Geri Dön

Manzum Hacı Bektâş-ı Velî Velâyetnâmesi üzerine bir inceleme

An examination on poetic Velâyetnâme Of Haji Bektash Veli

  1. Tez No: 321795
  2. Yazar: CEMİL CİHAN MACİT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SAFFET SARIKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 226

Özet

?Velâyetnâme? terim olarak; ?velî kabul edilen kişilerin üstün özelliklerini, hikmetli sözlerini ve kerametlerini anlatmak amacıyla yazılmış eserler? şeklinde tarif edilir. Doğaüstü, akıl ötesi ve hayret uyandıran olayları anlatmasından dolayı her zaman insanların ilgisini ve dikkatini çeken Velâyetnâme'ler, aynen masal, destan ve efsane gibi sözlü gelenek şeklinde ortaya çıkmış ve sonradan yazılı eserler haline gelmiştir. Özellikle Türklerin İslâm'ı kabulünden sonra Orta Asya bozkırlarından göçler yoluyla Ahmed-i Yesevî'nin tabilerinden de birçok derviş Anadolu'ya gelmiş ve Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasına katkı sağlamışlardır.Anadolu'ya göç yoluyla gelen bu dervişlerden birisi de Hacı Bektâş-ı Velî'dir. Alevî-Bektâşî geleneği onun hakkındaki bilgilerini büyük ölçüde Hacı Bektâş-ı Velî Velâyetnâmesi'nden alır. Kesin yazılış tarihi bilinmemekle birlikte XV. yüzyılın son çeyreğinde tahminen 1481-1501 tarihleri arasında Firdevsî-i Rûmî diye bilinen İlyas b. Hızır tarafından yazıldığı kabul edilen bu eser, Hacı Bektâş-ı Velî'nin çocukluğundan ölümüne hayatını, dervişliğini, Anadolu'ya yolculuğunu, kerametlerini ve halifelerini anlatır.Hacı Bektâş-ı Velî Velâyetnâmesi'nin, ülkemizdeki kütüphanelerde ve bazı kişilerde, ayrıca başka ülkelerin kütüphanelerinde ve vatandaşlarında farklı yazım türlerinde birçok nüshası bulunmaktadır. Teze esas olmak üzere çalışılan mikro film şeklindeki bu nüsha, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığında MC-Yz-K.00005 numara ile kayıtlıdır. Nüsha; 40 alt başlık, her sayfada iki sütun ve 13'er satır olmak üzere toplam 217 varaktan oluşan manzum bir eserdir.

Özet (Çeviri)

The term ?Velâyetnâme? describes the written works so as to report uniques, erudite sayings and miracles of people who were acknowledged as veli. Likewise fables, epics and legends, these written works, which always attracts the interest and attention of people since these works report paranormal, mind-border and amazing events, appeared as oral tradition and became written works afterwards. Especially after the acceptance of Islam by Turks, a number of dervishes including Ahmed-i Yesevî?s disciples had come to Anatolia by immigrations from the steppes of Inner Asia, and they had contributed to the Turkization and Islamization of the Anatolia.One of these Dervishes who had come to the Anatolia by immigration was Haji Bektash Veli. The Alevi-Bektashi tradition has majorly obtained information about Haji Bektash Veli from his letter of authority. The work, still when it had been written is not known for sure but it is accepted that the work was written by İlyas b. Hızır also known as Firdevsî-i Rûmî in the last quarter of 15th century, presumably between 1481-1501, reports Haji Bektash Veli?s life from the childhood to the death, the history of his Dervish life, the travel to the Anatolia, his miracles and his caliphs.A number of prints of the Velâyetnâme of Haji Bektash Veli exist in libraries and people in Turkey and also in libraries and people in other countries as different writing versions. The copy in form of micro film, which was examined for this study, is registered by the number MC-Yz-K.00005 in the Atatürk Library, İstanbul Metropolitan Municipality. The copy is a poetic work that is consisted of 217 foils, 40 subtitles, two columns and 13 rows per page.

Benzer Tezler

  1. Ali Nihanî'nin Manzum Hacı Bektaş-ı Veli Velayetnamesi (İnceleme-metin-sadeleştirme-dizin)

    The velayetname of Haji Bektash Veli written in poetic by Ali Nihanî (Analysis-text-translation-index)

    SEDAT KARDAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELAMİ ECE

  2. Bir Bektâşi Cöngü üzerinde tetkik

    A research on the collection of folk poems of the Bektaşi

    DİLÂRA AKBULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Halk Bilimi (Folklor)Cumhuriyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DOĞAN KAYA

  3. Hamâmcızâde Hâfız-ı Mar'aşî Velâyetnâme (İnceleme-çeviri yazı-indeks)

    Hamâmcizâde Hâfiz-i Mar'aşî in the Velâyetnâme (Examination-translation writing-index

    FATİH BOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ LÜTFİ ALICI

  4. Türk Edebiyatında İbrâhîm Bin Edhem Velâyet-nâmeleri ve Adanalı Seyyid Nevrûz'un Velâyet-nâme-i İbrâhîm Edhem'i (inceleme-metin-indeks)

    Ibrahim Bin Edhem's Books Of Velayet In Turkish Literature And Velayet-name-i Ibrahim Edhem Of Sayyid Nevruz From Adana (review-text-index)

    RAMAZAN ÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sanat TarihiErciyes Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEYDİ KİRAZ