Eski Türkçede askerlik terimleri
Military terms in old Turkish
- Tez No: 483189
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
“Eski Türkçede Askerlik Terimleri”başlığıyla ortaya konulan bu çalışmada, birden çok araştırma alanını değerlendirme ihtiyacı doğmuştur. Bu bakımdan çalışma Türk Dili Tarihi, Terim Kavramı, Türk Kültürü ve Askerlik/Askerlik Terimleri şeklinde ifade edilebilecek bir sacayağı üzerine kurulmuştur. Giriş bölümündeki kısa açıklamaların ardından ikinci bölümde çalışmaya Eski Türkçe kavramını ve yayıldığı tarihsel ve coğrafi alanları bir araya getiren derlemeyle devam edilmiştir. Bu bölümde Türkçenin Tarihsel Dönemleri, bu dönemlerden inceleme alanı olan Eski Türkçe ve bu devreye giren alanlardaki tarihi (uzak) lehçeler(Köktürk-Uygur-Karahanlı Türkçeleri)in başlıca dil özellikleriyle birlikte dil yadigârları kısaca değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde çalışma Terim Kavramı, Terimlerin Özellikleri, Terim Yapma Yolları, Terimlerin Genel Dile Yansımaları ve Askerlik Terimleri şeklinde düzenlenmiştir. Dördüncü bölüm ise Türk Kültürü ve Askerlik alanına ayrılımıştır. Daha kapsamlı olarak ele alınan bu bölümde, bir anlamda askerî terimlerin kaynağı olan“Türk Askerlik Kültürü”düşünülen bütün yönleriyle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda Eski Türk Kültürü, Askerlik Kültürü ve Türk Askerlik Kültürü yanında Eski Türklerde Askerlik alanları incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ana bölümünü ise beşinci bölüm oluşturmuştur. Bu bölümde, Eski Türkçede askerlik alanıyla iç içe olduğu düşünülen terimlerden“savaşmak”anlamı etrafında toplanan yirmi tanesi belirlenmiş ve bu terimler yapı, etimoloji, anlam, Türkiye Türkçesine uzak ve yakın lehçelerdeki durumları bakımından incelenmiştir. Bu amaca yönelik olarak“Eski Türkçedeki Askerlik Terimleri”alanını işleyen bütün çalışamalara ulaşılmaya çalışılmıştır. Ayrıca Eski Türkçe alanı olarak belirlenen sahada verilen bütün eserler, bu bakış açısıyla gözden geçirilmeye çalışılmıştır. Sonuç bölümünde ise alanda yapılan araştırmalar sonucunda, üçlü sacayağı olarak ifade edilen çalışma sahasında terimlerin incelenmesi neticesinde ortaya çıkan özellikler değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study titled“Military Terms in Old Turkish”, there was a need to do research in more than one field. Therefore, the study is based on the pillars of Turkish Language, Concept of Term, Turkish Culture and Military. Following the short explanation in the introduction part, a compilation of the concept of Old Turkish, its spread to historical and geographical fields, was presented in the second part. In this part, Historical Periods of Turkish, Old Turkish being one of these periods of study and important phonological features of the languages (Gokturk, Uighur, Karakhanli Turkishes) in this subperiod along with their linguistic heritages were shortly analyzed. In the third part, the study covered Concept of Term, Features of Terms, Term Construction, Reflections of Terms on General Language and Military Terms. The fourth part was allocated for Turkish Culture and Military field. In this partly comprehensive part,“Turkish Military Culture”, being the source of military terms in a sense, were handled in all its aspects. In this regard, Old Turkish Culture, Military Culture and Turkish Military Culture were discussed along with the Military fields in Old Turkic People. The fifth part is the main part of the study. In this part, twenty terms associated with the meaning of“combat”, which is a term considered close to the military field in the Old Turkish, were chosen, and these terms were analyzed in terms of structure, etymology, meaning, their status in distant and close dialects of Turkish. To this end, all the studies covering“Military Terms in Old Turkish”were looked over. Also, all the works considered to be in the field of Old Turkish were reviewed from this viewpoint. In the conclusion part, the features which were revealed through analyzing the terms in the field of study so called as the three pillars, as a result of the research carried out in the field, were evaluated.
Benzer Tezler
- Ruen bölgesi monograisi
Ruen area monograph
GÜNAYDIN KARAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DİLEK
- Eski Türkçede ölüm metaforu
Metaphor of death in old Turkic
YAĞMUR KURTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERRUH AĞCA
- Eski Türkçede mental fiiller
Mental verbs in old Turkish
KUBAN SEÇKİN
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM USTA
- Eski Türkçede (VIII.YY.-XII.YY) yardımcı fiiller
Auxiliary verbs in old Turkish (VIII-XII. centuries)
HACER TOKYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NEVZAT ÖZKAN
- Eski Türkçede sayılar
Numbers in old Turkish
SELİN ŞENAYSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERRUH AĞCA