Teknik metinlerde işlevsellik: Kullanma kılavuzlarının çevirileri
Functionality in technical texts: Translations of user manuals
- Tez No: 422379
- Danışmanlar: PROF. DR. MİNE YAZICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Teknik çeviri, kullanma kılavuzları, işlevselik, bilgisellik, anlaşılırlık, açıklık, dilsel paradigma, Technical translation, user manuals, functionality, informativenes, comprehensibility, clarity, linguistic paradigm
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 380
Özet
Bu tez çalışmasında bir teknik metin türü olarak kullanma kılavuzları ve çevirilerinde işlevsellik kavramı ele alınmaktadır. Çalışma elektrikli/elektronik ürünlerin kullanma kılavuzlarının çevirilerinin yeterince işlevsel olmadıkları sorunu üzerine temellendirilmiştir. İşlevsel olmayan kılavuz metinleri ve çevirilerinin üreticiler ile tüketiciler arasındaki iletişimi olumsuz yönde etkileyebileceği düşünülmektedir. Bu durum ürünlerin hatalı kullanımı ve dolaylı olarak yaralanma, can ve mal kaybı gibi istenmedik sonuçları doğurabilir. Bu sebeple kılavuz metinlerin ve çevirilerinin işlevselliklerinin nasıl sağlanabileceği incelemeye değer görülmektedir. Bu bağlamda çalışmanın bütüncesine Türkiye'de ve yurtdışında üretilen ürünlerin kılavuz metinleri dahil edilmiştir. Bütünce kapsamında incelenen metinler gündelik hayatta hemen herkesin kullandığı ya da kullanabileceği türden elektrikli/elektronik ürünlerin kullanma kılavuzları arasından seçilmiştir. Daha sonra bu metinler beş farklı grup altında toplanmış ve herbiri hem kendi grubu içinde hem de diğer gruplarla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Metinlerin değerlendirilmesi amacıyla anlaşılırlık, bilgisellik, açıklık, işlevsellik ve dilsel olmak üzere toplam beş paradigma belirlenmiştir. Bu paradigmaların metinler üzerinde sınanması amacıyla kontrol soruları oluşturulmuştur. Çalışmada elde edilen veriler betimlenerek yüzdelik dilimleri ile grafik tablolar halinde son bölümde sunulmuştur. Veriler Türkiyede üretilen ürünlerin kılavuzları ve yurtdışında üretilen ürünlerin kılavuzları hakkında ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Daha sonra iki grup arasında bir karşılaştırma yapılarak çeviri sürecinin metinlerin işlevsellikleri üzerindeki etkileri irdelenmiştir. Elde edilen sayısal ve istatistiksel sonuçlar teknik metinlerin işlevsellikleri bakımından iki grup arasında anlamlı bir fark olmadığını ortaya çıkarmıştır.
Özet (Çeviri)
This dissertation examines the concept of“functionality”in user manuals and their translations, as one of the technical text types. The study is based on the issue regarding the absence of adequate functionality in the user manuals of electrical/electronic products. Non-functional user guides and their translations would negatively affect the communication between producers and consumers, which might result in misuses and therefore undesired situations such as injury, loss of life and property. Thus, the functionality of technical texts is considered beneficial to be examined. For this purpose, the corpus of the study included the manuals of products both produced in Turkey and abroad which are chosen among the ones daily used by the majority of users. Afterwards, these texts are grouped under five categories and each one is evaluated through comparing primarily with its own group and then with the others. To evaluate the texts, five paradigms have been determined as "comprehensibility, informativeness, clarity, functionality and linguistic. A list of control questions has been prepared in order to check these paradigms. Data gained through the evaluation of these paradigms are defined and presented in graphics with their percentages. First, the findings obtained from the manuals of Turkish products are evaluated; next, the findings obtained from manuals in English. Later, these two groups are compared with each other to observe the effect of translation process on the functionality of the texts. According to the findings obtained as a result of the research, the numerical and statistical results showed the absence of a significant difference between the two text groups in terms of functionality of technical manuals.
Benzer Tezler
- Halk sağlığı ile ilgili metinlerin çevirisi
Translation of texts on public health
ESRA NUR ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE YAZICI
- Mariot: an authoring framework for creating iot applications with mobile augmented reality
Marıot: mobil artırılmış gerçeklik ile nesnelerin interneti uygulamaları üretmek için bir yapılandırma çerçevesi
MERAL KUYUCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN İNCE
- Assessment of equivalence in the translated technical and scientific texts: Developing a scientific model to gauge equivalence in technical and scientific texts
Teknik ve bilimsel çevirilerde eşdegerliğin değerlendirilmesi: Teknik ve bilimsel metinleri değerlendirecek bilimsel bir modelin oluşturulması
ALPASLAN ACAR
Doktora
İngilizce
2018
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KORKUT ULUÇ İŞİSAĞ
- Çok dilli ve çok kültürlü sınıflarda edebi metinlerin aracılık etkinlikleri ve stratejileri ile öğretimi
Teaching literary texts with mediation activities and strategies in plurinlingual and pluricultural classrooms
FATMA NUR KABAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELİLE EREN ÖKTEN
- 'Güldür Güldür Show' adlı televizyon tiyatrosunun metinlerinde mizah dili
The language of humor in the texts of the television theater named 'Güldür Güldür Show'
GÜLLÜ GÜL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM USTA