Kırgız destanlarında hayvan motifi
Ani̇mal motifs in Kyrgyz epics
- Tez No: 405673
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA AHSEN TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 275
Özet
Kırgızlar, sözlü edebiyatları çok gelişmiş bir Türk boyu olarak dünyanın en uzun destan metni olduğu bilinen Manas dâhil zengin bir destan mirasına sahiptir. Bu destanlar, Kırgız kültürünü her yönüyle yansıtır. Kırgızların tarihsel gelişim sürecinde oluşturdukları ve geçmişten günümüze taşıdıkları kültür unsurlarının tespitinde destan incelemeleri önemli bir yer tutar. Göçebe bir geçmişe dayanan Kırgız kültürünün en önemli parçalarından biri hayvanlardır. Bu çalışmada, Türk Dil Kurumu tarafından yürütülen bir projeyle Türkiye Türkçesine aktarılan Kırgız Destanları serisinin sekiz cildi taranarak bu destanlarda sözü edilen hayvan motifleri taranıp incelenmiştir. Destanlarda adı geçen hayvanlar genel özellikleriyle tanıtıldıktan sonra bu hayvanların hangi özellikleriyle Türk kültürünün bir parçası olduğu ve Kırgız destanlarında hangi özellikleriyle söz konusu edildiği açıklanmıştır. Hayvanların destanlara yansımalarından yola çıkılarak Kırgız kültüründe sahip oldukları yer ve önem ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda hayvanların beslenme, ulaşım, giysi ve çadır yapımı, eğlence, kurban, yardımlaşma, ödüllendirme gibi çok farklı amaçlarla Kırgızların kültürünün ve kültürün doğrudan yansıdığı Kırgız destanlarının vazgeçilmez unsurlarından olduğu görülmüştür. Bu çalışma, Kırgız destanları konusunda yapılacak daha geniş kapsamlı incelemelere kaynaklık edebilecektir.
Özet (Çeviri)
A Turkic tribe with sophisticated oral tradition, the Kyrgyz have a rich legacy of epics including the Epic of Manas which is considered the longest epic text in history. These epics reflect the Kyrgyz culture in every respect. Analysis of epics have an important place in identification of cultural elements created and carried to the present by Kyrgyz people throughout their historical development. Animals make one of the most significant parts of the Kyrgyz culture that is based on a nomadic history. In this study, eight volumes of Kyrgyz Epics translated into Turkish through a project by Turkish Linguistic Society were reviewed and the animal motifs in such epics were analyzed. After a general introduction of the animals mentioned in the epics, the aspects of these animals, which make them a part of the Turkish culture and in what ways they are mentioned in Kyrgyz epics are explained. Based on the reflections of animals on epics, this study tries to give an account of their place and importance in Kyrgyz culture. This study reveals that animals constitute an indispensible part of Kyrgyz culture, and epics which feeds on this culture, for various purposes such as nutrition, transportation, clothing and tent-making, entertainment, sacrifice, cooperation, and rewarding. This study may constitute a source for more exhaustive analyses that can be conducted on Kyrgyz epics in the future.
Benzer Tezler
- Türk dünyası destanlarında hayvan sembolizmi
Animal symbolism in Turkish world episotes
OĞUZ DUMAN
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DİLEK
- Kırgız Türklerinde kut inancı
The beliefs of Kyrgyz's in 'kut'
ZEYNEP AKDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. NERİN YAYIN
- Kırgız destanları üzerine kültürel tespit ve tahliller(Karagul Botom, Calayır Calgız, Ak Bermet - Kaçkan Kız, Kız Cibek)
Cultural fi̇ndi̇ng and analysi̇s on Kyrgyz epi̇cs(Karagul Botom, Jalayir Jalgyz, Ak Bermet - Kachkan Kyz, Kyz Jibek)
YUSUF DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Atatürk ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAYRAMGÜL DIYKANBAY
- Türk dünyası mitolojik destanları ile Kalevala Destanı üzerine mukayeseli bir araştırma
A comparative study on mythological epics of Turkish world and Kalevala Epic
ALİ OSMAN ABDURREZZAK
Doktora
Türkçe
2014
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Манас» эпосундагы жаныбарлардын кѳркѳм чагылдырылышы жана тотемдик белгилери
Manas destanındaki hayvanların sanatsal tasviri ve totemik imgeleri
ZARİNA KULBARAKOVA
Doktora
Kırgızca
2017
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAEVA