Evde sağlık hizmetleri birimine kayıtlı 65 yaş ve üzeri hastalarda polifarmasi ve uygunsuz ilaç kullanımının değerlendirilmesi
Evaluation of polypharmacy and inappropriate medication use in 65 years and older home care patients
- Tez No: 453856
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE NEŞE YENİÇERİ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Polifarmasi, uygunsuz ilaç kullanımı, evde sağlık, Polypharmacy, inappropriate medication use, home care
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Bu çalışmada, Evde Sağlık Hizmetleri'ne kayıtlı, 65 yaş ve üzeri hastalarda, polifarmasi sıklığı ve uygunsuz ilaç kulanımının değerlendirilmesi amaçlandı. Çalışmaya, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Evde Sağlık Hizmetleri'ne kayıtlı 65 yaş ve üzeri hastalar alındı. Çalışmamız literatür bilgileri taranarak araştırmacı tarafından bu çalışma için hazırlanmış ve düzenlenmiş bir anket formu ile yapıldı. Anket formu, Evde Sağlık Hizmetleri'ndeki hastaların dosyaları taranarak, bilgileri alındıktan sonra, araştırmacının kendi telefonu ile aranarak, hasta ve/veya bakımıyla ilgilenen kişilerle görüşülerek, dosya bilgileri güncellenerek, doğrulanarak ve ek bilgiler alınarak dolduruldu. Bu anket formu, araştırmaya katılan hastaların kişisel bilgilerinin (yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim, gelir vs.), eşlik eden hastalıklarının, kullandıkları ilaçların adlarının, kullanım şeklinin, dozunun, reçetesiz kullanılan ilaçlarının, ilaç dışı alternatif tedavilerinin sorgulandığı formdur. Çalışmaya 183 (%71,8)'ü kadın, 72 (%28,2)'si erkek toplam 255 hasta alındı. Yaş ortalaması 82.19±7,61, yaş aralığı 65-104 idi. Hastaların Evde Sağlık Hizmetleri'ne en sık başvuru nedeni senilite ve serebrovasküler hastalıklardı. Hastalarda ortalama kronik hastalık sayısı 3,54±1,6 olarak bulundu. En sık eşlik eden kronik hastalıklar hipertansiyon, serebrovasküler hastalık, demans-alzheimerdı. 255 hastanın 247 tanesinin sürekli kullandığı ilacı vardı. Hastaların sürekli kullandıkları ilaç sayısı ortalama 4,51±2,58 idi. En sık kullanılan ilaç grupları kardiyovasküler sistem ilaçları, nöroloji ilaçları ve psikiyatri ilaçlarıydı. Hastalarda polifarmasi oranı %48,6 (n=120) bulundu ve 75-84 yaş aralığında fazlaydı. Hastaların 64 (%25,1)'ünde ilaç yan etkisi görülmüş olup polifarmasi saptanan hastalarda daha fazlaydı. 5 ve üzerinde ilaç kullananlarda %33,3 iken 1-4 ilaç kullananlarda %18,9 oranında ilaç yan etkisi görüldüğü saptandı. 2015 Beers kriterlerine göre potansiyel uygunsuz ilaç kullanımı olup olmadığı değerlendirilen hastaların 132 (%53,4) tanesinde Beers kriterlerine göre en az bir adet uygunsuz ilaç kullanımı olduğu saptandı. Beers kriterleri birinci bölüme göre uygunsuz ilaç kullanma prevalansı %46,6, ikinci bölüme göre %22,7, ilaç-ilaç etkileşimi bölümüne göre %3,2 idi. Hastalıktan bağımsız en sık kullanılan uygunsuz ilaçlar proton pompa inhibitörleri ve antipsikotikler iken, hastalık veya sendroma bağlı kullanılan ilaçlarda demans veya kognitif bozuklukta antipsikotiklerin ve kalp yetmezliğinde nonsteroid antiinflamatuar ilaçların kullanımı uygunsuzdu. Uygunsuz ilaç kullanımlarının da polifarmasi saptananlarda belirgin olarak fazla olduğu görüldü. Sonuç olarak, bu çalışmada 65 yaş ve üzerindeki hastaların tamamına kronik hastalıkların eşlik ettiği, yaş ve kronik hastalık sayısı ile polifarmasi sıklığının arttığı görülmüştür. Polifarmasi ilaç yan etkisi görülmesine ve uygunsuz ilaç kullanımı sıklığının artmasına sebep olmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, we aimed to evaluate the rate of polypharmacy and inappropriate medication use in 65 years and older Home Care patients. We included 65 years old or older patients who registered Home Care Unit of Muğla Sıtkı Koçman University Faculty of Medicine Education and Research Hospital. A questionnare was used in this study which was prepared by the researcher on the basis of the literature. Researcher first provided datas of the patients from patient's files in Home Care Unit. Questionnare was filled by researcher after taking these datas and updating them and getting more information