Üniversite öğrencilerinin ilişkisel saldırganlık ile benlik saygısı, sosyal bağlılık ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiler
Relationships among relational aggression and self esteem, social connectedness and social anxiety levels of university students
- Tez No: 286823
- Danışmanlar: DOÇ. DR. A.AYKUT CEYHAN, PROF. DR. GÜRHAN CAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin ilişkisel saldırganlık davranışlarının benlik saygısı, sosyal bağlılık ve sosyal kaygı değişkenleri açısından araştırılması amaçlanmıştır. Bu değişkenler arasındaki ilişkileri içeren hipotetik model mevcut kuramsal açıklamalar ve araştırmalar çerçevesinde önerilmiştir. Hipotetik modelde benlik saygısı ve sosyal bağlılık değişkenlerinin sosyal kaygı değişkenini yordadığı, sosyal kaygı değişkeninin ise ilişkisel saldırganlık davranışlarını yordadığına ilişkin hipotezler ileri sürülmüştür. Böylece, benlik saygısı ve sosyal bağlılık değişkenlerinin sosyal kaygı yoluyla ilişkisel saldırganlığı yordayıcılığının incelenmesi amaçlanmıştır.Bu temel amaç çerçevesinde araştırmada birbirini izleyen iki çalışma gerçekleştirilmiştir. Birinci aşama olan Çalışma I'de öncelikle ilişkisel saldırganlığı ölçmek üzere ?Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeği?nin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu ölçek geliştirme sürecini izleyen Çalışma II'de ise benlik saygısı, sosyal bağlılık, sosyal kaygı ve ilişkisel saldırganlık değişkenleri arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkilere ilişkin hipotetik model test edilmiştir.Çalışma I kapsamında ölçek geliştirmek üzere 2009-2010 öğretim yılı bahar döneminde Anadolu Üniversitesi'nin örgün fakültelerine devam eden 535 üniversite öğrencisi ile açımlayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiş ve sonuçta toplam varyansın %51.67'sini açıklayan üç boyutlu bir yapı ortaya çıkmıştır. Bu yapılardan birinci faktör olan ve dışlama olarak adlandırılan faktör toplam varyansın %34.17'sini açıklamıştır. Manipülasyon olarak adlandırılan ikinci faktör toplam varyansın %10.84'ünü, dedikodu olarak adlandırılan üçüncü faktör ise toplam varyansın %6.66'sını açıklamıştır. Toplam 23 maddeden oluşan bu üç faktörlü yapının benzer ölçekler geçerliği için, geliştirilen ölçeğin dolaylı saldırganlık ve edilgen saldırganlıkla olan ilişkileri incelenmiştir. Ölçeğin dolaylı saldırganlık ile olan ilişkisi 0.69, edilgen saldırganlıkla olan ilişkisi 0.71 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı 0.91 olarak bulunmuştur. Ayrıca doğrulayıcı faktör analizi sonuçları da bu üç faktörlü yapıyı doğrulamıştır.Çalışma II kapsamında, araştırma 2009-2010 öğretim yılı bahar döneminde Anadolu Üniversitesi'nin örgün fakültelerine devam eden toplam 399 öğrenciden elde edilen veriler ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunda yer alan katılımcıların ilişkisel saldırganlık düzeylerine ilişkin veriler Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeği ile, benlik saygılarına ilişkin veriler Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ile, sosyal bağlılıklarına ilişkin veriler Sosyal Bağlılık Ölçeği ile, sosyal kaygılarına ilişkin veriler ise Sosyal Kaygı Ölçeği ile elde edilmiştir. Ayrıca, katılımcıların yaş, cinsiyet, fakültelerine ilişkin bilgiler Kişisel Bilgi Formu ile toplanmıştır.Araştırmanın verilerinin analizinde betimsel istatistiklerden ve yapısal eşitlik modeli çerçevesinde yol analizinden yararlanılmıştır. Analizlerde anlamlılık düzeyi .05 olarak alınmıştır. Analiz sonuçları, Çalışma II kapsamında önerilen hipotetik modeli doğrulamıştır. Bu sonuçlar benlik saygısı ve sosyal bağlılık değişkenlerinin sosyal kaygı değişkeni üzerinde doğrudan etkiye ve dolayısıyla ilişkisel saldırganlık değişkeni üzerinde dolaylı etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, sosyal kaygının ilişkisel saldırganlık üzerinde doğrudan etkiye sahip olduğu da belirlenmiştir. Böylece, üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve sosyal bağlılıklarının sosyal kaygılarını, sosyal kaygılarının da ilişkisel saldırganlıklarını yordadığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
