Fen bilimleri öğretmenlerine uygulanan laboratuvar güvenliği mesleki gelişim seminerlerinin etkileri: Laboratuvar güvenliği bilgi düzeyleri
The effects of laboratory safety professional development seminars implemented on science teachers: Laboratory safety knowledge levels
- Tez No: 486439
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT ÇAVAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Kazalar, Kimya, Education and Training, Accidents, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 296
Özet
Laboratuvar ortamı, aktif öğrenme süreçlerinin ele alındığı, öğrencilerin bilimsel süreç kavramlarını işe koştuğu fen bilimleri dersinin ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmektedir. Günümüz koşullarında teorik bilimlerin somut uygulamalara dönüştürülebilmesi, laboratuvarların etkin bir şeklide kullanımı ile mümkün olabilmektedir. Fen Bilimleri derslerinde gerçekleşen bilişsel öğrenme, laboratuvar kullanımı ile duyuşsal ve devinişsel öğrenme ile desteklenmektedir. Son yıllarda ilköğretim programlarında yaşanan gelişmelere bakıldığında, fen alanında pek çok konu, kazanım, değerlendirme süreçlerinde değişikliğe gidilmesine rağmen laboratuvar uygulamalarının her programda yer aldığı ve fen bilimleri dersinin işlevsel bir bütünü olduğu anlaşılmaktadır. Ancak ders içeriği bakımından laboratuvar ortamının etkili bir şeklide kullanımı ve öğrencilerin laboratuvar araç gereçleri ile çalışma süreçleri bir takım problemlerin de ön plana çıkmasında etkili olmuştur. Ülkemizde özellikle son yıllarda okul laboratuvarlarında yaşanan kaza haberleri incelendiğinde yaşanan olumsuzlukların daha çok laboratuvar güvenliğine yönelik hatalı uygulamalardan kaynaklandığı dikkati çekmektedir. Laboratuvar güvenliği, fen bilimleri eğitiminin temelini oluşturmaktadır. Laboratuvar güvenliğinin sağlanmasında en önemli görev fen bilimleri öğretmenlerine düşmektedir. Bu süreçte öğretmenin laboratuvar güvenliğine ilişkin bilgi, beceri ve tutum kazanmasında laboratuvar güvenliği eğitimlerinin gerekliliği ön plana çıkmaktadır. Yapılan çalışmada fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar güvenliği konusundaki bilgi düzeylerinin araştırılması; bu bilgi düzeylerine bağlı olarak mesleki gelişim seminerlerinin içeriğinin oluşturulması ve mesleki gelişim seminerleri aracılığı ile fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar güvenliği konusunda bilgi düzeylerinin arttırılması hedeflenmiştir. Belirlenen hedefler doğrultusunda laboratuvar güvenliğine yönelik ihtiyaç analizi kapsamında araştırmacı tarafından geliştirilen“Laboratuvar Güvenliği Ölçeği”uygulanmış ve elde edilen veriler ışığında laboratuvar güvenlik eğitimi modülleri hazırlanmıştır. Modül içeriklerinde kimyasalların kullanımı, etiketlenmesi, depolanması ve atıkların bertarafı, laboratuvar araç gereç kullanımı, cam malzeme kullanımı, yangın durumu, elektriksel kaynaklı kazalar, biyolojik tehlikeler, kişisel koruyucu ekipman ve ilkyardım uygulamalarına yönelik eğitimler yer almaktadır. Mesleki gelişim seminerleri, toplam sekiz modül halinde hazırlanan kitapçık eşliğinde görsel sunum ve aktif öğrenme öğretme etkinlikleri aracılığı ile öğretmenlere aktarılmıştır. Hazırlanan eğitim etkinlikleri var olan öğretim programında yer alan konu ve deneyler dikkate alınarak planlanmıştır. Laboratuvar güvenliği mesleki gelişim seminerlerinin etkilerini araştırmak üzere tek bir gruba ön test son test uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu İzmir iline bağlı devlet okulları ve özel okullarda görevli 33 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada, öğretmenlerin laboratuvar güvenliğine yönelik gelişimlerini tespit etmek için araştırmacı tarafından hazırlanan“Laboratuvar Güvenliği Bilgi Testi”, ve öğretmenlerin laboratuvar güvenliğine yönelik görüşlerini daha detaylı bir şekilde saptayabilmek amacıyla yine araştırmacı tarafından hazırlanan“Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu”kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre; mesleki gelişim seminerleri öncesi ve sonrası fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar güvenliğine yönelik bilgi düzeylerindeki değişim puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu görülmektedir. Öğretmenlerin bilgi düzeylerindeki değişim puanlarının demografik özellikler bakımından anlamlı bir farklılık göstermediği de araştırmanın bulguları arasında yer almaktadır. Araştırmanın ürünleri, hazırlanan laboratuvar güvenliği kitabı, çeşitli konferans, sempozyum ve seminerler yoluyla yaygınlaştırılmaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçların, fen bilimleri derslerine ait uygulamaların yapıldığı laboratuvarların daha güvenli ve etkili alanlar haline getirilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Böylelikle okullarda sıklıkla rastlanan laboratuvar güvenliği boyutlarının göz ardı edilmesi sonucu oluşan kazaların azaltılması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Laboratory environment is considered as an integral part of science lesson in which active learning process are dealt with and students work with science process concepts. At present conditions, it is possible for theoretical sciences to