Geri Dön

Eğitim ve toplumsal hareketlilik ilişkisine dair biyografik bir araştırma

A biographical research on the relationship between education and social mobility

PDF İndir

  1. Tez No: 370328
  2. Yazar: YEŞER TORUN HAKVERDİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. LEYLA IŞIL ÜNAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Ekonomisi ve Planlaması Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 308

Özet

Bu çalışma, üniversite mezunlarının yaşam öykülerinden ve anlatımlarından yola çıkarak, eğitim ile kuşaklararası toplumsal hareketlilik ilişkisine dair bir çözümleme yapmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda, 1985'den sonra üniversiteden (Orta Doğu Teknik Üniversitesinden) mezun olmuş bireylerin demografik özelliklerine bakılmış, farklı toplumsal kökenden bireylerin, eğitim ve iş yaşantılarına ilişkin değerlendirme ve görüşlerine başvurulmuştur. Toplumsal kökenin -ekonomik, sosyal ve kültürel sermayeler ile ırk, etnik köken, dinsel aidiyet vb. özellikler açısından- eğitim ve iş yaşantılarındaki seçme ve eleme süreçlerindeki etkisi ve rolü incelenmiş, böylece eğitim ve kuşaklararası toplumsal hareketlilik arasındaki ilişkinin nasıl temellendirildiği ve anlamlandırıldığı belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma nitel bir yaklaşımla tasarlanmıştır. Veri toplama aşamasında, ilkönce demografik bilgilerin çalışmanın konusu ve amacı için önemi dikkate alınarak, hedeflenen çalışma grubunun bu özelliklerini betimlemeye yönelik bir soru formu kullanılmıştır. Bu form 533 üniversite mezununa yüzyüze görüşerek ya da e-mail aracılığıyla uygulanmıştır. İkinci veri toplama aracı ise bu katılımcılar arasından belirlenen 30 kişinin, konuya ilişkin anlam ve algı dünyalarına bakmak amacıyla kullanılan yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Soru formlarından elde edilen veriler SPSS 17 paket programı kullanılarak, görüşmelerden elde edilen veriler ise niteliksel içerik analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada, bireyin arkaplan özelliklerinin -ekonomik, kültürel ve sosyal sermaye ile bireye aktarılan mirasın, etnik köken, din, toplumsal cinsiyet vb. atfedilen özelliklerin- eğitim ile işyerindeki eleme süreçlerinde oldukça etkili olduğu ve dolayısıyla ulaşabildikleri toplumsal konumlar için belirleyici olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, mezunların liyakate dayalı eleme ve mükâfatlandırmayı esas alan meritokrasi düşüncesine -uygulamadaki sorunları dikkate almalarına rağmen- yatkın oldukları görülmüştür. Eğitim aracılığıyla kuşaklararası dikey toplumsal hareketliliğin geçmişte daha mümkün olduğu ve daha fazla gerçekleştiği görüşü öne çıkmıştır. Günümüzde ise –özellikle dezavantajlı toplumsal kesimlerden olanlar için- yukarı yönlü dikey hareketlilik olasılığının giderek zorlaştığı ve daha da azaldığı kanaatinin hâkim olduğu belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

This study aims to make an analysis about the relationship between education and intergenerational social mobility based upon the graduates' life stories and experiences. In this context, socio-demographic characteristics of the individuals -who graduate from university (Middle East Technical University) after 1985- are investigated and also, some of whom coming from different social origins are asked to their views and interpretations about their school and work life. The role and effect of social origins –with regards to economic, social and cultural capital, ethnicity, religious identity, etc.- on the selection and elimination process throughout school and work life are researched. In this respect, it is attempted to determine how the relation between education and intergenerational social mobility is grounded and explained. This study is designed by a qualitative approach. Having considered as being appropriate for the subject/aim of the study, first of all, a question form is prepared especially for acquiring demographic information in the data collection process. This form is applied to 533 graduates either face-to-face interview or through e-mail. The second one, on the other hand, is the semi-structured interview form which is used to look onto the worlds of meaning and sense associated with the subject matter of 30 participants chosen among these graduates. The data gathered from the question forms is analysed by using software programme SPSS-17 and the one gathered from the interview form is analysed by using the qualitative content analysis method. In the study, it is revealed that the background characteristics of the individual –inheritance by transmission of the economic, social and cultural capital as well as other ascribed characteristics such as ethnicity, religion, gender etc.- are very influential on the selection and elimination process throughout school and work life and thus determiners for his/her final social position. In addition, it is indicated that the graduates tend to favor the meritocracy view – which is based on the idea of rewarding people in accordance with their merit- though they take into consideration the problems about implementing this. Intergenerational vertical mobility through education is regarded as more possible and as much more realized in the past than today. As for present day, possibility of upward vertical mobility -for especially the people in a disadvantaged social position- is viewed as getting more difficult and being on the decline.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    731699

    Cinsiyetli mekânsal hareketlilikler: İş ve evin müzakere alanları

    Gendered spatial mobilities: Negotiation territories of work and home

    OYA YEŞİM ARMAĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İPEK AKPINAR AKSUGÜR

  2. Tez No

    673851

    Türkiye'de kadın voleybolcular: Modern sporda kadın deneyimleri, statü ve kimlik

    Women's volleyball in Turkey: Women's experiences in modern sports, status and identity

    AYÇA NAZ ALTIOK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    SporMarmara Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERT KEREM ZELYURT

  3. Tez No

    735013

    Mesleğin dönüşümü: Hekimler ve avukatlar

    Transformation of professions: Doctors and lawyers

    MUHAMMET ELYESA KOYTAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sosyolojiİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LÜTFİ SUNAR

  4. Tez No

    849499

    Türk basınında düzensiz göçün görsel temsili: Taliban yönetimi sonrası Afgan göçü

    Visual representation of irregular migration in the Turkish press: Afghan migration after the Taliban regime

    ZİNDAN ÇAKICI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    GazetecilikGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE NAZLI AYTUNA

  5. Tez No

    399343

    Eğitimde fırsat eşitliği, toplumsal genel başarı ve adalet ilişkisi: PISA Projesi kapsamında Finlandiya ve Türkiye deneyimlerinin karşılaştırması

    The relationship between the equality of opportunity in education, general social success and justice: The Comparison of Finland and Turkey experiences within the scope of PISA Project

    VOLKAN MERCİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimBalıkesir Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RIZA ARSLAN

Geri Dön