The relationship between eating attitudes, personality factors, weight perception, self-esteem, appearance esteem, and eating regulation motivations based on self determination theory
Yeme tutumları, kişilik özellikleri, kilo algısı, özgüven, görünüm özgüveni ve öz belirleyicilik kuramına göre yeme davranışını düzenleme motivasyonları arasındaki ilişki
- Tez No: 399834
- Danışmanlar: PROF. DR. FARUK GENÇÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Bu çalışma, yeme tutumları, kişilik özellikleri, kilo algısı, özgüven, görünüme ilişkin özgüven, görünüme ilişkin sosyokültürel tutumlar ve yeme davranışını düzenleme motivasyonları arasındaki ilişkiyi öz belirleyicilik kuramı çerçevesinde araştırmayı hedeflemiştir. Bu incelemeleri sonucunda gelecekteki klinik uygulamalar için öneriler sunulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda biri niceliksel biri niteliksel olmak üzere iki araştırma uygulanmıştır. Nicel araştırmada grup farklılıkları analiz edilmiştir. İlk olarak, cinsiyet karşılaştırmaları kadınların problemli yeme tutumlarının daha yüksek olduğunu ortaya çıkarmıştır. İkinci olarak, kadınlar yeme davranışlarını düzenleme motivasyonlarının daha yüksek olmasına rağmen, erkekler görünüme yönelik sosyokültürel tutumlar düşünüldüğünde eş düzeyde kaygılıdırlar. Üçüncü olarak, öznel kilo algıları değerlendirildiğinde, kendini aşırı kilolu olarak algılayan bireylerin yeme davranışını düzenlemeye yönelik motivasyonlarının daha yüksek olduğu ve daha çok problemli yeme tutumlarına sahip oldukları, ancak daha düşük sorumluluk ve görünüm özgüveni skorları olduğu görüşmüştür. Bu çalışmada ayrıca iki boyutlu motivasyon biçimleri grupları önerilmiştir. Bu gruplar özerk-uğraşılı, aşırı-uğraşılı, zorlanmış-uğraşılı ve kayıtsız-uğraşılı düzenleyicilerden oluşmuştur. Özerk-uğraşılı düzenleyiciler daha yüksek özgüven ve görünüm özgüveni, dışadönüklük ve daha düşük kilo algısına sahiptir. Kayıtsız-uğraşılı düzenleyiciler için hem yeme tutumları hem de sosyokültürel görünüm tutumları en düşük düzeydedir. Zorlanmış-uğraşılı grubun görünüm özgüveni skorları en düşüktür. Ayrıca zorlanmış-uğraşılı ve aşırı-uğraşılı düzenleyicilerin problemli yeme tutumları ve sosyo-kültürel görünüm tutumları daha yüksektir. Nitel çalışmanın sonuçları kişilerin kilo vermeye ilişkin hissettikleri baskının arttıkça olumsuz duyguların da daha çok ortaya çıktığını göstermiştir. Ayrıca, kilo yanlılığı da önemli bir faktör olarak ortaya çıkmıştır. Bu bulgular ışığında bir uygulama önerisi getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The present study aimed at investigating the relationship between eating attitudes, personality characteristics, weight perception, self-esteem, appearance esteem, and eating regulation motivations based on the theoretical framework of self determination theory. In doing so, the purpose was to develop suggestions for further interventions. Accordingly, two studies – a quantitative and a qualitative – were conducted. In the quantitative study, the group differences for the study variables were analyzed. First of all, gender comparisons revealed that women scored more problematic eating attitudes. Secondly, although the women were more motivated to regulate their eating behavior, men were equally concerned from the socio-cultural attitudes toward appearance. Thirdly, when subjective weight perception groups were compared, the results indicated that people who perceive them overweight had higher controlled motivations for regulating eating behavior, higher problematic eating attitudes, lower conscientiousness levels, and lower appearance esteem. Moreover, in this study, a two-dimensional motivational style groups were proposed including autonomously-engaged, preoccupied, obliged, and indifferent regulators. As expected, autonomously-engaged regulators have higher self-esteem and appearance esteem levels, extraversion levels, and lower level of weight perception. For the indifferent regulators, both problematic eating attitudes and socio-cultural attitudes toward appearance scores were the lowest. Obliged regulators had the lowest level of appearance esteem. Also, obliged and preoccupied regulators had higher scores on problematic eating attitudes and socio-cultural attitudes toward appearance. The results of qualitative study revealed that that the more pressure an individual felt for weight loss, the more negative emotions emerged. Also, weight bias emerged as an important factor. In the light of the findings, an intervention model was proposed.
Benzer Tezler
- Kız ve erkek üniversite öğrencilerinde duygusallıkla tetiklenen yeme davranışıyla kişilik ve duygudurum bozukluğu belirtileri arasındaki ilişki
The relationship between eating behavior triggered with emotions and mood disorder symptoms and personality characteristics in male and female university
ECE TINMAZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT
- Bipolar bozukluk hastalarında tıkınırcasına yeme bozukluğu ve ilişkili etmenler
Bi̇nge eati̇ng di̇sorder and related factors i̇n pati̇ents with bi̇polar di̇sorder
AYŞE ÇAKIR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriKaradeniz Teknik ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMET SAĞLAM AYKUT
- Obez erişkinlerde yeme tutumu ile çocukluk çağı travmaları, psikopatoloji, mizaç ve karakter özellikleri arasındaki ilişki
The relationship between eating attitude, childhood traumas, general psycopathology, personality traits among obese adults
İBRAHİM ÖZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriFatih ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERCAN DALBUDAK
- Kadın üniversite öğrencilerinde yeme tutumu, kişilerarası bağımlılık ve kendini kabul arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between eating attitude, interpersonalcommitment and self acceptance in female university students
BURCU MERVE VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiUluslararası Kıbrıs ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MANOLYA ÇALIŞIR
- Üniversite öğrencilerinde yeme davranışının kişilik özellikleriyle ilişkisinde belirsizliğe tahammülsüzlük ve dürtüsellik düzeylerinin aracı rolünün incelenmesi
Examination of the mediation of uncertainty tolerance and impulsivity levels in the relationship of eating behavior with personality traits among university students
ELİF KURTULUŞ
Doktora
Türkçe
2022
PsikolojiDoğuş ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE NEVZAT MUHTAR