be transformed into concrete applications by actively use of laboratories. Cognitive learning in science lessons is supported by affective and kinesthetic learning thanks to use of laboratories. In recent years, when improvements in elementary level education programs are examined, it is inferred that despite many changes in subjects, objectives, evaluation process for the field of science, laboratory applications exist in every level of program and are functional integral of science lesson. However, effective use of laboratory environment in terms of lesson content and students' operational learning process by using laboratory materials have been influential for some problems to be prominent. When accidental news occurred at laboratories of schools in our country -especially in recent years- are examined, it is remarkable that these situations are rather resulted from the incorrect implementations regarding laboratory safety. Laboratory safety forms the basis of science lesson education. The most significant role in the administration of laboratory safety belongs to science lesson teachers. During this process, the necessity of laboratory safety trainings is prominent for teachers' gaining knowledge, skills and attitude with regard to laboratory safety. In this study, it was aimed to investigate science lesson teachers' knowledge level regarding laboratory safety, to form the content of professional development seminars depending on their knowledge level, and to increase science teachers' knowledge level regarding laboratory safety by professional development seminars. According with these goals,“Laboratory Safety Scale”developed by the researcher in the context of the needs analysis for laboratory safety was applied, and laboratory safety training modules were developed in the light of data obtained. Module contents includes use, labeling, storing of chemicals, waste disposal, use of laboratory equipment, use of glass based material, emergency state, accidents caused by electricity, biological dangers, personal protective equipment and first aid applications. Professional development seminars were carried out for teachers as booklets of 8 modules through visual presentations and active learning-teaching activities. Training activities were planned in the consideration of subjects and experiments included in current curriculum. In order to investigate the effects of laboratory safety professional development seminars, pre and posttests were applied to only one group. The sample of the study includes 33 science teachers working at state and private schools in İzmir. In this study,“Laboratory Safety Knowledge Test”developed by the researcher was applied in order to determine teachers' improvement regarding laboratory safety and“Semi-Structured Interview ”developed by the researcher as well was applied in order to determine teachers' views for laboratory safety in detail. According to findings, there was a statistically significant difference between scores of change in teachers' knowledge level regarding laboratory safety before and after professional seminars. Moreover, there wasn't a demographically significant difference between scores of change in teachers' knowledge level. Research productions are being disseminated through the developed laboratory safety booklet, several conferences, symposiums and seminars. . It has been considered that findings of the research will be contribute the laboratories to be safer and more effective environments in which the activities of science lessons are carried out. In this manner, it is aimed to reduce the accidents which is frequently occurred at schools owing to the ignorance of dimensions of laboratory safety.
Benzer Tezler
- Fen ve teknoloji öğretmenlerinin mesleki tükenmişliğini etkileyen değişkenlerin yapay sinir ağı ile öngörüsü (Zonguldak ili örneği)
Acting on science and technology teachers' professional burnout variables forecasting with artificial neural network (The sampling of Zonguldak)
İLDA ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAhi Evran Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLBER POLAT
- Çorum İlindeki Fen Bilimleri Laboratuvarlarının İsg Açısından İncelenmesi
Investigation of science laboratories in Çorum in terms of OHS
İBRAHİM ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk SağlığıHitit Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ASAN
- Fen bilimleri öğretmen adaylarının laboratuvar uygulamaları, deney raporları ve Vee diyagramları ile ilgili görüşlerinin incelenmesi
Examination of pre-service science teachers' opinions on laboratory practices, experiment reports, and Vee diagrams
BEYZA ÖĞÜTCÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAlanya Alaaddin Keykubat ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA DEMİRCİ
- Fen bilimleri öğretmen ve öğretmen adaylarının 'Güvenli laboratuvar kullanımını' gerçekleştirme amaçlarının planlanmış davranış teorisiyle belirlenmesi
Determination of objectives 'Safe use laboratory' teacher and pre-service teachers with theory of planned behaviour
HALİL İBRAHİM AKILLI
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİL AYDOĞDU