Geri Dön

The role of re/translations in the reception of Virginia Woolf in Turkey

Türkiye'de Virginia Woolf'un alımlanmasında çeviri ve yeniden çevirilerin rolü

PDF İndir

  1. Tez No: 475822
  2. Yazar: SİTEM İNCE
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. PELİN ŞULHA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Virginia Woolf, Çeviribilim, Edebi alımlama, Çoğul dizge, Mrs. Dalloway, Virginia Woolf, Translation Studies, Literary Reception, Polysystem, Mrs. Dalloway
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (İngilizce) Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

Virginia Woolf yirminci yüzyılın en önemli edebi, kültürel ve sosyal figürlerinden biridir. Tanınmış bir modernist yazar, önde gelen bir kadın hakları aktivisti ve önemli bir politik düşünür olarak farklı kimliklere sahiptir. Eserleri 1920li yıllardan başlayarak birçok dile çevrilmiş olsa da alımlanmasına yönelik çalışmalar ancak yirmi birinci yüzyılın başlarında başlamıştır. Bu çalışma ise Türkiye'de Woolf'un alımlanmasında çeviri ve yeniden çevirilerin rolünü tartışan ilk çalışmadır. Bu amaçla Woolf'un çeviri, yeniden çeviri ve yeniden baskılarını kapsayan bir veri tabanı hazırlanmıştır. Bu veri tabanının yanı sıra seçilen yan metin ve metin dışı materyaller üzerine yapılan incelemeler Woolf'un Türkiye'deki alımlanmasının dört aşama gösterdiğini ve bu aşamalarda yapılan çeviri, yeniden çeviri ve yeniden baskıların bu alımlanmayı şekillendirmede önemli bir rol oynadığını göstermiştir. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 1945 yılında basılan ilk Woolf çevirisi Woolf'un Türkiye'deki alımlanmasının başlangıcını ifade etmektedir. Woolf ve yenilikçi yazım teknikleri kültür repertuarımıza bu aşamada alınsa da bu ilk çevirinin ardından yirmi dokuz yıl boyunca hiçbir Woolf çeviri, yeniden çeviri ya da çevirisinin yeniden baskısı yapılmamıştır. Bu süreç Woolf ve onun yenilikçi yazım tekniklerine karşı pasif bir direniş olarak yorumlanabilir. 1974 yılında yapılan Dalgalar çevirisi Woolf'un Türkiye'deki alımlanmasının ikinci aşamasının başlangıcı olarak nitelendirilir. Bu aşama Woolf'un Türk kültür repertuarında yer almasının yeniden teşvik edilmesi olarak tanımlanabilir. Hem birinci hem de ikinci aşamada yapılan çeviri, yeniden çeviri ya da yeniden baskılarda Woolf'un yalnızca modernist kimliği vurgulanmaktadır. Bu bakımdan, bu aşamalar Woolf'un modernist bir yazar olarak alımlanmasına katkıda bulunmakta ancak feminist ve politik kimliklerini belirsizleştirmektedir. Woolf'un alımlanmasının üçüncü aşaması, Türk kültür repertuarında popülerliğinin artması ve kanonlaşması olarak tanımlanabilir. Özellikle de feminist hareketin temel metinlerinden biri olarak kabul edilen Kendine Ait Bir Oda'nın 1987 yılında yapılan çevirisinden sonra Woolf'un feminist kimliği Türkiye'de daha görünür bir hal almıştır. Woolf eserlerinin yayın haklarının kalktığı 2012 yılı ise Woolf'un alımlanmasının dördüncü aşamasının başlangıcı olarak tanımlanır. Bu aşamada Woolf'un yeniden çevirilerinde patlama yaşanmıştır. Bu yeniden çevirilerde Woolf'u daha popüler bir yazar olarak gösterme eğilimi gözlenmektedir. Bu durum, dördüncü aşamanın rekabetçi piyasa ortamı içinde daha fazla okur toplama çabası olarak yorumlanabilir. Bunun yanı sıra Woolf'un politik kimliğinin Türkiye'de henüz yeterince görünür olmadığı sonucuna varılmıştır. Woolf'un Mrs. Dalloway isimli eseri onun tüm kimliklerini yansıtması dolayısıyla vaka çalışması olarak seçilmiş ve belirlenen alımlama aşamalarına dayanak sağlamak amacıyla yan metinsel bir inceleme yapılmıştır. Bu incelemeler Mrs. Dalloway vaka çalışmasının Woolf'un Türkiye'deki alımlanmasında belirlenen aşamaların genel özelliklerini yansıttığı göstermiştir.

