullarının görevlerini; üçüncü bölümdeki 43 soru ise olası engel önermelerini içermektedir.183 Ankette, eğitim yüksekokullarının görevleri açısından yönetici ve öğretim elemanlarınca algılanan; yeterlilik düzeylerini belirlemek için“çok yetersizdir, yetersizdir, orta derecede yeterlidir, yeterlidir, çok yeterlidir”seçenekleri; engelleri belirlemek için“hiç katılmıyorum, kısmen katılıyorum, çoğunlukla katılıyorum, tamamen katılıyorum”seçenekleri kullanılmıştır. PTT yoluyla uygulanan anketin dönüş oranı yönetici alt kümesinde % 63.63, öğretim elemanı alt kümesinde % 67.6 olmuştur. Anketle elde edilen bilgiler Anadolu Üniversitesi Bilgi İşlem Merkezinde çözümlenmiştir. Kümelerin görüşleri f ve %'lerle tablolandırılmış, görüşler arasında fark bulunup bulunmadığı, kay kare ile 0.05 güven düzeyinde sulanmıştır. Denek görüşlerinin değerlendirme ifadelerine dönüştürülmesinde aritmetik ortalama ve ortalamaların ortalamasından yararlanılmıştır. Her hangi bir görev açısından yeterlilik düzeyi, o göreve ilişkin görüşlerin ortalamasının rastladığı seçenek adıyla; tüm görevlere ilişkin örgütsel yeterlilik; tüm görevlere ilişkin görüşlerin ortalamaların ortalaması 3.00 ve daha çok ise“yeterli”, 2.99 ve daha az ise“yetersiz”olarak ifade edilmiştir. Engelleri belirleme konusunda ise, ortalaması 3.00 ve daha çok katılım almış olan önermelerin engel olarak değerlendirildiğine karar verilmiştir. Araştırmanın durum saptamaya yönelik birinci alt probleminde anketi yanıtlayanların % 16.2'sinin yönetici ve % 83. 8 'inin öğretim elemanı olduğu saptanmıştır. Yöneticilerin % 16.6'sınin öğretim üyesi, % 83.4ünün öğretim görevlisi-okutman olduğu; %90.5'inin eğitim yüksekokulunda çeşitli amaçlarla kurulan komisyonlarda görevli olduğu;, % 4.8'inin 3-5 yıldan beri, % 21.4'ünün 6-8 yıldan beri ve % 66.7'sinin 9 ve daha fazla yıldan beridir, eğitim yüksekokullarında çalışmakta olduğu; % 64.3'ünün haftada 17 ve daha fazla saat derse girdiği; % 43'ünün memuriyette toplam 21 yıl ve daha fazla hizmeti olduğu belirlenmiştir.184 Öğretim elemanlarının % 5'inin öğretim üyesi; % 93.6'sının öğretim görevlisi-okutman-uzman; % 1.4'ünün araştırma görevlisi olduğu; % 41. 5'inin eğitim yüksekokulunda çeşitli amaçlarla kurulan komisyonlarda üye olduğu; % 8.3'ünün 3-5 yıldan beri, % 19.8'inin 6-8 yıldan beri, % 66.8'inin 9 ve daha fazla yıldan beridir eğitim yüksekokullarında çalışmakta olduğu; % 60'ının haftada 17 ve daha fazla saat derse girdiği; % 13'ünün 5 ve daha az, % 24'ünün 21 ve daha fazla memuriyet hizmetine sahip olduğu belirlenmiştir. İkinci alt problemle, eğitim yüksekokullarının görevlerini gerçekleştirmedeki yeterlilik dereceleri, dördüncü alt problemle daha yeterli olmalarının olası engelleri, konularında kümelerin görüşleri; üçüncü alt problemle yeterlilik, beşinci alt problemle engel konularına ait görüşler arasında fark bulunup bulunmadığı ve varsa, farkın önem düzeyi belirlenmeye çalışılmıştır. Anketi yanıtlayanların eğitim yüksekokullarını, araştırmada incelenen 17 görevden 4'ü için yetersiz, 7'si için orta derecede yeterli ve 6'sı için yeterli düzeyinde değerlendirdikleri; her görev için ayrı ayrı işaretledikleri görüşleri birlikte ele alınınca bu kurumları yeterli (X=3.08) buldukları; değerlendirmelerde yöneticilerin ( X = 3.29) öğretim elemanlarından ( X = 3.03) daha iyimser davrandıkları ve görüşlerde anlamlı, fakat C = 0.09 büyüklüğünde az bir fark, bulunduğu belirlenmiştir. Öte yandan, eğitim yüksekokullarının her bir görevini gerçekleştirmedeki yeterliliğini değerlendirmede, yönetici ve öğretim elemanı alt kümelerine göre fark olup olmadığı, 17 görevden, 11 tanesinde sınanmış; 6 