It was intended to investigate university students? relational aggression in terms of self esteem, social connectedness and social anxiety variables in this study. Hypothesized model including the relationships among these variables was proposed based on the theoretical explanations and researches in literature. It was hypothesized that both self esteem and social connectedness would predict social anxiety and then social anxiety would predict relational aggression. Thus, it was intended to investigate the predictive power of self esteem and social connectedness on relational aggression through social anxiety.In this framework two studies were carried out in this research. In the Study I, the first phase, it was aimed to develop ?Relational Aggression Scale in Friendship Relations? to evaluate relational aggression of university students. Following scale development, the Study II was carried out to test the hypothesized model including direct and indirect relationships among self esteem, social connectedness, social anxiety and relational aggression.In the first study, scale development was completed. For construct validity, explanatory factor analysis was applied with 535 university students attending to the faculties of Anadolu University in the spring semester of 2009-2010 academic year and a three dimensional construct with 23 items explaining 51.67% of the total variance was obtained. One of these dimensions called as exclusion explained 34.17% of the total variance. The second factor called as manipulation explained 10.84% of the total variance, and the last one, rumor, explained 6.66% of the total variance. For the concurrent validity, the relationship between the scale and indirect aggression and passive aggression was examined. The correlation between the scale and indirect aggression was found as 0.69 and the correlation with passive aggression was computed as 0.71. Moreover, confirmatory factor analysis confirmed a three factor construct.In scope of the Study II, the research was conducted with 399 students attending to the faculties of Anadolu University in the spring semester of 2009-2010 academic year. Data related with relational aggression was gathered by means of Relational Aggression Scale in Friendship Relations. Rosenberg Self Esteem Scale was used to collect data about self esteem. Social Connectedness Scale and Social Anxiety Scale were used to determine the social connectedness and social anxiety levels of participants respectively. In addition, Personal Information Form was used to gather information about participants? age, gender and the faculties they attend.In data analysis, descriptive statistics and path analysis in the framework of structural equation modeling were utilized. Significance level of .05 was accepted for all analyses. Findings confirmed the hypothesized model proposed in the second study. According to results, it was found that both self esteem and social connectedness have direct effects on social anxiety and therefore indirect effects on relational aggression. Furthermore, social anxiety was found to have direct effect on relational aggression. As a result, it was found that university students? self esteem and social connectedness predicted social anxiety, and social anxiety predicted relational aggression.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığının saldırganlık ve benlik saygısı ile ilişkisinin incelenmesi
With the attegration and self-respect of internet addiction in university students investigation of the relationship
BETÜL TÜZÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM BALCIOĞLU
- Siber zorbalıkla ilgili değişkenlerin incelenmesi ve gerçeklik terapisi yönelimli bir müdahale programının siber zorbaca davranışlar üzerindeki etkisi
The analysis of variables about cyber bullying and the effect of an intervention program with tendency to reality therapy on cyber bullying behaviors
TAŞKIN TANRIKULU
Doktora
Türkçe
2013
PsikolojiSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KOÇ
DOÇ. DR. OSMAN TOLGA ARICAK
- Anne-baba kabul-reddinin psikolojik uyum üzerindeki etkisinin kimlik duygusu açısından incelenmesi
The effect of perceived parental acceptance-rejection on psychological adjustment as mediated by the sense of identity
JALE BİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiAdnan Menderes ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM GÜNSELİ DEREBOY
DOÇ. DR. HÜSEYİN AZMİ VARAN
- Üniversite öğrencilerinin saldırganlık ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the relationship between aggression and happiness levels of university students
RAGIP ÜMİT YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞARAN GENÇDOĞAN
- Üniversite öğrencilerinin öz-değer koşulları ile saldırganlık eğilimleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between contingencies of self-worth and aggression tendencies among university students
DOĞAN GÜNEŞ TEMLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESAT ŞANLI