Özet (Çeviri)

Virginia Woolf is one of the most important literary, cultural and social figures of the twentieth century. She has multiple identities as a significant modernist writer, a leading women's rights activist and an important political thinker. Her works have been translated into many languages since the 1920s, however studies on her reception have only started recently at the beginning of the twenty-first century. In Turkey, this study serves as the first to discuss the reception of Woolf in terms of re/translations. To this end, a database of Woolf's translations, retranslations and re-editions has been collected. Analysis of this database as well as some paratextual and extratextual materials has revealed that Woolf's reception had four stages in Turkey and translations, retranslations and re-editions at these stages have played an important role in shaping this reception. The first translation of Woolf in 1945, which was initiated by the Ministry of Education, is the beginning point of Woolf's reception in Turkey. Although Woolf and her innovative writing techniques were imported into our culture repertoire at this stage, there were no translations, retranslations or re-editions of Woolf for twenty-nine years after that first translation. This period may be interpreted as a time of passive resistance against Woolf and her innovative techniques. The translation of The Waves in 1974 is regarded as the beginning of the second stage of Woolf's reception in Turkey. This stage may be described as a period of retrying to promote Woolf in the Turkish culture repertoire. In both the first and the second stages, Woolf is emphasized only for her modernist identity in these translations, retranslations and re-editions. In this sense, these stages contribute to her reception as a modernist writer, however her feminist and political identities become obscure. The third stage of her reception is considered as the popularization and canonization of Woolf in the Turkish culture repertoire. Especially after the translation of A Room of One's Own in 1987, which is a fundamental text for the feminist movement, Woolf's feminist identity becomes more visible in Turkey. The year 2012, when Woolf's works entered into the public domain, is considered as the beginning of the fourth stage of Woolf's reception. During this stage, the retranslations of Woolf's works have boomed in the Turkish culture repertoire. In these retranslations, there is an increasing tendency to represent Woolf as a popular writer. This may be interpreted as aiming to gain more readers in the competitive market of this stage. Besides, it is concluded that Woolf's political identity hasn't established enough in Turkey so far. Because Woolf's Mrs. Dalloway displays all of her identities, it has been chosen as the case study and a paratextual analysis has been conducted to provide a basis for these reception stages. The results of the analysis have revealed that the case of Mrs. Dalloway also reflects the general characteristics of Woolf's reception stages in Turkey.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    364868

    Jane Austen in Turkish context: A critical study of re/translations and their reception

    Türkiye'de Jane Austen: Çeviri, yeniden çeviri ve alımlama üzerine eleştirel bir inceleme

    AYŞE SIRMA YALÇINDAĞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. MÜGE IŞIKLAR KOÇAK

  2. Tez No

    400080

    Imitation of life cross-cultural reception and remakes in Turkish cinema

    Başlık çevirisi yok

    AHMET GÜRATA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2002

    Radyo-TelevizyonUniversity of London

    Sinema Televizyon Ana Bilim Dalı

    PROF. COLİN MACCABE

  3. Tez No

    298464

    Writing/translating in/to English: The 'ambivalent' case of Elif Şafak

    İngilizce yazım/İngilizceye çeviri: Elif Şafak?ın 'çelişik? durumu

    ARZU AKBATUR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞEHNAZ TAHİR GÜRÇAĞLAR

  4. Tez No

    436879

    Re-creating the style of fantasy and the fantastic: A polysystem approach to the Turkish translation of Mervyn Peake's the gormenghast trilogy

    Fantazi ve fantastiğin biçemini yeniden yaratmak: Mervyn Peake'in gormenghast üçlemesinin Türkçe çevirilerine çoğuldizgesel bir yaklaşım

    NAİLE SARMAŞIK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Mütercim-TercümanlıkAtılım Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NÜZHET BERRİN AKSOY

  5. Tez No

    145741

    An analytical study on the migration of Sartrean existentialism into Turkey through translation

    Sartre varoluşçuluğunun Türkiye yolculuğu üzerine analitik bir çalışma

    AYŞENAZ KOŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    FelsefeBoğaziçi Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUAT KARANTAY

Geri Dön