tanesinde ise bazı gözlerde frekansların 5'den küçük olması nedeniyle sınanamamıştır. Görüşlerde fark sınanabilen 1 1 görevden, 10 tanesinde anlamlı fark bulunmamışken; araştırmanın 1 1 nolu görev maddesinde yer alan“çevresel kurum ve kuruluşlardan yararlanmada”eğitim yüksekokullarını yöneticilerin“yeterlidir”, öğretim185 elemanlarının“orta derecede yeterlidir”seçeneğinde değerlendirmiş olmalarından kaynaklanan anlamlı ve C = 0.23 büyüklüğünde bir fark bulunduğu anlaşılmıştır. Diğer 16 görevden her biri için incelenen görüşlerin ortalamasına göre tüm grubun, eğitim yüksekokullarını; a- Bilimsel araştırma yapma, b- Yayın yapma c- Danışmanlık yapma d- İhtiyaç duyduğu öğretim elemanı yetiştirme, görevlerini gerekleştirmede“Yetersiz”; a- Toplumun gelişmesine katkıda bulunma, b- Yaygın eğitim yapma, c- ihtiyaç duyduğu nitelikte öğretim elemanı temin etme, d- İhtiyaç duyduğu nitelikte öğretim elemanı istihdam etme, e- Kurum içi bilimsel denetimi sağlama, f- Öğrenciler için kültür sanat, g- Öğrenciler için danışmanlık ve rehberlik, görevlerini gerçekleştirmede“Orta derecede yeterli”; a- Eğitim-öğretim görevi ile, b- Öğrencilerin barınma, c- Öğrencilerin sağlık, d- Öğrencilerin beslenme, e- Öğrencilerin spor, hizmetlerini gerçekleştirmede 'Yeterli“ bulduğu belirlenmiştir. Yeterlilik konusunda incelenen görüşler, eğitim yüksekokullarının 17 görevinden, doğrudan ve öncellikle kendileriin yerine getirmek durumunda oldukları 13 örgütsel görevi ile, başka kurumlarla birlikte yürütülen diğer 4 görevi (öğrencilerin barınma, sağlık beslenme, spor) için olmak üzere iki alt kümeye ayrılarak karşılaştırılmıştır.186 Birinci alt küme görevlerde, ( toplam 13 görev ) yöneticilerin (X = 3.19: yeterli) öğretim elemanlarından (X = 2.87: yetersiz) daha yüksek bir değerlendirme yapmış oldukları; bulunulan konum ile eğitim yüksekokullarının doğrudan ve öncelikle kendilerinin yerine getirmek durumunda, oldukları 13 görevdeki yeterliliğini değerlendirme arasında anlamlı fakat, C = 0. 1 1 büyüklüğünde az bir fark bulunduğu ve tüm grup görüşleri ortalamasına (2.92) göre, bu kümedeki görevlerde eğitim yüksek okullarının yetersiz olarak değerlendirilmiş olduğu anlaşılmıştır. ikinci alt küme görevlerde (barınma, sağlık, beslenme ve spor) ise yönetici ve öğretim elemanı alt kümelerinin değerlendirmeleri arasında anlamlı fark olmadığı ve tüm grup tarafından ”yeterlidir“ (X = 3.57) düzeyinde değerlendirilmiş olduğu ortaya konmuştur. Nihayet, görevlerini gerçekleştirmedeki yeterliliğini yönetici ve öğretim elemanlarının görüşlerine göre saptamak amacıyla incelenen eğitim yüksekokullarının, tüm görevler birlikte ele alındığında, yeterli bulunduğu; ancak bu sonucun başka kurumlarla birlikte yerine getirilen görevlere ilişkin değerlendirmelerden etkilenerek yüksek çıktığı; aslında eğitim yüksekokularının doğrudan ve öncellikle kendilerinin yerine getirmek durumunda bulundukları örgütsel görevlerini gerçekleştirmede yetersiz oldukları belirlenmiştir. Eğitim yüksekokullarının görevlerini gerçekleştirmede daha yeterli olmalarının örgütsel yapı, akademik personel ve teknoloji boyutlarında olası engellerine ilişkin yönetici ve öğretim elemanlarının görüşlerini belirlemek amacıyla verilen 43 önermeden 15 tanesinin reddedilmiş, 28 tanesinin ise, engel olarak algılanmış olduğu saptanmıştır. Tek başına yönetici alt kümesinin algıladığı engele rastlanılmamıştır. Buna karşın öğretim elemanları alt kümesinin187 aşağıdaki altı önermeyi, yüksek bir katılımla engel düzeyinde algıladığı görülmüştür. Buradan, tüm grup görüşleri göz önüne alındığında; 1- Öğretime yardımcı malzemelerden mevcut olanlarının kullanılmayışı, 