Kırşehir (merkez) türbeleri
Kirsehir (centrum) tombs
- Tez No: 271281
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MURAT ÇERKEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Kırşehir, Ankara-Kayseri yolu üzerinde kurulu bir şehirdir. Tarihi eserler bakımından zengin olan şehirdeki türbelerin sanat tarihi açısından yeterince incelenmediği görülmüştür. Böyle bir eksikliğin giderilmesi düşüncesiyle ?Kırşehir Türbeleri (Merkez)? başlıklı bu çalışmaya yönelerek, öncelikle kütüphane çalışması, ardından mevcut türbeleri bizzat inceleyip, röleve çizimleri ve fotoğraflarla belgelemek suretiyle tespit işlemlerini tamamladıktan sonra, sistematik katalog düzeni içinde her birinin ayrıntılı tanıtımını ve ayrı bir bölüm halinde bütün eserlerin karşılaştırma ve değerlendirmelerini yaparak, Türk türbe mimarisi gelişim çizgisindeki yerlerini belirlemeye çalıştık.Araştırmamızda, Kırşehir merkezde on bir adet türbe tespit edebildik. Ancak bu türbelerden Süleyman Türkmâni Türbesi, Muhterem Hatun Türbesi, Yunus Emre Türbesi, Ahmed-i Gülşehri Türbesi ve Kaya Şeyhi Türbesi tamamen yenilendiğinden asli özelliklerini kaybetmişlerdir. Orijinalliklerini koruyan türbeler ise 13. ve 14. yüzyıllara tarihlendirilmektedir.Eserlerden, Melik Gazi Türbesi, Fatma Hatun Türbesi ve Âşık Paşa Türbesi müstakil birer bina olarak, Caca Bey Türbesi, Kalender Baba Türbesi ve Ahi Evren Türbesi ise aynı isimleri taşıyan yapıların bünyelerinde yer alırlar.Melik Gazi Türbesi, Fatma Hatun Türbesi ve Kalender Baba Türbesi sekizgen planlı; Caca Bey Türbesi kare planlı; Âşık Paşa Türbesi dikdörtgen planlı; Ahi Evren Türbesi ise eyvan biçimli iki mekândan oluşur ve ?L? planlıdır. Sadece Melik Gazi Türbesi ve Caca Bey Türbesi'nde mezar odası bulunmaktadır.Türbelerin örtü sisteminde içte kubbe dışta piramidal külah uygulanmıştır. Ancak diğerlerinden farklı olarak, Âşık Paşa Türbesi sekizgen kubbe ile Kalender Baba Türbesi ise içten ve dıştan piramidal külahla örtülüdür. Kırşehir'deki türbelerin inşasında malzeme genellikle taş ve mermerdir.Süslemeler yapıların dış cephelerinde ve taş malzeme üzerine uygulanmıştır, sadece Caca Bey Türbesi'nin içinde çini süslemeye yer verilmiştir.Çalışmamızın Kültür Tarihimiz açısından son derece önemli olan bu eserlerin en iyi şekilde korunması ve gelecek kuşaklara aktarılmasına katkı sağlayacağı inancındayız.
Özet (Çeviri)
Kirsehir is a city which is founded on the Ankara-Kayseri highway. The tombs, which are located in a city which is rich in historical buildings, are considered to be insufficiently researched. Primarily the library studies and the research of the available tombs in person, which consisted of documenting by water-color copy drawings and photographs, have been completed. Subsequently the places of the tombs have been determined in the development line of Turkish tomb architecture by elaborately introducing each one of them in systematic catalog order and by comparing and assessing them each as a separate section.In this research, a total of eleven tombs were designated in downtown Kirsehir. But Suleyman Turkmani Tomb, Muhterem Hatun Tomb, Yunus Emre Tomb, Ahmedi Gulsehri Tomb and Kaya Seyhi Tomb have been restored completely and therefore have lost their originality. The tombs which maintain their originality are dated back to the 13th and 14th centuries.Whereas Melik Gazi Tomb, Fatma Hatun Tomb and Asik Pasa Tomb are detached, Caca Bey Tomb, Kalender Baba Tomb and Ahi Evren Tomb are attached to the structures of the same name.Melik Gazi Tomb, Fatma Hatun Tomb and Kalender Baba Tomb are octagon-planned, Caca Bey Tomb is square-planned, Asik Pasa Tomb is rectangle-planned and Ahi Evren Tomb is composed of two iwan-shaped structures and is L-planned. Only Melik Gazi Tomb and Caca Bey Tomb have got burial chambers.The tombs are overlayed by dome cones inside and by pyramidal cones outside. Different from others, Asik Pasa Tomb is overlayed by an octagonal dome and Kalender Baba Tomb is overlayed by a pyramidal cone both inside and outside. The materials used in the construction of the tombs in Kirsehir are generally stone and marble. The decorations are on the exterior and carved in stone. Only Caca Bey Tomb has got ceramic tile decorations on the interior.We believe that our study here would contribute in the preservation of these highly important works of art in our history of culture.
Benzer Tezler
- Kırşehir ilinin kültürel değerlerinin resim sanatı ile yorumlanması
Interpretation of the cultural values of Kırşehir province with painting art
BÜLENT KÖYLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
El SanatlarıKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SEMA ETİKAN
- Kırşehir merkez Kalehöyük depolama kaplarının sınıflandırılması ve tabakalara göre değerlendirilmesi
The classification of storage vessels and evaluation according to their straficication in Kirşehir central Kalehöyük
ZEHRA BİŞKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiBursa Uludağ ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALEXANDER VACEK
DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞIK ADAK ADIBELLİ
- Kırşehir Gazi İlköğretim Okulu
Kırşehir Center Gazi Primary School
AYFER ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN BÜYÜKKARCI
- Kırşehir merkez Türk devri yapılarında taş süsleme (13-14. yüzyıl)
The stone ornaments of Turkish period builds in Kırşehir central (13-14. century)
YUNUS ASLAN
- Kırşehir (Merkez)'in egzotik ağaç ve çalıları
Exotic trees and shrubs of Kırşehir (Center)
SEHER TÜRKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EKREM AKTOKLU