Zu den übersetzungsstrategien von kulturspezifischen phraseologismen in literarischen texten und ihren verfilmungen für das sprachenpaar Deutsch-Türkisch
Edebi metinlerde ve ilgili film uyarlamarında kültüre özgü kalıplaşmış sözlerin Almanca'dan Türkçe'ye çeviri yöntemleri
- Tez No: 326145
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NİLGİN TANIŞ POLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Mütercim-Tercümanlık, Linguistics, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Almanca
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Bu çalışmada kalıplaşmış sözlerin Almanca'dan Türkçe'ye nasıl aktarıldığı ve hangi yöntemlerin kullanıldığı analiz edilmiştir. Tespit edilen çeviri yöntemleri, Günter Grass'ın ?Die Blechtrommel? adlı eseri ve bu romanın filmi üzerinde incelenmiştir. Tezde kalıplaşmış sözlere ve deyimlere, çeviri eylemine ve deyimlere kültürel bir bakış açısıyla yaklaşılmıştır. Kalıplaşmış sözler kültürün yapı taşlarını temsil ettiklerinden kültürler arası anlaşmaları da güçleştirmektedir, çünkü farklı kültüre sahip olan bireyler arasında iletişimin gerçekleşmesi bu öğelerin uygun bir çeviri yöntemi ile çevrilmiş olmasına bağlıdır. Çevirmeni bu bağlamda ne tarz zorlukların beklediği, çevirmenin neden ve çoğunlukla hangi problemle karşı karşıya kaldığı tezin araştırma konularındandır. Kalıplaşmış sözcüklerin edebi metin ve filmdeki çeviri yöntemlerini analiz edebilmek için, öncelikle genel olarak çevirinin ne olduğu, edebi metin ve alt yazı çevirilerinde hangi metotların geçerli olduğu ve çevirideki zorlukların hangi yöntemlerle giderilebileceği ele alınmıştır. Bu bağlamda özellikle alt yazı çevirilerinde kalıplaşmış sözlerin çeviri yöntemleri tanımlanmıştır. Uygulama bölümünde kalıplaşmış sözlerin çeviri yöntemleri Gerzymisch-Arbogast (2010), Carroll (2010), Jüngst (2010) ve Koller'in (2011) konuyla ilgili sınıflandırmaları ışığında incelenmiştir. Tezde örnek olarak bir Alman yazar olan Günter Grass'ın ?Die Blechtrommel? adlı eserinden ve aynı eserin 1979 yılında Völker Schlöndorff tarafından çekilen filminden yararlanılmıştır. Günter Grass'ın, her eserinde olduğu gibi 20. yüzyılın en ünlü romanlarından olan ?Die Blechtrommel? adlı eserinde, kalıplaşmış sözcükleri büyük bir ustalıkla kullandığı görülmektedir. Bu eserde kullanılan belirli kalıplar kaynak metin ve erek metinler üzerinden karşılaştırılarak çevirmenin izlediği yöntemler incelenmiştir. Bunun yanı sıra eserin Türkçe altyazılı Almanca filmindeki kalıplar tespit edilmiş ve hangi çeviri yöntemlerin kullanıldığı analiz edilmiştir. Ayrıca edebi eserde ve filmin alt yazısında kalıplaşmış sözlerin çevirisinde kullanılan yöntemlerin arasında farklılıkların olup olmadığı ve saptanılan bu farklılıkların nedeni tespit edilmiştir. Tespit edilen benzerlikler bir şema üzerinden izah edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, how the cultural idioms are translated from German to Turkish and which strategies are used have been analyzed. These identified strategies for translation have been examined on Günter Grass? work, ?Die Blechtrommel?, and its film adaptation. The cultural idioms, phrases and act of translation have been approached from a cultural perspective in the thesis. For the cultural idioms represent the main constituents of a culture, they make difficulties in intercultural understandings because the communication between the individuals who have different cultures depends on the translation of these idioms with suitable translating methods. In this context, what kind of difficulties are waiting for a translator, why and generally which problems the translator encounters are the research reasons of this thesis. To be able to analyze the translating strategies of the cultural idioms in the literary text and film adaptation, primarily what the translation is generally, which methods are valid in the translation of literary works and subtitles and by which strategies the difficulties in translation could be overcome are dealt. In this regard, the translating strategies of the cultural idioms especially in the translation of the subtitles have been defined. In the practice section, the translating strategies of the cultural idioms have been examined in the light of relevant categorizations of Arbogast-Gerzymisch (2010), Carroll (2010), Jüngst (2010) and Koller (2011). A German writer, Grass? work, ?Die Blechtrommel? and its film adaptation taken by Völker Schlöndorff in 1979 have been used as examples in the thesis. It is seen that as in his every work, Grass used the cultural idioms with great skill in his work, ?Die Blechtrommel?, which is one of the most famous novels of the 20th century. The strategies followed by the translator have been examined by comparing and contrasting some particular phrases used in this work through the primary and secondary literary works. In addition, the phrases in the German movie with Turkish subtitles of this literary work have been determined, and which translating strategies are used has been analyzed. Besides, whether or not there are differences between the strategies in the translation of the cultural idioms in the literary work and subtitles of the movie, and the reasons of these stated differences have been identified. The identified equalities have been explained in the schemes.
Benzer Tezler
- 'Çeviri eleştirisi' çevirmen Melahat Togar'ın üç kısa öykü çevirisine dizgesel ve betimleyici bir yaklaşım
Başlık çevirisi yok
AYSEL NURSEN GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Alman Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE ONURAL
- Kültür aktarımında çeviri stratejileri: Yüksel Pazarkaya'nın Türkçe- Almanca çeviri örneğinde bir araştırma
Übersetzungsstrategien bei der kulturübertragung. Eine untersuchung am beispiel der Türkisch-Deutschen übersetzungen von Yüksel Pazarkaya
FÜSUN BAYRAKDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Alman Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZTÜRK
- Poetik der kultur. die rolle der übersetzung in der neuorientierung von einzelkulturen in der gegenwärtigen deutschen und Türkischen literatur
Kültürün yazınsallaştırılması. Günümüz Alman ve Türk edebiyatında tekil kültürlerin yeniden yön belirlemesinde çevirinin önemi
ÖZLEM DEMİRCİ
Doktora
Almanca
2017
Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİFE CENGİZ DOĞAN
- Kulturübertragung und interkulturelle kommunikation in literarischen übersetzungen
Başlık çevirisi yok
AYŞEGÜL BAŞER
Yüksek Lisans
Almanca
2003
Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FARUK YÜCEL
- Ute Birgi-Knellessens übersetzungsstrategie beim übersetzen von redewendungen. Eine analyse zu ihrer Deutschen übersetzung von Sabahattin Alis roman Kuyucaklı Yusuf
Ute Birgi-Knellessen'in deyim çevirisindeki çeviri stratejisi. Sabahattin Ali'nin Kuyucaklı Yusuf adlı romanının Almanca çevirisi üzerine bir inceleme / Ute Birgi-Knellessen's translation strategy for translating phrases. An analysis of her German translation of Sabahattin Ali's novel Kuyucaklı Yusuf
NAİME SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Almanca
2021
Mütercim-TercümanlıkAnadolu ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA GÜLMÜŞ