2- Okulun çevreye açılmaması, 3- Öğretim elemanlarının okullarının yaygın eğitim işlevini benimsememeleri, 4- Kurum içi bilimsel denetime önem verilmemesi, 5- Akademik kurulda eğitim-öğretim v.b. faaliyetlerinin yeterince gözden geçirilmemesi, 6- Akademik kurulda üyelerin görüş bildirmekten kaçınması önermelerinin, eğitim yüksekokullarının engelleri olarak değerlendirildiği anlaşılmıştır. Eğitim yüksekokullarının örgütsel yapı, akademik personel ve teknolojik boyutlarında çeşitli görüş, uygulama ve işleyiş konularına ilişkin alt kümelerin her ikisi tarafından da ve benzer katılımlarla tüm grubun algıladığı engeller olarak bulunan diğer durumlar da şunlardır: 7- Eğitim yüksekokullarının gelişme aşamasında olması, 8- Öğretime yardımcı malzemelerin bulunmayışı, 9- Öğrenciler için akademik danışmanlık sisteminin, mevzuaün ruhuna uygun işletilmemesi, 10- Öğrencilerle ilgili sık sık af çıkması, 11- Yayın hizmetlerine gerekli önemin verilmemesi, 12- Mevcut yayın imkanlarının sınırlı olması, 13- Yayınlanacak değerde bilgi üretilmemesi, 14- Fiziksel kapasitenin yetersiz olması, 15- Düzenlenen yaygın eğitim faaliyetlerine çevrenin yeterli ilgiyi göstermemesi,188 16- Öğretim elemanı niteliklerinin tanımlanmamış olması, 17- Eğitim yüksekokullarına araştırma görevlilerinin atanmaması, 18- Akademik çalışma yapılabilmesi için uygun program açılmaması, 19- Üniversitedeki fakülte ve yüksekokulların hepsi için sınıf geçme ve sınav yönetmeliğinin aynı olması, 20- Birleştirilmiş sınıflarda yapılması ön görülen staj ve uygulama çalışmalarına ilişkin yasal düzenlemelerin yetersizliliği 21- Üniversite bütçesinden araştırmaya ayrılan kaynakların yetersiz olması, 22- Okulun imkânlarının araştırmayı kolaylaştırıcı ölçüde gelişmemiş olması, 23- İlgililerin kararlarını araştırma bulgularına dayandırma gereği duymamaları, 24- Eğitim ile ilgili konularda, ilgili kurumlarla işbirliği yapma geleneğinin olmayışı, 25- Öğretim elemanlarının desteklenerek güdülenmemesi, 26- Öğretim elemanlarının bilimsel yayınları için okulda özel bir arşiv tutulmaması, 27- İlköğretim kurumlarını, ilköğretime öğretmen yetiştirmede yardımcı kılacak yasal düzenlemelerin olmaması 28- İlköğretim kurumlan yetkililerinin, öğretmen yetiştirmeye gerekli ilgi ve önemi göstermemeleri. Yargı Bu araştırmanın amaçlarına yönelik olarak toplanabilen veriler, bundan önceki bölümlerde sunuldu ve yorumlandı. Elde edilen bulguların değişik yaklaşımlarla yeniden yorumlanıp kullanılması olanak dahilindedir. Bulgu ve yorumlardan ulaşılan kanılar araştırmanın ”yargıları“ olarak, olabildiğince öznellikten ve189 bireysellikten arındırılarak aşağıda verilmektedir. Aslında bu yargılar bir bakıma araştırmanın sonuçları gibi de algılanabilir. Eğitim yüksekokullarının görevlerini yerine getirme yeterliliğini yöneticiler yüksek, öğretim elemanları düşük düzeyde değerlendirmişlerdir. Kurumlarının görevlerini yerine getirmedeki engelleri yöneticiler düşük, öğretim elemanları yüksek düzeyde algılamışlardır. Bu değerlendirmedeki farklılıklar, yönetici ve öğretim elemanlarının kendi yeterliliklerini olduğundan farklı gösterme davranışı içerisinde olmalarından kaynaklandığı düşünülebilir. Yönetici ve öğretim elemanlarının, kurumlarının görevlerini gerçekleştirme yeterliliğini düşük düzeyde değerlendirmeleri; bir yükseköğretim kurumu olarak bu kurumların toplumun beklentilerine düşük düzeyde yanıt vermekte oldukları yargısının oluşumuna yol açmıştır. Katılma kültürünün eksikliği, yeni fakülte olma, üniversitelerin üvey birimleri olarak algılanma gibi nedenler, eğitim yüksekokullarının görevlerini gerçekleştirme yeterliliğinin engelleri olarak görülmektedir. Bu duruma bakarak eğitim yüksekokullarının üniversiter kimlikle bütünleşme-çatışma sorunlarını yaşamakta olduklarını, bu sorunların belirleyici öğesinin de ”akademik“ olan, ”olmayan" öğesinde yoğunlaştığı düşünülmektedir. Öneriler Araştırma bulgularına dayalı olarak aşağıdaki öneriler getirilebilir. 