by phone calls with patient's or patient's care givers by researcher's own phone. This questionnare included questions about patient's demographic datas ( age, gender, marital status, education, income state etc.), comorbid chronic diseases, medications (name, dosage, usage), unprescribed medications and alternative medications. We enrolled 183(%71,8) female and 72(%28,2) male, totally 255, geriatric patients. Mean age was 82.19±7,61 and age range was 65-104. The most common reasons for Home Care Unit registration were senility and cerebrovascular diseases. The mean number of comorbid chronic disease was 3,54±1,6 and the most common comorbid chronic diseases were hypertension, cerebrovascular diseases, dementia-alzheimer. 247 of the patients were taking continuous medication. The mean number of medications taken by the patients was 4,51±2,58. The most common drugs taking by patients were cardiovascular system drugs, neurology and phychiatry drugs. The rate of polypharmacy was %48,6 (n=120) and was higher 75-85 years old patients. Drug-related adverse effects were observed in 64 (%25,1) patients and were higher in patients with polypharmacy. Rate of adverse effect was %33,3 in patients who were taking daily 5 or more drugs, and %18,9 in patients who were taking daily 1-4 drug. We evaluate potentially inappropriate medication use in patients according to 2015 Beers criteria. 132 (%53,4) of patients had at least one inappropriate medicatione use. According to first section of Beers criteria prevelance of inappropriate medication use was %46,6, according to second section prevelance was %22,7 and for the drug-drug interaction section prevelance was %3,2. The most common inappropriate drugs were proton pump inhibitors and antipsychotics that were not associated with any diseases, usage of antipsychotics in dementia and cognitive impairment and nonsteroidal antiinflamatory drug usage in heart failure were inappropriate due to drug-disease or drug-syndrome interactions. We confirmed inappropriate mediacation use was higher in patients with polypharmacy. In conclusion, we detected all of these geriatric patients had a comorbid diseases and rate of comorbidity increased polypharmacy rate in this study. Polypharmacy increased the rate of both adverse drug effects and inappropriate medication use.
Benzer Tezler
- 65 yaş ve üstü evde sağlık hastalarında uygunsuz ilaç kullanım durumunun ve günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi
65 yaş ve üstü evde sağlik hastalarinda uygunsuz i̇laç kullanim durumunun ve günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi
MERVE TÜRKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Sağlığı Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZGE TUNCER
- Ankara Bilkent Şehir Hastanesi evde sağlık hizmetleri birimine kayıtlı 65 yaş ve üzeri hastaların idrar yolu enfeksiyonlarının değerlendirilmesi
Evaluation of urinary tract infections in patients aged 65 and over registered in ankara Bilkent city Hospital home care services unit
TEBAREK BEGÜM ERCAN DÜZGÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN İREP KARATAŞ ERAY
- Klinik eczacının evde sağlık hizmetleri alan yaşlı hastaların bakımındaki olası görevleri
The potential role of the clinical pharmacist in the care of elderly patients receiving health care services at home setting
SEMRA MEMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eczacılık ve FarmakolojiMarmara ÜniversitesiKlinik Eczacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL OKUYAN
- 65 yaş ve üzeri bireylerin nutrisyon ve uyku durumları arasındaki ilişki
The relationship between nutritional status and sleep quality of patients over 65 years of age
ZİYA TOPALOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık BakanlığıAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU AYRALER
- Varfarin kullanan evde sağlık hastalarının ilaç kullanımı hakkındaki bilgi düzeyi, ilaca uyumu ve memnuniyetinin değerlendirilmesi
Evaluation of knowledge level, medication compliance and pleasure of home health patients using warfarin
İKBAL KARATAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZGE TUNCER