Dede Korkut hikâyeleri'nin metin dil bilimsel yapısı
Text linguistics structure of Dede Korkut narratives
- Tez No: 279475
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 372
Özet
Bu çalışmada, sözlü gelenekte doğup gelişen ve 16. yüzyılda yazıya geçirilen Dede Korkut Hikâyeleri, metin dil bilimi ölçütlerine göre incelenmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde metnin tanımı yapılmış, metin dil biliminin görevleri açıklanmış ve metin çalışmalarının tarihi gelişimi hakkında bilgi verilmiştir. Bu bölümde ayrıca Dede Korkut Hikâyeleri üzerine genel değerlendirmeler yapılmıştır.İnceleme, metin olmanın en önemli ölçütleri olarak kabul edilen bağdaşıklık ve tutarlılık üzerine yapılmıştır. Bağdaşıklık bölümünde, metni meydana getiren cümleler arasında dil bilgisi ögeleri ile sağlanan ilişkilerden ?gönderim, değiştirim, eksilti, bağlama ögeleri, kelime bağdaşıklığı? incelenmiştir. Çalışmada öncelikle bu inceleme alanları hakkında teorik bilgiler verilmiş daha sonra bu bilgiler Dede Korkut Hikâyeleri'nden seçilen örnek cümleler üzerinde uygulanmıştır.Tutarlılık bölümünde ise metni meydana getiren anlam birimleri arasındaki mantık ilişkileri incelenmiş, hikâyelerdeki olayların metin içindeki düzenlenişleri ele alınmıştır. Hikâyelerdeki olay parçaları ayrı ayrı tespit edilerek numaralandırılmıştır. Daha sonra ise, her hikâyenin tutarlılık durumu hakkında genel değerlendirmelerde bulunulmuştur.İnceleme sonucunda, anonim bir metin olmasına rağmen Dede Korkut Hikâyeleri'nin günümüzdeki metin dil bilimi ölçütlerine uygun olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler1. Dede Korkut Hikâyeleri2. Metin Dil Bilimi3. Bağdaşıklık4. Tutarlılık5. Söylem Çözümlemesi
Özet (Çeviri)
In this study, oral tradition was born and developed in the 16th century brought into written text Dede Korkut Narratives, were examined according to the criteria of text linguistics. Work is defined in the introductory section of text, text linguistics and explained the tasks were given information about the historical development. This section also reviews were generally on the Dede Korkut Narratives.Review the text of the most important criteria to be considered is based on the cohesion and coherence. In Cohesion, the text of constituent elements of grammar and sentence provided between the relations“reference, substitution, ellipsis, conjunction, lexical cohesion”examined. In study first reviews the theoretical knowledge about the information given, then Dede Korkut Stories selected samples was performed on the sentence.In cohorence of the text by means of logic relationships between the unit has been examined in the stories were of events in text editing. Track events are detected separately in the stories are numbered. Then, every story has been made general remarks about the appearance of cohorence.Investigations showed that at the end of Dede Korkut Stories, although an anonymous work conforms to the criteria of modern text linguistics.Key Words1. Dede Korkut Narratives2. Text Linguistics3. Cohesion4. Cohorence5. Discourse Analysis
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Dede Korkut Hikayeleri'nden yararlanılması
Teaching Turkish as a foreign language making use of Dede Korkut Stories
SELCEN GÜRSOY AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REFİA GÜLİN ÖĞÜT EKER
- Dede Korkut Hikâyeleri'ndeki eş dizimli yapıların bilgisayarlı dil bilim yöntemlerine göre incelenmesi
The study of collocation structures in Dede Korkut Stories according to computational linguistics methods
YASEMİN KUBİLAY
- Kitab-ı Dede Korkut'ta hayvan ve bitki adları
Animal and plant names in the book of Dede Korkut
GİZEM FİLİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimPamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH BAĞDEMİR
- Dede Korkut Hikâyeleri'nin dil-içi çevirilerinde bir çeviri sorunu olarak çocuğa görelik
Relative to child as a translation problem in the intra-lingual translations of Dede Korkut Stories
MEHMET ALİ KÖTÜĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mütercim-TercümanlıkMersin ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYTEKİN KESKİN