Günümüz aşıklık geleneğinde atışma ve atışma örnekleri
The form of quarrelling and examples of quarrelling in folk music
- Tez No: 286049
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM DİLEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 670
Özet
Bu çalışma günümüz âşıklık geleneğinde atışma ve atışma örnekleri adındadır. Günümüz âşıklık geleneğinde ulaşabildiğimiz atışma ve atışma örnekleri üzerinde durarak geçmişten günümüze kadar yapılan atışmaları mukayese edebilme fırsatını bulduk. Giriş bölümünde âşık atışmalarının tarihine değinerek atışma kavramı üzerinde tartışılan terminoloji sorununa farklı bir boyut getirmeye çalıştık. Çalışmamızı üç bölüm halinde kurguladık. Birinci bölümde geleneksel âşık fasıllarından, âşık atışmalarında ayak ve ona bağlı kavramlara, gelenekte mat olan aşığın ne yaptığı konusuna, bazı âşık atışmalarının hikâyelerine, âşık atışmalarının taşlamadan takılma dönüşmesine kadar bir çok konuya temas ettik. İkinci bölümde ise âşık atışmalarını şekil ve muhteva açısından iki kısma taksim ettik. Üçüncü bölümde ise yazılı kaynaklardan seçtiğimiz atışma metinlerine ve yazılı kaynaklarda bulunmayan muhtelif atışma metinlerine yer verdik. Sonuç bölümünde genel bir değerlendirme yaptık. Sonuçta atışmaların Türk kültür hayatında çok eskiden beri mevcut olduğunu ve bugün küçük farklılıklarla bu milli kültür unsurumuzun halen devam etiğini gördük. Atışmanın kökenine Dede Korkut'ta bile rastladık. Atışmaların Türkiye ve Türk dünyası sahasında güçlü bir şekilde devam ettiğini müşahede ettik ve toplumsal bellekte bir kişiye âşık diyebilmenin ilk şartının atışma yapabilme kabiliyetine sahip olması gerektiğini gözlemledik. Âşıklık geleneğinde en az âşıklar kadar önemli olan dinleyici kitlesinin âşıklara yön vermekte olduğunu, onlara yeni şekiller ve işlevler yüklenmesinde en etkili ve değişmez unsur olarak dinleyiciler kendilerini göstermektedir. Âşık ve dinleyici çevre açısından birbirini, tamamlar niteliktedir.
Özet (Çeviri)
The current study is in the form of quarrelling and examples of quarrelling in folk music. There became a chance to give some quarrelling and examples of quarrelling encountered in the today?s tradition of minstrelsy and make a comparison between quarrelling from the past up to the current time. In the introduction part, the history of minstrelsy was explained and another dimension was tried to put forward as to the problem of terminology discussed over the concept of quarrelling. The study was assembled in three parts. In the first part, the issues of traditional minstrelsy preludes, foot at minstrelsy quarrels and concepts dealing with it, what the minstrel being mated do, stories of some minstrels, and other issues from satirizing to teasing were all examined. The second part of the study was divided into two parts in terms of form and content. In the third part, quarrelling texts chosen from the scripts and certain texts of quarrelling not recorded in the literature were given as examples. In the final part of the study, a general evaluation was carried out. As a conclusion, it was found that quarrelling has existed in Turkish cultural life from antiquity onwards and has become a component of our national culture despite some minor differences. It is likely to encounter the origin of quarrelling at even Dada Qorqud. It was also determined that quarrelling is still carried on in Turkey and in the field of Turkic world in strong way and it was observed that the first requirement to call a person as a minstrel in social memory is that that person should have a capability of quarrelling. It is likely to say that, in the tradition of minstrelsy, the mass of audience is of importance as much as minstrels to lead them and audience come to the fore as the most effective and indispensible factor to load them functions. Minstrel and audience are in the form of completing each other in terms of environment.
Benzer Tezler
- Âşık Binali Kılıç hayatı-sanatı-eserleri
Binali Kılıç's life–art and works
CÜNEYT ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AKİF ARSLAN
- Uğur Işılak'ın hayatı ve şiirlerinin tematik incelenmesi
Thematic analysis of Uğur Işılak's life and poems
RECEP ASLANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MüzikErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECDET TOZLU
- Maraşlı Aşık Behlül Ali (hayatı, sanatı ve eserleri)
Başlık çevirisi yok
ALİ KARAÇALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
BiyografiGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAMİYE DURAN
- Kozanlı Âşık Ali Kemal Yiğit'in hayatı, sanatı ve şiirleri üzerine bir inceleme
A study on the life, art and poems of Âşık Ali Kemal Yiğit from Kozan
ŞEYMA KÜÇÜKAŞÇI ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Niğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK ÇOLAK
- Sazsız âşıklar üzerine mukayeseli bir çalışma
A comparative study of reedless minstrelsy
SEVGİ AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER METE TAŞLIOVA