Geri Dön

Lügat-i Türki, Arabi, Farisi adlı eser üzerinde sözlükçülük, söz varlığı ve söz yapımı araştırması

Lexicography, vocabulary and word-formation researches on the Lügat-i Türki, Arabi, Farisi

  1. Tez No: 456869
  2. Yazar: MUSTAFA SAMET KUMANLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRÜ HALUK AKALIN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 287

Özet

Türk sözlük biliminin bütün dönemlerinin aydınlatılması açısından ortaya konulan sözlüklerin ayrı ayrı incelenerek hem söz varlıklarının hem de söz varlığının sunuluşunda uygulanan yöntemlerin belirlenmesi gerekmektedir. Bu açıdan 15.yy'a ait olduğu belirlenen Lügat-ı Türkî Arabî Farisî adlı eserin söz varlığının ortaya konulması ve bu söz varlığının sunulmasında uygulanan yöntemlerin açıklanması oldukça yararlı olacaktır. Eserde Türkçe, Arapça ve Farsça sözcükler genel olarak kavram bütünlüğü içerisinde verilmiştir. Söz varlığı ögeleri genelde Arapçadan Türkçeye ya da Farsçadan Türkçeye madde başı yöntemi kullanılarak sıralanmıştır. Eserde kırmızı ve mor renkte ve farklı şekillerde işaretler kullanılarak sözcüklerin kavram alanları ve anlam ayrımları açıkça ortaya konulmuş ve semantik açıdan sözcükler bu işaretler sayesinde kategorize edilerek okuyucuya sunulmuştur. Bu çalışmada eser, söz varlığı, söz yapımı ve sözlükçülük yöntemleri bakımından incelenmiştir. Tüm Türkçe kelimeler söz yapımı açısından incelenmiş ve çalışmanın sonunda da üç farklı dizin verilerek Eski Anadolu Türkçesinin söz varlığına dair veriler ortaya konulmuştur. Anahtar Sözcükler Eski Anadolu Türkçesi, Sözlük, Sözlükçülük, Türk Sözlükçülüğü, Lügat, Söz Yapımı, Dil İncelemesi

Özet (Çeviri)

So as to shed a light onto every period of the Turkish lexicology, each one of the dictionaries created so far have to be analyzed in terms of vocabulary and lexicography methods. In this context, introducing the vocabulary involved, and explaining the methods utilized in presenting the vocabulary in“Lügat-ı Türkî Arabî Farisî”, which is dated to 15th century, shall be quite useful and beneficial. The work consists of Turkish, Arabic and Persian vocabulary in general, within a conceptual unity. The work includes various signs in red and blue colors and in various shapes hence bringing into light the conceptual fields of the words and distinctions in their meanings, meanwhile providing semantical categorization of the words for the reader. İn this study, vocabulary, lexicology, morphology of the work exercised and all Turkish words in terms of morphology were investigated. At the end of the study, three different index given and the data has revealed about the vocabulary of Old Anatolian Turkish. Key Words Old Anatolian Turkish, Lexicon, Lexicography, Turkish Lexicography, Dictionary, Word-Formation, Grammatical Study

Benzer Tezler

  1. Şeyh Fâris el-Hûrî'nin Kenz-i Lugât adlı eseri ve eserdeki söz yapımı

    The book of Sheyh Faris el-Huri named Kenz-i Lugat and the word structure in the book

    FAISAL ABDULRASHID M. FAIDHALLAH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLDEN SAĞOL YÜKSEKKAYA

  2. Lügat-ı Aziziye (İnceleme, çeviri yazılı metin, dizin)

    Lügat-i Aziziye (Research, transcription text, index)

    REŞAT ŞEKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDOĞAN BOZ

  3. Ahmed-i Dâî'nin Ukûdü'l-Cevâhir'i inceleme-Tenkitli metin-sözlük

    Ukûdü'l-Cevâhi̇r Ahmed-i̇ Dâî analysis -Critical edition-dictionary

    ŞÜKRÜ ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. KADİR GÜLER

  4. Sırrı Paşa'nın Galatat adlı eseriyle İbn-i Kemal'in Galatatü'l-Avam adlı eserinin tercümesinin anlamsal bakımdan karşılaştırılması

    Semantic comparison of translation of Galatat by Sirri Pasha and İbn-i Kemal's Galatat'ül-Avam

    İNCİ ŞENGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UĞUR GÜRSU

  5. Kitabu Bulgatu'l-Muştak fì Lugati't-Türk we'l-Kıfçak üzerine dil incelemesi

    A linguistic analysis on ki?tabu bulgatu'l-muştak fì lugatit-Türk we'l-kipçak

    GULHAN ABEDALAZİZ MOH'D JALAL AL-TURK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DilbilimGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL