Geri Dön

Disiplinlerarasılık açısından bir bilim dalı olarak çeviribilim

Translation studies in terms of interdisciplinarity

  1. Tez No: 366937
  2. Yazar: FİLİZ ŞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İLYAS ÖZTÜRK, PROF. DR. ALİ TURGAY KURULTAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çeviri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 193

Özet

Bilimlerde uzmanlaşmaya ve özerkleşen disiplinlerin sayısının artmasına bağlı olarak 20. yüzyılda ortaya çıkan ve giderek önem kazanan disiplinlerarasılık konusu, çeviribilimden özerk bir disiplin olarak söz edilmeye başlandığı tarihten itibaren de alan için çok sık başvurulan bir kavram olmuştur. Gerçekliğin bütününe ulaşabilmek için disiplinler arasında ilişkilerin gerekliliği fikrinden kaynaklanan disiplinlerarasılık kavramı, farklı anlamsal içeriklerle kullanılmaktadır. Özellikle de çeviribilim gibi genç sayılacak disiplinlerin diğer disiplinlerle ilişkisinde tereddütler yaratabilmekte, ilgili disiplinin özerkliğini ne kadar sağlayabildiği açısından gündeme gelebilmektedir. Bu çalışmanın amacı çeviribilimin özerk bir bilim dalı olarak bilimselliğini sergilemek değil, disiplinlerarasılık kavramı açısından çeviribilimin konumunu ve alan içinde bu konuya nasıl bakıldığını ortaya koymaktır. Bu bağlamda Almanca yazan çeviribilimciler örneğinde bilimsel yayınlar belirli ölçütler ışığında ve söylem analizi yaklaşımıyla incelenerek disiplinlerarasılık konusunun izleri sürülmüştür. Bugün bir düşünme ve bilim yapma biçimi olarak görülen disiplinlerarasılık fikrinin gelişiminin izlerini, 1970'li yıllarda bağımsız bir bilim dalı olarak kendini gösteren çeviribilimin doğuş ve gelişim evrelerinde de gözlemlemek mümkündür. Çeviribilimsel yayınlarda da disiplinlerarasılık kavramı farklı içerik ve vurgularla kullanılmakta, bununla birlikte alanın önde gelen bilim insanları ağırlıklı olarak çağdaş bir çeviribilimden yana tavır almakta ve disiplinlerarasılığı çeviribilimin özerkliğiyle çelişen bir durum olarak görmemektedir. Bu tezin vardığı genel sonuca göre disiplinlerarasılık kavramının çeviribilimsel yayınlarda giderek daha yoğun şekilde kullanılması, hem çeviri olgusunun yapısıyla, hem de çeviribilimin gelişmeye açık yönleriyle ilgili görünmektedir. Disiplinlerarasılığın özerk bir bilim dalı olarak çeviribilimin güçlü yanlarından biri olduğu, ancak bunun görünürleşmesi için diğer bilim dallarıyla, çeviribilim penceresinden yürütülecek çalışmaların gerçekleştirilmesine ihtiyaç olduğu ortaya çıkmaktadır.

Özet (Çeviri)

The interdisciplinary approach has emerged in 20th century and gained importance as specialization in sciences and the number of independent disciplines increased. Interdisciplinarity has become a commonly referred term in Translation Studies since the field has been recognized as an independent discipline. Interdisciplinarity is being used in various semantic meanings in order to reach the unity of the reality. The interdisciplinary relations of the young disciplines with the other disciplines, such as Translation Studies, is creating some hesitation. The main question rises fore in the sense of independency. The aim of this study is to explain the situation of Translation Studies in terms of interdisciplinarity and to reveal the discussions of interdisciplinarity within the field rather than trying to prove that Translation Studies is an independent discipline. Within this concept selected works of German speaking researchers are examined according to certain criteria and the subject of interdisciplinarity is traced by using discourse analysis method. The development of the idea of interdisciplinarity, which is recognized as a way of thinking and doing science recently, can be traced back to the birth and development phases of Translation Studies in 1970s that emerged as an independent discipline. In publications of the field the term interdisciplinarity is used within different concepts and with different emphasis, however most prominent scholars favor a contemporary translation studies and do not consider interdisciplinarity as a matter that contradicts with the independency of the field. As a general outcome of this work, it seems that the increasing use of the term interdisciplinarity in Translation Studies is related to the nature of translation concept and open to improvements. Interdisciplinarity is among the key strengths of Translation Studies, yet it needs to be more visible. In order to achieve this it is essential to relate the studies with other fields by making use of a translational framework.

Benzer Tezler

  1. Akademik çeviri eğitiminde yazılı dil edincinin geliştirilmesi açısından yabancı dil öğretim yaklaşımlarının olası katkıları: İstanbul Üniversitesi Almanca Mütercim ve Tercümanlık Anabilim Dalı örneği

    The possible contributions of foreign language teaching approaches to the development of written language competence in academic translation education: The example of Istanbul University, Department of German Translation and Interpreting

    SEMANUR AĞCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NESLİHAN DEMEZ

  2. Bilim-kuramsal açıdan çeviribilimde kavram sorunu-kaynak metin (KM) ve erek metin (EM) kavram çifti açısından bir gerekçelendirme denemesi

    Begriffsproblematik der translationswissenschaft aus wissenschaftstheoretischer sicht-ein argumentaionsversuch im bezug auf das begriffspaar ausgangstext (AT) und zieltext (ZT)

    SEVİL ÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Alman Dili ve EdebiyatıMersin Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. İSMAİL İŞCEN

  3. Etnomüzikolojinin Türkiye'de ilköğretim müzik müfredatına potansiyel katkıları üzerine bir ön çalışma

    A preliminary study on the potential contributions of ethnomusicology to primary school music curriculum in Turkey

    ÇAĞLAYAN DİNÇER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    MüzikMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Müzikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SUNGU OKAN

  4. La notion de 'loi' dans l'œuvre de Camus intitulee Caligula: Une lecture Bachelardienne

    Camus'nün Caligula adlı eserinde 'yasa' kavramı: Bachelard yöntemiyle bir okuma

    EMRE UTAŞ

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2021

    Fransız Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİN GÜRSES ŞANBAY

  5. Maddeci tarihçiliğe eleştirel bir katkı denemesi

    A critical contribution essay to materialist historicism

    BORA ERDAĞI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    FelsefeKocaeli Üniversitesi

    Felsefe Bölümü

    PROF. DR. SİNAN ÖZBEK