Geri Dön

Deniz ortamı manyetotellürik verilerinin çapra -türev yöntemi ile iki boyutlu ters çözümü

Two dimensional inversion of marine magnetotellurics data with cross-gradient constraints

  1. Tez No: 309560
  2. Yazar: TUĞRUL KONUK
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. EMİN UĞUR ULUGERGERLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 76

Özet

Manyetotellürik yöntem, yer içinin yapısının incelenmesinde en çok kullanılan yöntemlerden biridir. Yöntemin kolay uygulanabilirliği, son yıllarda deniz ortamında yapılan çalışmalarda da kullanılmasını yaygınlaştırmıştır. Manyetotellürik verilerin 2B ters çözümü kötü-durumludur ve düzgünleştiricili yöntemler kullanılarak çözülebilir. Bu çalışmada manyetotellürik verilerin 2B ters çözümü için bir algoritma geliştirilmiştir.Manyetotellürik yöntemde ölçülen büyüklükler, denizel ve karasal ortamlar için farklı karakterdedir. Deniz ve karasal ortam için MT tepkileri hesaplanmış ve iki durum arasındaki farklılığın sebepleri belirlenmiştir. Manyetotellürik tepkiyi etkileyen topoğrafya ve kıyı etkisi gibi faktörler açıklanmıştır. Denizel ortamın, veri üzerindeki etkisini gösterebilmek amacıyla, ters çözüm işlemine batimetrinin dahil edilmesi gerektiği gösterilmiştir.Doğrusal olmayan ters çözüm probleminde eşlenik türev (CG) algoritması kullanılmıştır. Geliştirilen algoritmada, farklı durağanlaştırıcı tanımlarının manyetotellürik yöntemin ters çözümünde kullanılabilirlikleri karşılaştırılmıştır.Manyetotellürik verilerin ters çözümü için birleşik ters çözüm algoritması geliştirilmiştir. Geliştirilen algoritmada, aynı jeoloji için farklı sonuçlar üretebilen TE ve TM modu verileri, iki farklı yöntem verisi olarak kabul edilip, birleşik ters çözüm işlemine sokulmuşlardır. Uygulanan birleşik ters çözüm işleminin temelinde, bu iki veri tipini sağlayan yer modellerinin geometrik olarak benzer olması kuralı yatmaktadır. Bu benzerliği sağlamak amacıyla birleşik ters çözüm algoritmasında çapraz-türev yöntemi kullanılmıştır.Geliştirilen algoritma, yapay veriler üzerinde denenmiş ve manyetotellürik 2B ters çözümde kullanılabilir olduğu gösterilmiştir. Sonuçlar ayrıca, TE ve TM modu verilerinin, çapraz türev yöntemiyle birleşik ters çözüme sokulduğunda, ayrı ayrı sokuldukları duruma göre birbirlerine daha çok benzeyen modeller ürettiği ve yeraltının yorumlanması aşamasında faydalı yapısal bilgiler sağladığı gösterilmiştir.

Özet (Çeviri)

Magnetotelluric (MT) method is one of the most famous methods in the investigation of subsurface structures. Because it is easy to implement, it has also become widely used in marine environment surveys. Two dimensional inversion of magnetotellurics data is ill-posed thus can be solved with regularization methods. In this study, an algorithm for two-dimensional magnetotelluric inversion has been developed.The data in MT sounding can be different for marine and land environment. Responses for both cases has been calculated and the reasons for the differences has been discussed. The topographic and coast effects on data has been identified.Conjugate gradient algorithm is used for the non-linear inverse problem. In algorithm, different stabilizers were compared due to their usefulness in 2D inversion of MT data.A joint inversion algorithm has been developed for the inversion of magnetotellurics data. Developed algorithm acts TE and TM mode data as collected from different methods and uses for joint inversion. The joint inversion procedure uses the rule of geometrical similarity between earth models obtained from both TE and TM mode inversion. In order to provide this similarity rule, cross-gradient constraint is used in joint inversion procedure.Developed algorithm has been tested on sythetic models and it is shown that algorithm is usefull for two-dimensional inversion of magnetotelluric data. Results also showed that, joint-inversion process with cross-gradient constraints can provide more similar earth models for TE and TM modes. The results from cross ? gradient inversion could provide usefull information when interpretating the subsurface.

Benzer Tezler

  1. 3-D velocity structure for the Sea of Marmara and surrounding region (NW Turkey) by using full waveform tomography

    Marmara Denizi ve Kuzeybatı Anadolu Bölgesi üç boyutlu (3-B) hız yapısının tam dalgabiçimi tomografi yöntemi ile analizi

    YEŞİM ÇUBUK SABUNCU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUNCAY TAYMAZ

  2. Deniz güvenliğine yönelik başlıca tehditler ve AB deniz güvenliği stratejisi bağlamında Akdeniz güvenliği

    Main threats to maritime security and Mediterranean security in the context of European Union maritime security strategy

    ALİ ÖZGÜR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Siyasal BilimlerErciyes Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET İNANÇ ÖZEKMEKÇİ

  3. An assessment on the link between maritime security and the marine environment

    Deniz güvenliği ve deniz ortamı arasındaki bağlantı üzerine bir değerlendirme

    MEGAT MOHD SHAUQI MEGAT YAHYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    HukukAnkara Üniversitesi

    Deniz Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. XXX ADEMUNI-ODEKE

  4. Sinop ili kıyı şeridinde deniz ortamı kalitesinin belirlenmesi

    Sea surroundings quality determination at the coast of Sinop

    OKAN KARAALİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. YÜKSEL ORHAN

  5. Denize deşarj yapılarının inşa yöntemlerinin karşılaştırılması

    Comprasion of construction methods of the marine outfall structures

    BAŞAK ÇITIR ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Deniz BilimleriKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BASRİ ERTAŞ

  6. Sualtı akustik dalga yayılımında baloncukların dispersif modellenmesi

    Dispersive modeling of bubbles for underwater acoustic wave propagation

    BURAK DEĞİRMENCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiDeniz Harp Okulu Komutanlığı

    Elektronik Mühendisliği Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. SERKAN AKSOY