Kent planlama eğitimi kapsamında tasarım olgusunun değerlendirilmesi
Evaluation of design issue in the scope of urban planning education
- Tez No: 464757
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Yaklaşık olarak yüz yılı aşan bir geçmişe sahip olan formel kent planlama eğitimi, sosyal teoride yer alan paradigmaların tarihsel süreç içerisinde sürekli olan değişimine göre biçimlenmiştir. Kentlerde yaşanan hızlı gelişme eğilimleri ve sorunların evrilmesi ile planlama eğitimi de farklı evrelerden geçmiş, tartışılmış ve her yeni süreçte kapsam açısından yeniden tanımlanmıştır. Bu doğrultuda fiziksel müdahale odaklı klasik kent planlama anlayışından daha esnek ve çok boyutlu olan stratejik mekânsal planlamaya doğru bir değişimin yaşandığı ve bu değişimin planlama eğitimini doğrudan biçimlendirdiği bir yapı sergilenmiştir. Bu açıdan günümüz kent planlama eğitimi bilim ve teknik, düşünce ve yaratıcılık, işlev ve form, olgu ve kılgı arasındaki ikilemlere yeni boyutlar kazandıran radikal bir değişim içine girmiştir. Tasarım olgusunun planlama eğitimi bağlamında“tartışılıyor”olması gerekçesi ile gündeme gelen bu değişim süreci kendi içerisinde çelişki ve muğlaklıklar içeren bir yapı sergilemektedir. Günün çoğulcu ortamında disiplinler-arası bir yaklaşımı benimseyen planlama eğitiminde dönüşümün ve evrimleşmenin temel konularından birisi“tasarım olgusu”olmaktadır. Bu yeni dönemi temsil eden“tasarım olgusu”,“kişilerin maddesel ve tinsel ihtiyaçlarını karşılamak için çevresini şekillendirme yeteneğiyle ilgili bir deneyim, beceri ve bilgi sahası”olarak kabul edilirken bu düşünsel yapının bilimsel bir çalışma alanı olarak mesleki uygulama alanı bulması planlama eğitimine paralel bir yapı sergilemektedir. 20. yüzyılın başında gelişen bu süreç planlamayı da yönlendirerek zihinde canlandırılan, tasavvur edilen bir fiil olmanın ötesine geçmiş, araçsal bağlamda kentsel mekânları fiziksel olarak düzenleyen yeni bir boyut kazanmıştır. Kent planlamanın eylemsel boyutu açısından, mevcut bir durumu tercih edilen bir duruma getirme eylemi olarak tanımlanan süreç tasarım ve planlamanın arakesitine işaret etmektedir. Planlama teorisinde kabul edilen bu yapının kent planlama eğitimine hangi boyutlarda yansıdığı ve dâhil olduğu geçmişte olduğu gibi günümüzde de netleşemeyen tartışmalı bir konudur. Bu tartışmayı oluşturan faktörler çok çeşitli olabileceği gibi başlıcaları; eğitim kurumları ve akademik kadrolarıdır. Eğitim kurumlarının mesleğin gereklerini yorumlama biçimindeki farklılıkları ve öznel tavırları, gelenekleri, geçmişi, konumu ve akademik kadrolarının yaklaşımları bu biçimlenişte etkili oluşumlardır. Bu doğrultudan hareketle kent planlama eğitiminde“tasarım olgusu”nu konu alan bu tez, değişen paradigmaların eğitim programlarına yansıma biçimlerini, tasarım odaklı derslerin programlardaki ağırlığı ve önemi üzerinden değerlendirilmesini amaçlamıştır. Bu ele alıştaki nedenleri oluşturan temel problem; tasarım olgusunun planlama eğitimi içerisindeki konumunun ve öneminin tartışmalı olmasıdır. Bu bağlamda tezin konuyu ele alış yöntemi olarak 19.yüzyıl sonundan günümüze kadar önemli kırılmalar yaratan paradigmaların eğitim süreçlerine“tasarım olgusu”yönünden yansımaları değerlendirilmiştir. Sonrasında günümüz kent planlama eğitiminde tüm dünyada öncü roller üstlenen okulların güncel eğitim modelleri tasarım ağırlıklı dersler ve yaklaşımlar açısından irdelenmiş ve bu değerlendirme neticesinde ortaya çıkan sonuçlar aynı nitelikteki Türkiye'deki okulların eğitim programları ve yaklaşımları ile karşılaştırılarak tartışılmıştır. Planlama teori ve söylemlerinde ortaya çıkan tasarım vurgusunun Türkiye özelinde kentsel mekâna yansıması boyutunda da ayrıca tartışılmıştır. Bu bağlamda araştırma soruları neticesinde elde edilen bulgulara dayanarak bir değerlendirme yapıldığında çalışmanın başında belirlenen,“Tasarım olgusunun planlama eğitimindeki etkinliği ile eğitim sonrası çalışmalar arasında doğru orantılı bir ilişkinin var olduğu”temel varsayımının ve aynı zamanda, tasarım olgusunun öznel bir konu olarak yorumlanması neticesinde eğitim sonrası etkinliğinin ve etkisinin de bu düzeyde sınırlı kaldığı alt varsayımlarının da doğrulandığı anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Formal city planning education, which has a history over a century, is