Üniversite öğrencilerinde sabahçıl-akşamcıl sirkadyen ritim özellikleri ve sabahçıl-akşamcıllığın mizaç ile ilişkisi
Characteristics of morningness-eveningness in human circadian rhytm and the association of morningness-eveningness and mood in college students
- Tez No: 352910
- Danışmanlar: PROF. DR. SELÇUK ASLAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
Endojen ve çevresel ritim vericilerin düzenlemeleri sonucunda oluşan insan sirkadyen ritmini sabahçıl ve akşamcıl tip olarak sınıflandırmak mümkündür. Bu sınıflandırmaya göre sabahçıl tiplerin akşam erken yatıp sabah erken kalktıkları, sabah saatlerinde kendilerini daha iyi hissettikleri ve performanslarının da akşam saatlerine göre sabah saatlerinde daha iyi olduğu belirtilirken, akşamcıl tiplerde ise bu durumun tersi mevcuttur. Bu konu son dönemde araştırmacıların ilgisini çekmektedir. Akşamcılların biyolojik ritimleri ile uyumlu olmayan ''modern'' toplum düzenine alışmakta sabahçılara göre daha çok zorlandığı ve çeşitli psikiyatrik sorunlar yaşadığı iddia edilmektedir. Çalışmamıza üniversitede halen eğitim almakta olan 18-25 yaş arasındaki 326 öğrenci dahil edilmiştir. Katılımcıların demografik verileri, sigara, çay, kahve tüketimi, kahvaltı, fiziksel aktivite gibi genel alışkanlıkları ve uyku alışkanlıkları araştırılmıştır. Tüm katılımcılara Sabahçıl- Akşamcıl testi , TEMPS-A mizaç testi, Davranışlar ölçeği ve Oxford mutluluk ölçeği uygulanmıştır. Çalışmanın amacı Gazi Üniversitesi öğrencilerinde sabahçıl - akşamcıl sirkadiyen ritim özelliklerini incelemek, sabahçıl - akşamcıllığın mizaç özellikleri ile ilişkisini değerlendirmektir. Çalışmamızın sonucunda katılımcıların %15.9' unun sabahçıl, % 68.7 'sinin ara, % 15.4 ' ünün akşamcıl grupta olduğu belirlenmiştir. Akşamcıl grupta sigara, alkol kullanımının, çay-kahve tüketiminin sabahçıl gruba göre daha fazla olduğu bulunmuştur. Sabahçıllarda düzenli kahvaltı ve düzenli fiziksel aktivite yapanların oranı daha fazladır. Mizaç özelliklerine baktığımızda ise akşamcılların sabahçıllarla göre daha depresif, siklotimik, sinirli ve anksiyeteli mizaca sahip olduğu belirlenmiştir. Sabahçıl grupta akşamcıl gruba göre kaliteli uykunun sağlanması için uygun alışkanlıklar edinenlerin daha fazla olduğu ve akşamcılların uyku kalitesinden ve düzeninden daha fazla şikayetçi olduğu gözlenmiştir. Bu sonuçlar literatürle uyumlu olarak akşamcılların sabahçılarla göre daha olumsuz yaşam tarzı ve mizaç özellikleri birlikteliğini destekler niteliktedir.
Özet (Çeviri)
It is possible to classify human circadian rhythm that results from the regulation of endogenous and environmental pacemakers as morningness and eveningness. Morningness is associated with waking up early in the morning and a later bedtime, a better mood in the morning and higher performance compared to evening hours, whereas eveningness is described as just the opposite. It is argued that evening people, compared to morning people, have greater difficulty in adjusting to the“modern”way of living which does not match with their biological rhythms and experience a greater number of various psychiatric disorders. 326 students who are still studying at the university and between the ages of 18-25 participated in the present study. The study investigated the demographic information and sleep habits of the participants as well as a number of their daily routines including smoking, tea and coffee consumption, breakfast habits, and involvement in physical activities. The data were collected by using Morningness-Eveningness questionnaire, TEMPS-A questionnaire, Behavior scale, and Oxford Happiness questionnaire. The present study aimed to investigate the morningness-eveningness circadian rhythm characteristics of students at Gazi University and evaluate the relation between morningness and eveningness and their mood characteristics. The analysis of the data indicated that 15.9% of the participants were morning people, %15.4 were evening, %68.7 of them were intermediate types. Compared to morning people, evening people had greater cigarette, alcohol, tea, and coffee consumption. The number of regular breakfast sessions and involvement in physical activities are greater in morning people, compared to evening people. As for the mood characteristics, the findings showed that evening people tend to have a more depressive, cyclotomic, irritable and anxious mood compared to morning people. It was also revealed that a greater number of morning people develop good sleeping habits in order to ensure a sleeping time with better quality and evening people complain more about the quality and pattern of their sleep. In accordance with the related literature, the results of the study indicated that eveningness is associated with less positive living conditions and mood characteristics.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde sirkadiyen ritim, dinlenme metabolizma hızı ve beslenme durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between circadian rhythm, resting metabolic rate and nutritional status in university students
MECDE ÇELEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Beslenme ve DiyetetikDoğu Akdeniz Üniversitesi-Eastern Mediterranean UniversityBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NEZİRE İNCE
- Üniversite öğrencilerinde diyet kalitesi ile nomofobi, kronotip ve uyku kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
The determination of the relationship between diet quality and nomophobia, chronotype and sleep quality in university students
ÖYKÜM ALTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNEM BAYRAM
- Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinde sirkadiyen ritim ile akdeniz diyetine uyum düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between circadian rhythm and mediterranean diet compliance levels in Faculty of Sports Sciences students
SEDA METİN CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikAydın Adnan Menderes ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ GÜREŞ
- Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı, objektif uyku kalitesi, sübjektif uyku kalitesi ve bilişsel işlevler arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between internet addiction, objective sleep quality, subjective sleep quality and cognitive functions in university students
BERK YAŞUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCİHAN KİRİŞ
- Tenis eğitimi alan üniversite öğrencilerinde kronotip ve performans ilişkisi
The relationship between chronotype and performance in university students receiving tennis training
MELİH CAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
SporSinop ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKAL ARSLANOĞLU