Bilimin doğası hakkındaki görüşlerin kısa hikâyeler yöntemiyle değerlendirilmesi: Fen bilgisi öğretmen adayları örneği
Assessing views about the nature of science by vignettes: The case of prospective science teachers
- Tez No: 290618
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET FATİH TAŞAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
Günümüzde birçok ülkede etkisini gösteren fen eğitiminin amaçlarına ilişkin reform hareketlerinde bilimsel okur-yazarlık fen eğitiminin en önemli hedeflerinden biri olarak gösterilmektedir. Bilimsel okuryazarlığın önemli boyutlarından biri de bilimin doğasına ilişkin anlayıştır. Bu konu son dönemdeki reformlar kapsamında popüler bir çalışma alanı olmuştur. Bu çalışmaların önemli bir kısmında fen öğretmenlerinin bilimin doğasını kavramalarına yönelik program geliştirmeye ve bilimin doğasına ilişkin görüşleri ölçmeye yönelik ölçek geliştirmeğe odaklanılmaktadır. Ancak hazırlanan ölçeklerin büyük bir kısmı kişilerin görüşlerini tam olarak detaylı bir biçimde açıklamaya imkân vermemektedir. Çalışmaların büyük bir kısmında kullanılan farklı ölçek ve yöntemler örneklemdeki bireylerin konuya ilişkin kavram ve görüşlerini tam olarak detaylı ve özgür bir biçimde her hangi bir yönlendirmeye maruz bırakmaksızın açıklamalarına olanak sağlamaktan uzak olduğu görülmüştür.Bu araştırmanın amacı fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası hakkındaki görüşlerini ölçek ve kısa hikâyeler yoluyla ayrı ayrı tespit etmek ve farklı yollardan tespit edilmiş olan bu görüşleri birbirleriyle karşılaştırarak kısa hikâyelerin ölçme değerlendirme aracı olarak öğretim ortamında etkililiğini belirlemektir. Araştırma çoklu durum çalışması içinde fen ve teknoloji öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Bilimsel Bilginin Doğası Ölçeği (BBDÖ) ve araştırmacı tarafından geliştirilen sekiz kısa hikâye (KH) ile katılımcıların bilimin doğası hakkındaki görüşleri belirlenmiş kısa hikâyelerin bir ölçme değerlendirme yöntemi olarak nasıl kullanılabildiği ortaya konulmuştur.Araştırma, pilot ve asıl uygulama olmak üzere iki basamakta gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulama aşaması, 2008- 2009 öğretim yılı bahar döneminde Bilimin Doğası ve Bilim Tarihi dersini almış olan 90 fen bilgisi öğretmen adayıyla asıl uygulama 2009- 2010 öğretim yılının bahar döneminde 79 fen bilgisi öğretmen adayıyla yürütülmüştür. BBDÖ ne ait veriler betimsel istatistik ile kısa hikâyelere verilen cevaplar ise araştırmacı tarafından geliştirilen rubrik puanları kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca katılımcıların kısa hikâyelere vermiş oldukları cevaplar nitel analiz yöntemlerinden içerik analizi ile analiz edilmiştir.Analizler sonucunda katılımcıların farklı yollarla ölçülen bilimin doğası görüşlerinin birbirinden farklı oldukları görülmüştür. BBDÖ'den elde edilen puanlar KH'lerden elde edilen puanlardan genelde daha yüksek çıkmıştır. KH'lerin geçerlik ve güvenirliğe ilişkin olumlu sonuçlar elde edilmiştir. KH'lerin bilimin doğası hakkındaki görüşleri saptamada bir yöntem olarak kullanılabildiği yapılan analizlerle ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
In the present day one of the most significant objectives of science education reform movements in many countries is scientific literacy. In addition, one of the most significant dimensions of scientific literacy is the understanding into the nature of science. This issue has been a popular area of study within the scope of the latest reforms. The majority of these studies focus on developing a program for science teachers to perceive the nature of science and a scale to measure opinions on the nature of science. However, most of the scales constructed do not allow for explaining people?s opinions in a comprehensive way. It has been understood that the different scales and methods employed in the studies are far from enabling the individuals in the sample to explain their views and concepts related to the subject fully and free from any direction.The present study aims to identify prospective science teachers? opinions on the nature of science via a scale and short stories and the effectiveness of short story as a measurement instrument by comparing those ideas gathered in different ways. The study was conducted among prospective science teachers within a multiple-case study. Though the Nature of Scientific Knowledge Scale (NSKS) and the eight vignettes created by the researcher, the participants? views on the nature of science were identified and the use of vignettes as an assessment method was demonstrated.The research comprised two stages: the pilot and the authentic application. The piloting was carried out in 2009 spring term with the participation of 90 prospective science teachers who had taken History and Nature of Science course while the main study included 79 prospective teachers in 2010 spring term. Data collected from NSKS were analyzed via descriptive statistics while the responses to the vignettes were assessed on the basis of rubric scores developed by the researcher. In addition, participants? responses to the vignettes were analyzed via content analysis, which is a qualitative research method.At the end of the analyses, it was determined that the participants? opinions on the nature of science, which was measured via different methods, varied from each other. The scores of NSKS were generally higher than that of vignettes scores. Positive results were obtained as to the validity and reliability of vignettes. It was understood that vignettes can be used as a method of determining opinions on the nature of science.
Benzer Tezler
- Çocuklar için felsefe (P4c) eğitiminin ortaokul öğrencilerinin bilimsel sorgulamaya yönelik görüşlerine ve eleştirel düşünme becerilerinin gelişimine katkısı: Bir karma yöntem araştırması
The contribution of philosophy (P4c) education for secondary school students to scientific inquiry views and development of critical thinking skills: A mixed method research
NAZMİ TÜRKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAlanya Alaaddin Keykubat ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR BİLEN
- Kimya eğitimi öğretmen adaylarının bilimin doğası hakkındaki görüşleri ile ilgili boylamsal bir çalışma
A longitudinal study of preservice chemistry teacher's views about the nature of science
EMİNE KAPANCIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiKimya Öğretmenliği Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. AKİF ŞENELT
- Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimin doğası hakkındaki görüşleri ve bu görüşlerin sınıf uygulamalarına yansımaları
Science and technology teachers? views on nature of science and the reflexions of these views on classroom activities
OKTAY ASLAN
Doktora
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Bölümü
PROF. DR. NECATİ YALÇIN
DOÇ. DR. MEHMET FATİH TAŞAR
- Okul öncesi öğretmenlerinin bilimin doğası ve bilimsel sorgulamanın doğası hakkındaki görüşleri
Preschool teachers' views on the nature of science and the nature of scientific inquiry
SEVDE MICIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLA ÇAĞLAR
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ERDAŞ KARTAL
- Yıkıcı doğa olayları konusuyla ilişkilendirilmiş doğrudan yansıtıcı yaklaşım etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarılarına ve bilimin doğası görüşlerine etkisi
The effect of explicit reflective approach activities related to destructive natural events on students' achievement and nature of science views
SEDANUR BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDA ÇAVUŞ GÜNGÖREN