1- Öğretmen yetiştiren bu kurumlarda eğitim-öğretim faaliyetleri ilgililerin katılımı sağlanarak sürekli bir biçimde değerlendirilmelidir. Bu amaçla akademik kurulların işlerliği artırılmalı ve uygulamaya dönük karar alma yetkisi verilmelidir.190 2- Bu kurumların öğretim elemanı gereksinimini karşılamak için planlı bir yaklaşım benimsenmeli. Mevcut yasal olanakları harekete geçirerek gelişmiş üniversitelere kadro aktarılmalı, bir yandan yeni personel alımına ve bunların en az doktora çalışması yapmış olanlar arasından seçilmesine özen gösterilmelidir. Mevcut elemanlardan bilimsel ölçütlerle değerlendirilip, seçilenler bir üst öğrenim için desteklenmelidir. 3- Eğitim fakülteleri çağdaş eğitim teknolojileri ile donatılmalı ve öğretim elemanları, eğitim teknolojisinin etkin kullanımı için hizmet-içi eğitim programlarına alınmalıdır. 4- Yarıyıl sonlarında öğretim elemanlarının yöneticilere ve akademik kurula, yöneticilerin de rektörlüklere sundukları faaliyet raporlarının, ilgililer için bir dönüt aracı olarak işlev görmesi sağlanmalıdır. 5- Eğitim fakülteleri bünyesinde uygulama okulları açılmalı, öğretmen adaylarının uygulamalarım daha etkin bir biçimde yapmaları sağlanmalıdır. Bu konunun bir boyutu olarak da adayların köylerde ve birleştirilmiş sınıflarda uygulama yapmaları sağlanmalıdır. 6- Akademik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerine önem verilmeli. Akademik danışmanlık hizmetleri, rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinden ayrılarak, rehberlik servisleri kurulmalıdır. 7- Yayın hizmetlerine önem verilmeli, her öğretim elemanın belli sürede yayının olması anlayışı yerleştirilmelidir. 8- Ücretli okutulabilecek ders saati sayılan azaltılmalı, öğretim elemanlarının kendisine zaman ayırabileceği düzenlemelere gidilmelidir.191 9- Öğretmenlik mesleğinin özelliklerini dikkate alan kapsamlı bir sınıf geçme sınav ve disiplin yönetmeliği hazırlanmalıdır. 10- İlkokul öğretmenlerinin hizmet-içi eğitimlerini eğitim fakültelerinin yapması sağlanmalıdır. Böyle bir uygulama öğretmenlerin öğretmen yetiştirmedeki sorumluluk bilincini geliştirebiliceği gibi, bilginin paylaşımı ve yeniden üretimini sağlayabilecektir. 11- Uygulamaya gidilen okulların öğretmenlerine uygulamadaki öğrencilerine katkılarını dikkate alarak uygun bir ücret ödeme sistemi geliştirilmelidir. 12- Öğretim elemanı-yönetici-öğrenci üçgeninde sıcak ve amaçlı insan ilişkileri ile bu kurumlarda mesleki ve akademik yeterliliğe dayalı ölçütlere göre davranma anlayışı geliştirilmelidir. Araştırmacılar İçin Öneriler 1- Bu araştırmanın kapsamına eğitim yüksekokulları yöneticileri ve öğretim elemanları dahil edilmiştir. Sonuçların karşılaştırılması bakımından bu okulların öğrencilerinin ve bağlandığı üst kadame yöneticilerinin görüşlerini de kapsayan araştırmalar yapılmalıdır. 2- Öğretmen yetiştiren tüm kurumlarda benzer araştırmalar yapılmalı, bu kurumların yeterlilikleri ve engelleri ortaya konmalıdır. 3- Öğretmen yetiştiren kurumların örgütsel yapı personel ve teknoloji boyutlarının herbiri ile ilgili yeterlilik ve engelleri belirlemeye yönelik araştırmalar yapılmalıdır. 4- Öğretmen yetiştiren kurum yöneticilerinin yönetsel, öğretim elemanlarının eğitsel yeterlilikleri ve eğitim gereksinimleri araştırmalıdır.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    51567