formed during continuous alteration of paradigms during historical process that are present in social theory. Along with rapid stride tendency in cities and occurrence of problems, planning education has gone through different stages, discussed and redefined in terms of concept in each stage. For this purpose it has been a shift from physical intervention-oriented classical city planning perception to strategically spatial planning which is more flexible and multidimensional and a configuration is displayed in which this shift directly formed planning education. In this respect, today's city planning education gone through radical changes that add new dimensions to scientific and technical, notion and creativity, phenomenon and practice dilemmas. This alteration process, which is brought to agenda due to design issue is“being discussed”in terms of planning education, exhibits a configuration that contains contradiction and elusiveness in itself. One of the base subjects of transformation and evolution in planning education, which adopts interdisciplinary approach in today's pluralist environment, is“design issue”.“Design issue”that represents this new era is accepted as“Experience, skill and knowledge field that is related with the ability of shaping its environment to meet the material and moral requirements of people”meanwhile that this intellectual structure gets professional practice as a scientific field of study displays a parallel structure to planning education. This process that progressed at the beginning of 20th century has moved beyond being a visualised and envisioned action ,while also directing planning, and has attained a new dimension that arrange urban areas with instrumental context. In terms of operational dimension of city planning, process of converting the existing situation to the preferred one indicates design and planning intersection. It is a controversial subject as in the past that this structure, which is admitted in planning theory, in what aspects is reflected and included to city planning education. Some of the primary factors that create this debate are; educational institutions and academic staff while these factors may diversify. Differences of interpretation in the form of their profession's necessity and subjective attitude, the traditions, the past, the location of educational institution and approaches of academic staff are effective formations in this configuration. As it can be clearly seen from the planning approaches regarding design issue, all of the paradigms in the institutions shape the education policy. Although some approaches are mostly concerned with design issue, others become more interested in social perspectives. On the other hand, a few approaches stress the multi-dimensional nature of the planning and claim that various approaches should be analyzed as a whole. The whole process can be seen in the curriculum of the institutions. Therefore, the formal education, starting with“civic design”enhanced its scope by adding a variety of specialization areas, different scientific fields and various institutions. It is not surprising that planning education has undergone these changes since the world has experienced a lot of revolutions. To elaborate, from industrialization to science, from mass-production to flexibility, from nationalism to globalization, or from modernity to post-modernity can be represented as the changes through worldwide. As it can be understood from the analysis, the west, especially the USA, does not provide a sound planning education regarding the design issue. Unlikely, the curriculum does not even include design issue in graduate schools. In contrast, design issue is accepted as a specialization fields and a common multi-disciplinary issue. Although most of the schools agree on this approach, in some institutions, especially the ones in Europe, the opposite situation can be observed. According to experts, the approach considering the focus on the design applications has come into prominence, which can be a result of today's planning perspectives.