Kırgız Türkçesinde istem (Valenz)
Valency in Kyrgyz Turkish
- Tez No: 426091
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ATABEY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
Bu çalışmada Kırgız Türkçesinde cümlede yüklem görevini üstlenen fiillere bağlanan tamlayıcıların hangi ad durumunda bulunması gerektiği üzerinde durulmuştur. Çalışmamıza konu olan fiiller sıklık derecesi 10 ve üzerinde olacak şekilde Capar Saatov'un“Ak Dil”, Kubatbek Cusupaliyev'in“Muzdak Dubaldar”, Çıñgız Aytmatov'un“Ak Keme”ve“Camiyla”adlı eserlerinden fişlenerek tespit edilmiş olup sıklığı 10'un altında kalanlar ise çalışmaya dâhil edilmemiştir. Çalışmanın giriş bölümünde tezin konusu, amacı ve önemi belirtildikten sonra, Kırgız Türkçesi, durum ekleri ve istem (valenz) kavramı ile ilgili bilgiler verilmiştir. İnceleme bölümünde yukarıda sayılan eserlerden tespit edilen fiillerin geçtiği cümleler verilerek hangi durum ekleriyle ilişkide oldukları gösterilmiş ve her cümlenin Türkiye Türkçesine aktarması yapılmıştır. Sonuç bölümünde ise fiillerin en çok hangi ad durumunu istedikleri tespit edilmiş, Kırgız ve Türkiye Türkçesinde ortak olan fiillerdeki istem farklılıklarına değinilerek bazı istatistiksel verilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The present study examines the Kyrgyz Turkish with respect to the use of valences of verbs in specific noun cases. The verbs in question are card-indexed with regard to their frequencies, being ten and more, in Capar Saatov's“Ak Dil”, Kubatbek Cusupaliyev's“Muzdak Dubaldar”and Çıñgız Aytmatov's“Ak Keme”and“Camiyla”and those whose frequencies are below ten are not included in the study. In the introductory chapter of the study, the subject, aim and significance of the thesis are specified, and the Kyrgyz Turkish, case suffixes and the concept of valence are elaborated on. The body part of the thesis analyzes the use of frequent verbs in the abovementioned texts with an eye to their relation with the case suffixes and presents the Turkish translations of each sentence. In the conclusion, the present study identifies which verb requires which valence along with a list of statistical data regarding the valence differences of the common verbs in Turkish and Kyrgyz Turkish.
Benzer Tezler
- Жусуп баласагындын 'кутадгу билигдеги' 'тил' концептинин азыркы кыргыз тилиндеги эквиваленттүүлүгү
Yusuf Has Hacib'in 'Kutadgu Bilig' Adlı Eserindeki 'Dil' Kavramının Çağdaş Kırgız Türkçesindeki Eşdeğerliliği
AYKERİM KUBATBEK KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2019
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURUL SAGINBAYEVA
- 'манас' эпосундагы тарыхый түрк тилдерине таандык тилдик каражаттар
Manas Destanında tarihî Türk lehçelerine аit dil unsurları
AYCAMAL ASKARBEK KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2018
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURDİN USEEV
- Kazan-Tatar Türkçesinde birleşik fiiller
The compound verbs in Kazan-Tatar language
MURAT UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. A. MEVHİBE COŞAR
- Çuvaşçanın isim söz varlığı bakımından kırgızca ve Türkiye türkçesi ile karşılaştırılması
The Comparison of the lexical inventory of chuvash in terms of names with kyrgyz and turkish
MERVE EKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZİ ERSOY