    Eğitim fakülteleri ile eğitim yüksekokullarının programlar açısından bütünleştirilmesi

    Education faculties with education higher schools integrating in view curricula

    AHMET ÇOBAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    PROF.DR. TANJU GÜRKAN

  2. Tez No

    96028

    Meslek yüksekokulları döner sermaye işletmelerinde bütçeleme, denetim ve maliyet-fayda analizinin uygulanabilirliği, Cumhuriyet Üniversitesi Sivas Meslek Yüksekokulu'nda bir uygulama

    The Applicability of budgeting, auditing and cost-benefit anaylsis in the floating capital enterprises of the higher schools of vocational education; An application in Sivas higher school of vocational .......

    İLHAN ÇELEBİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    İşletmeCumhuriyet Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. KEMALETTİN ÇONKAR

  3. Tez No

    278033

    Meslek yüksekokullarında görev yapan öğretim elemanlarının öğretim materyallerini kullanım düzeyleri (Kırşehir ili örneği)

    The level of post secondary vocational school instructors in using instructional materials (Kırşehir sampling)

    NEZİH ÖNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUSUF BUDAK

  4. Tez No

    82383

    Meslek yüksekokullarında müşteri istek ve beklentilerinin ders programı üzerindeki etkileri ve bir uygulama

    The effects of the requirements and the satisfactions of customers on the curriculum of vocational schools and an application

    BİROL AKYÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİNA ÖZEVREN

  5. Tez No

    841360

    Meslek yüksekokullarında görev yapan öğretim elemanlarının serbest zamanlarını değerlendirmeleri açısından örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi

    Examining the organizational citizenship behaviors of faculty members working in vocational schools in terms of evaluating their free time

    OĞUZCAN HARMANŞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SporKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA SAİD ERZEYBEK

Geri Dön