“Design issue”is accepted as a milestone in the revolution of the field. Especially project-based planning with its strategic physical planning approach affects urbanization and puts an emphasis on the quality of the spatial area. Although this approach can be criticized for a variety of reasons, it is still a common agreement on the design issue. Turkey has an advantageous position in terms of planning education since the number of design-oriented courses is rather high and they even cover the half of the education. While the content and application of the courses is still controversial, focusing on design issue is clearly an advantage. Hence,“design”issue has come into prominence and discussed a variety of different aspects. Especially, physic-focused ideas and approaches such as“new urbanization”and“place”issue can strongly indicate that design issue will be integrated to field. Traditional educational approaches, firstly focusing on“form”, have included new ideas such as creativity and design and started to emphasize the“process”. The education process aims to raise critical, creative, innovative, and determined people. However, how the design education should be is still a controversial issue in the planning education. All in all, today's urban planning approaches assume that the success of a dynamic, society-oriented, planning; the active participation of each part; the use of technology based on the mathematical models; the production of the alternate models; the importance of the aesthetic and the quality of the place can be only achieved with the careful consideration of the design issue and current approaches. This thesis, which deals“design issue”in this point of view, aims to evaluate the altering paradigms' reflection on educational programs, load and importance of design-oriented courses inside programs. The main problems that constitute the causes of this evaluation are; controversial position and importance of design issue in planning education. In this regard, the evaluation method of this thesis is reflection of paradigms that creates substantial refractions since the end of 19th century on educational processes in terms of“design issue”. Afterwards, universities assuming leading role for city planning education all over the world are examined in terms of current education models and design-loaded courses and approaches and the findings that are obtained after this evaluations are discussed while comparing these with same quality universities' educational programs and approaches in Turkey. Design emphasis evolving from planning theory and expressions' reflection on urban area specific to Turkey is discussed additionally. In this context, based on findings that are obtained from the results of survey questions, confirmation of basic assumption which is indicated in the beginning of the study which is“Existence of direct proportional relationship between effectiveness of design issue on planning education with post-educational researches”and meanwhile, sub-assumptions in which interpretation of design issue as a subjective issue concludes that design issue's effect and efficiency is limited in this level on post-education is understood.
Benzer Tezler
- Smart city concept and urban planning: Geographical analysis of the smart city index and implications for Turkish context
Akıllı kent kavramı ve kent planlama: Akıllı kent indeksinin coğrafi çözümlemesi ve Türkiye bağlamına ilişkin çıkarsamalar
KABEER SALEH TIJJANI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YASEMİN SARIKAYA LEVENT
- Morphological analysis of the formation and consolidation of the main street: The case of Kurtuluş Street, Antakya
Ana caddenin oluşum ve sağlamlaşmasının morfolojik açıdan incelenmesi: Antakya Kurtuluş Caddesi örneği
İREM DUYGU TİRYAKİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Kentsel mekanda bireylerin yön bulma davranışının mekansal dizim ve bilişsel haritalama yöntemi ile irdelenmesi: Suadiye örneği
Examining wayfinding behavior of individuals in urban space using space syntax and cognitive mapping method: Suadiye case
TÜRKAN AKÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN ŞALGAMCIOĞLU
- Beşiktaş ilçesi parklarında yeşil alan kalitesi belirlenmesine ve rekreasyonel eğilim saptanması üzerine bir araştırma
A research on the determination of green area quality and detection of recreational trends in Beşiktaş district parks
BURCU ŞALİKOĞLU GİRGİN
Doktora
Türkçe
2021
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVFİK HAKAN ALTINÇEKİÇ